________________
વિવણાર્થ–પૃથ્વીપર અજવાળું અને અધારું છે, પરંતુ તે સૂર્યમાં એકાંત પ્રકાશ છે. અને આ અંધકાર અને આ ઉજાશ એમ ઉભયને પ્રકાશે છે. એટલે જાણે-જુએ છે-તેમ બહિરાત્મની પેઠે ઘણુંક જ્ઞાન અને સહજ અજ્ઞાન એમ જેમાં નથી પણ સૂર્યની પેઠે જે જ્ઞાન અજ્ઞાન ઉભયની ઉપર એવી કેવળજ્ઞાનરૂપી પરમતિ છે તે પરમજાતિને અમે નમન કરીએ છીએ.'
આ શ્લોકમાં વ્યંગાર્થ એવો છે કે એ પરમપતિને નમતાં અમારામાં ગુપ્ત રહેલી પરમતી પ્રગટ થાઓ. આગળના એક શ્લોકમાં એમ આવી ગયું છે, જે સૂર્યકાંત મણિને સૂર્યકિરણનો સ્પર્શ થાય તો તે મણિમાં ગુમ રહેલો અગ્નિ પ્રગટ થઈ વૃદ્ધિ પામે. તેમ પર વર્ણવેલી પરમજયોતિ તરફ નમતાં–વળતાં તે પરમતિના કિરણના સ્પર્શથી અંતરાત્મારૂપી સૂર્યકાંતમણિમાં રહેલ જ્ઞાનાદિ અગ્નિયો છુરાયમાન થઈ કમ મળને ભસ્મીભૂત કરી અંતરાત્મા પોતે પણ પરમ તિમય બની રહે.
મને કેવો કલામય પરમાત્મ પ્રકાશ છે? ज्ञानदर्शनसम्यक्त्वचारित्रसुखवीर्यनूः । परमात्मप्रकाशो मे सर्वोत्तमकलामयः ॥॥
ગીતિ. તે પ્રકાશ હમનેહી, જે છે ભૂમિ સમસ્ત ગુણ ગણની સર્વ કળામાં ઉત્તમ, કાળરૂપ છે દિવ્યજ્યતિ તેની. સમ્યક દર્શન જ્ઞાનાદિકની ઉત્પતિનું શુભ સ્થાન; ચારિત્રસુખ પણ ઉપજે, એ આતમ પ્રકાશ ગુણવાન. १ नाहोरात्र यथा सूर्ये, प्रनारूपा विशेषत:
बोधरूपा विशेषान्न बोधाबांधौ तथात्मनि ॥ જેમ સમાં રાત્રે દહાડો નથી પણ કેવળ પ્રકાશજ છે, તેમ (પરમ) આત્મામા-પરમાત્મામાં જ્ઞાન-અજ્ઞાન નથી પરંતુ કેવળ જ્ઞાન જ છે.
" As in the sun there is neither day nor night but all light, so in the supremeself, there is neither knowledge nor ignorance but all light” (ઉપદેશ સહસ્ત્રી) :
