________________
આત્મભાવ કરતાં નીકળે, કે ચિત્તસરમાં ઉપર કહેલા લાલનાદિ મોજા બંધ થશે, અને એ બંધ થયાં કે નિર્મળ, સ્થિર ચિત્તસરના મને જળમાં પૂર્ણ-અખંડ-અજર-અમર-અજન્મ-શાંતજ્ઞાનરૂપ એવા પરમાત્માની પ્રથમ ઝાંખી, ત્યારપછી વિચારસ્થિર થતાં દર્શન થશે, એવાં અમેદ ભાવે તે પરમાત્મા તેજ હું જ. a gવ પ્રદં=સોહંરૂપ જણાઈ રહેશે. પિતૃરન આનંદઘન કહે છે કે જે સોદ અનુભવી સોપી જણાશે તે અમર થશે
आनंदघन निपट निकट अक्षरदो
नहि समरे सोहि मरेंगे, अवहम अमर भये नहि मरेंगे. આમ ચિત્ત સ્થિર કરવાથી અનુભવ થાય છે. અને જે વાણીવડે કઈ વર્ણવી શકે નહિ. મને તત્ત્વજ્ઞાનવડે કઈ વિચારી શકે નહિ એવા પિતાનેજ પિતાને જ પોતાનું શાંત–આનંદમય સ્વરૂપ અનુભવાય છે. ખરે અનુભવ જ્ઞાનમાં બીજાની શાક્ષીની–કે પુરાવાની–કે ભલામણની કંઈ અગત્ય રહેતી નથી. કારણકે - આ ફળ (અ) પતે રાખ્યું, અને તે સ્વાદિષ્ટ જણાયું, પછી કાઈ આપણને મીઠું કહેનાર કદાચ ન મળે તે પણ શું ! આટલા માટે સર્વજ્ઞાનમાં અનુભવ જ્ઞાન શિરોમણિ છે.
કઈ જ્ઞાન પતગીઓ જેવું હોય છે, કઈ તારા જેવું, કોઈ શુક જેવું, કઈ ચંદ્ર જેવું, કઈ સૂર્ય જેવું જ્ઞાન હોય છે, પરંતુ અનુભવજ્ઞાન તે સૂર્યના સૂર્ય જેવું છે કારણકે તે એક વખત ઉદય થયું કે કોઈ કાળે અસ્ત થતા જ નથી. અને એમ થઈ રહેછે કે “ઝર્વક આ સિરોતિમાં નથી થતું નથી ના
પરમાત્મા કેવા છે? न स्पर्शो यस्य नो वर्णो न गंधो न रसङ्गतिः शुद्धचिन्मात्रगुणवान् परमात्मा स गीयते ।। ५ ॥
અનુવાદ–જેને સ્પર્શ નથી, જેને વર્ણ નથી, ગંધ નથી, રસ નથી, શબ્દ નથી, પરંતુ જે શુદ્ધ ચિત્માત્ર (જ્ઞાન એજ ) ગુણે કરી યુક્ત છે, તે પરમાત્મા છે. એ પા
વિવણાર્થ–સ્પર્શ વગેરે રૂપીદ્રવ્યને થઈ શકે છે, અને આત્મા ૧ લાલનના “સવીર્યધ્યાન” નાં પ્રારંભમાં. ૨ વર્ણ રંગ.
