________________
પ્રરૂપણાવિચારગ્રસ્થાનુવાદ]
[૭૧ દુરંત એવા અનંત સંસારનું કારણ છે. આગમમાં પ્રતિક્રમણ સૂત્રની વૃત્તિના છેડે કહ્યું છે એ જ પ્રમાણે શ્રાવકદિનકૃત્યવૃત્તિમાં પણ કહ્યું છે કે આ બધાની અંદર ઉસૂત્ર ભાષણ વડે કરીને અરિહંત અને ગુરુ આદિની અવજ્ઞા, મતિ (મહતી મોટી) આશાતના, સાવદ્યાચાર્ય-મરીચિ—જમાલી આદિની જેમ અનંત સંસારનો હેતુ થાય છે. જેથી કરીને “કસ્તુત્તમાસ'I'' ઉત્સુત્ર ભાષણ વડે ઉસૂત્રના ઉપદેશ વડે કરીને ચતુરંત એવા ભવના ભ્રમણનો હેતુ મરીચિ આદિની જેમ થાય છે' એ પ્રમાણે શ્રાવકદિનકૃત્યની વૃત્તિમાં કહ્યું છે.
જો આ પ્રમાણે છે તો કોઈપણ જાતના પ્રયોજન સિવાય ફોગટ આત્માને ક્લેશ અને આવેશની પરંપરામાં કેમ પાડે છે? ' કોઈ પણ પ્રયોજન ન હોય તો મૂર્ખ આત્મા પણ પ્રવૃત્તિ કરતો નથી. તો પછી તું બુદ્ધિશાળી થઈને કેમ પ્રયત્ન કરે છે?
હવે તે વિશેષ સૂત્ર ક્યું? એમ પૂછતો હોય તો સાંભળ
जीवे णं भंते सया समियं एयति वयति-चलइ-कंपइ, घट्टइवक्खुभई उदीरई तं तं भावं परिणमई ? हंता मंडिअपुत्ता । जीवे णं सदा समिओ एअति जाव तं तं भावं परिणमइ तावं च णं से जीवे आरभति सारभेति समारभति, आरंभे वट्टति सारंभे वट्टति समारंभे वट्टति, आरभमाणे सारभमाणे समारभमाणे-आरंभे वट्टमाणे सारंमे वट्टमाणे समारंभे वट्टमाणे बहवे पाणाणं भूयाणं जीवाणं सत्ताणं दुक्खावणयाए सोयावणयाए झूरावणयाए तिप्पावणयाए परितावणयाए. वट्टति से तेणटेणं मंडिअपुत्ता ! एवं वुच्चई-जाव च णं से जीए सयासमियं एयति जाव परिणमिति तावं च णं तस्स जीवस्स अंते अंतकिरिया ण भवति । जाव च णं भंते ! से जीवे णो एयति, जाव णो तं तं भावं परिणमई तावं च णं तस्स जीवस्स अंते अंतकिरिया भवति हंता जाव. भवई इत्यादि द्वितीय સૂત્રમfપ રે” માવતીસૂત્ર ર૧. રર !
હે ભગવંત! હંમેશા સમય પ્રમાણસર સયોગીજીવ ય કંપે છે,
