________________
૧૫૪
શતકસંદોહ
પોતાના હાવભાવોથી પોતાના સમરૂપી પતિની પ્રીતિરૂપી સંપત્તિને ધારણ કરતી એવી આ ક્ષમા હંમેશાં પતિવ્રતાના આચારને સેવે છે. ૩૬
कारणानुगतं कार्य-मिति निश्चिनु मानस ! । નિરવાસી સુવું સૂતે, નિઃવસ્તેશમસી ક્ષમ રૂ૭ |
હે મન ! “કારણને અનુરૂપ કાર્ય હોય છે એ વાતનો તું નિશ્ચય રાખ. તેથી આ અનાયાસ-કષ્ટ વિનાની ક્ષમા કલેશ વગરના સુખને ઉત્પન્ન કરે છે. (એમ જાણ.) ૩૭
अखर्वगर्वशैलाग्र-श्रृङ्गादुद्धरकन्धरः । पश्यन्नहंयुराश्चर्य, गुरूनपि न पश्यति ॥ ३८ ॥
મોટા ગર્વ-અહંકારરૂપી પર્વતના ઊંચા શિખર પરથી ઊંચી ડોક કરીને જોતો અહંકારી પુરુષ, આશ્ચર્યની વાત છે કે - ગુરુજનોને પણ જોઈ શકતો નથી. ૩૮.
उच्चैस्तरमहङ्कार-नगोत्सङ्गमसौ श्रितः । युक्तमेव गुरून्मानी, मन्यते यल्लघीयसः ॥ ३९ ॥
અતિશય ઊંચા અહંકારરૂપી પર્વતના ખોળામાં રહેલો આ માની પુરુષ, ગુરુઓને પણ જે લઘુ-તુચ્છ માને છે, તે યુક્ત જ છે * ૩૯.
तिरयन्नुज्वलालोक-मभ्युन्नतशिराः पुरः ।। निरूणद्धि सुखाधानं, मानो विषमपर्वतः ॥ ४० ॥
* કારણ કે માની પુરુષ પર્વતના શિખર ઉપર ચઢેલો છે જ્યારે ગુરુજનો તે પર્વતની નીચે રહેલા છે એટલે પર્વત ઉપર રહેલાને નીચે રહેલા માણસો લઘુ સ્વરૂપમાં દેખાય તે વાસ્તવિક જ છે.
