________________
૫૮]
[ પ્રરૂપણાવિચારગ્રસ્થાનુવાદ સામાન્યતા બતાવવા માટે છે, ચિય શબ્દ એવકાર માટે છે, તેથી કરીને બધું જ જિનવચનને અનુસારે એટલે કે જે કાંઈ જિનવચનને અનુરૂપ સુકૃત હોય જેવા કે :–“જિનભવન કરાવવું, જિનબિંબ ભરાવવા, તેની પ્રતિષ્ઠા-તે જ પ્રમાણે સિદ્ધાંતના પુસ્તક લખાવવા, તીર્થયાત્રા કરવી, સંઘસ્વામીવાત્સલ્ય કરવું, જિનશાસનની પ્રભાવના કરવી, ધર્મનું સાનિધ્ય કરવું, ક્ષમા-માર્દવ-સંવેગ આદિ ગુણો આ સર્વ મિથ્યાષ્ટિ સંબંધીનું પણ જે માર્ગાનુયાયી કૃત્ય છે, તે ભૂત-ભવિષ્ય અને વર્તમાન કાળ સંબંધીનું મન-વચન અને કાય વડે કરીને કર્યું હોય-કરાવ્યું હોય કે અનુમોધું હોય અથવા કરશે, કરાવશે કે અનુમોદશે તે બધું જ નિરવશેષપણે અમે અનુમોદીએ છીએ, અથવા હર્ષ ગોચરતાને પમાડીએ છીએ.
અહિંયા જે બહુવચન વાપર્યું છે, તે પૂર્વે કહેલ ચતુ શરણ આદિનો સ્વીકાર કરવા વડે કરીને ઉપાર્જન કરેલો છે પુષ્યનો સમૂહ જેમણે એવા પોતાના આત્માના બહુમાન સૂચક માટે બહુવચન છે.
અહિંયા તત્ શબ્દમાં તત્ શબ્દથી સર્વાદિ સૂત્રથી કે પ્રત્યય આવવાથી તત્ બનાવેલું છે, આ ગાથા ૫૮નો અર્થ.
હવે વાદી પ્રશ્ન કરે છે કે આ ગ્રંથનો શું વિષય છે? ક્યો વિભાગ છે? તે જાણવાની જરૂર છે. કારણ કે વિષય અને વિભાગ જાણ્યા વગર જે સૂત્રની વ્યાખ્યા કરે છે તે આત્માઓ પોતાને તથા પારકાઓને દુર્ગતિના ભાજન બનાવે છે. ' विहि' उज्जम वन्नय भय उस्सग्ग- ववाय तदुभयगयाई ।
. सुत्ताई-बहुविहाई, समये गंभीरभावाइं ॥२॥
કહ્યું છે કે :–વિધિ-ઉદ્યમ-વર્ણક-ભય-ઉત્સર્ગ–અપવાદતદુભય આ પ્રમાણે સૂત્રો, જિનશાસનને વિશે ઘણાં પ્રકારનાં અને ગંભીર ભાવોથી ભરેલાં હોય છે.
અહિંયા પરસ્પર અવિરુદ્ધભાવે કરીને, દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ અને ભાવ તેની અપેક્ષા રાખીને, સ્યાદ્વાદમુદ્રાનું ઉલ્લંઘન કર્યા સિવાય તે શંકિત
