Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुयोगद्वारसूत्रे
येयभागःयूनानीति । तथा-माद्वारे आनुपूर्व्यना तुपूर्व्यवक्तव्यकानां त्रयाणामपि द्रव्याणां सादिपारिणामिकभाववर्त्तित्वं पूर्ववद् बोध्यम् । तथा एषां प्रयाणां द्रव्याणा मल्पबहुत्वद्वारमेवं बोध्यम्-अवक्तव्य कद्रव्याणि हि सर्वस्तोकानि तेषां स्वभावत एव स्तोकस्यात् । अनानुपूर्वीद्रव्याणि तु ततो विशेषाधिकानि अनातुपूर्वी द्रव्याणामवक्तव्यकद्रव्यापेक्षया विशेषाधिकत्वात् । आनुपूर्वीद्रव्याणि तु उस्कोभयद्रव्यापेक्षया असंख्येयभागाधिकानि । असंख्येयभागाधिकत्वं त्वेषाम् उपरि - भागद्वारे निर्दिष्टं तथैवात्राऽपि बोध्यम् । भागादि विषये क्षेत्रानुपूर्वीत् सर्व बोध्यमिति । इत्थं नैगमव्यवहारसम्मताऽनौपनिधिकी काळानुपूर्वीत् उपसंहृतेति लभ्य होता है। और शेष दो द्रव्य उसकी अपेक्षा असंख्यात भागव्यून लभ्य होते हैं। भावद्वार में आनुपूर्वी, अनानुपूर्वी और अवक्तव्यक ये तीनों भी द्रव्य पूर्व के जैसे सादि पारिणामिक भाववर्ती हैं। तथाइन तीनों द्रव्यों का अल्पबहुत्वद्वार इस प्रकार से जानना चाहियेसमस्त अवक्तव्यक द्रव्य स्वभाव से ही कम होने से शेष दो द्रव्यों की अपेक्षा से कम हैं। अनानुपूर्वी द्रश्य अवक्तव्यक द्रव्यों की अपेक्षा से कुछ विशेष अधिक है तथा जो आनुपूर्वी द्रव्य हैं वे इन दोनों द्रव्यों की अपेक्षा असंख्यात गुणा अधिक है। असंख्यात भागाविकता जिस प्रकार से ऊपर भागद्वार में प्रकट की गई है उसी प्रकार से यहां पर भी जानना चाहिये । तात्पर्य कहने का यह है कि इन भागादिद्वारों के विषय में सब कथन क्षेत्रानुपूर्थी की तरह ही जानना चाहिये। इस प्रकार (जाव से तं अ.) यावत् यह अनुगम का स्वरूप એ પ્રકારનાં દ્રવ્યે આનુપૂર્વી દ્રબ્યા કરતાં અસખ્યાત ભાગપ્રમાણે ન્યૂન
होराडे छे.
ભાવદ્વારમાં આનુપૂર્વી અને અવક્તવ્ય, આ ત્રણે બ્યાને માગળ કહ્યા પ્રમાણે સાતિપારિણામિક ભાવતી' કહ્યાં છે.
આ ત્રણેના અપમહુવદ્વારનુ` કથન આ પ્રમાણે સમજવુ-મસ્ત અવક્તવ્યક દ્રવ્ય સ્વાભાવિક રીતે જ આપ્યું હોવાને કારણે બાકીનાં બન્ને દ્રવ્ય કરતાં ઓછું છે. અવક્તવ્યક દ્રવ્યા કરતા અનાનુપૂર્વી દ્રબ્યા વિશેષાધિક છે અનાનુપૂર્વીયેા અને વક્તવ્ય દ્રવ્યે કરતાં આનુપૂવી' દ્રષ્ય અસ્રખ્યાત ભાગપ્રમાણ અધિકતાનું સ્પષ્ટીક્રુરજી ઉપર ભાગહામમાં જે પ્રમાણે કરવામાં આવ્યુ છે તે પ્રમાણે અહી' પણ સમજી દેવું આ સમસ્ત ગ્રંથનનું તાત્પય એ છે કે આ ભાગાદિ દ્વારાના વિષયમાં સમસ્ત કથન ક્ષેત્રાનુપૂર્વીના नेवुन समभवु (जाव से तं अजुंगमे) આ પ્રકારનું અનુગમન' સ્વરૂપ
८८
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020966 |
| Book Title | Anuyogdwar Sutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 864 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_anuyogdwar |
| File Size | 25 MB |