________________
૮૩
વિશેષાથ –ઉત્સર્પિણીકાળ તેને કહે છે કે જેમાં ક્રમે ક્રમે વૃદ્ધિ પામતા બુદ્ધિ ખળ વૈભવ અને આયુષ્ય હોય અને તેના દુસ્સમદુસ્લમા, દુસમા, દુરસમસુત્રમાં, સુષમદુસમા, સુષમા, અને સુષમસુષમા એ છ આરા છે. ઉત્સપિ ણીકાળમાં પણ પુલાકનિગ્રન્થના જન્મ બી દુસમા, તીજા દુસ્સમસુસમા અને ચેાથા સુષમદુસ્સમા આરામા હાય છે. એટલે એ ત્રણ આરામાં જન્મેલા જીવા પુલાકનિગ્રન્થપણું પામે. પરંતુ પુલાકનિગ્રન્થપણાનો સદ્ભાવ તા તીજા દુઃસમસુસમા અને ચોથા સુષમ દુસમા આરામાં જ ઘટી શકે છે. પરંતુ ખીજા દુસમા આરામાં જન્મેલા પ્રાણીઓને તેજ આરામાં પુલાક નિગ્રંથપણાનો સદ્ભાવ ઘટી શકતા નથી, આરીતે પુલાકનિગ્રંથચારિત્ર તેા તીજા અને ચાથા આરામાં છે. અને તે ચારિત્રવાળાઓના જન્મ બીજા તીજા અને ચેાથા આરામાં છે.
હવે નાઉત્સર્પિણી અવસર્પિણીકાળમાં પુલાકનિગ્રંથના જન્મ અને સદ્દભાવ કહે છે. ओसप्पिणिउस्सप्पिणिवइरित्ते जम्मणेण संतीए हुज्ज चउत्थे काले, पुलायसमणो तहन्ने वि ॥ ५१ ॥ સંસ્કૃત અનુવાદ.
अवसर्पिण्युत्सर्पिणिव्यतिरिक्ते, जन्मना सत्तया । भवति चतुर्थे काले, पुलाकश्रमणः तथाऽन्येऽपि ॥ ५१ ॥
