________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઈચ્છાયોગ)
(૪૭,
વ્યવહારના પાલન પર ? શું શ્રાવકપણાનો આચાર નહિ. ત્યાં કહેવાનું કે,“પતાવવા' પર ? અરે મહાનુભાવ! પતાવવા જેવી “કંદમૂળમાં જીવહિંસા ઘણી, માટે એ ખવાય જ તો સંસારની વેઠ? કે ઉત્તમ ધર્મક્રિયા? જેનાથી નહિ.” ભાવી અનંતકાળ સુધરી જાય એવી કોઈ નિયમ લઈને કાર્ય શરૂ કર્યું, પછી રોજ શું તરણતારણ ધર્મક્રિયા તો કેમ વધુ વિચારવાનું? એ જ કે “અમારે હવે તૃષ્ણાનું પાપ કરું....એવું થવું જોઈએ.
કાઢવા માટે ઓછામાં જ ચલાવવાનું, એમ અમે નક્કી - શુદ્ધ ધર્મઇચ્છા કેવી હોય??
કર્યું છે. આનાથી વધુ નહિ જ વાપરવાનું.”
બાધા કરીને કાંઈ પણ છોડયું છે શા માટે ? ઇચ્છાયોગમાં શું લાવવું છે ? મનમાં થાય કે મારે પ્રભુની પૂજા કરવી છે. પૂજાની ક્રિયા તો પહેલી
ઓછામાં ચલાવવા માટે, ઇચ્છાઓ પર અને કરવાની છે. પ્રભુ-પૂજન વિના કાયા અને મન પવિત્ર
જરૂરિયાતો પર કાપ મૂકવા માટે, પાપ ઓછાં કરવા
માટે. કયાંથી બને? ત્યારે એ વિના દિવસ કેમ જાય? પરમ ઉપકારી પ્રભુની પૂજા વિના કૃતજ્ઞતા ક્યાં?'
પ્રભુનાં દર્શન શા માટે કરો છો ?' એ પ્રશ્નના પછી શાસ્ત્ર શા માટે સાંભળવું છે? કહો કે તે
ઉત્તરમાં કહેવાનું કે, વિના આત્મા કેમ સુધરે ? આત્મા હિતમાર્ગે આગળ
પ્રભુનાં જ દર્શન કરવા લાયક છે માટે.’ કેમ વધે ?'
જૂઠું ન બોલતાં સાચું શું કામ બોલો છો ?' શું સમજયા ? “શાસ્ત્રોનું શ્રવણ આગળ વધવા
એટલા માટે કે,માટે છે, ત્યાં ને ત્યાં ઊભા રહેવા માટે નથી;'- એટલું
“માનવ-જીભે જૂઠું બોલાય જ નહિ, સત્ય જ જો ધ્યાનમાં આવી જાય તો ઇચ્છાયોગની આ ક્રિયા બોલાય. માટે જૂઠું નથી બોલતા.” પણ આત્માને ખૂબ જ આગળ લઈ જાય. આમ તમને વ્રત-ક્રિયા આદિના ઉદેશ અંગે અંદર ઊતરીને ધર્મ કરવાની જ શુદ્ધ ઈચ્છા હોય, શુદ્ધ ધર્મ કરવાની જ વિચારશો તો પોતાની પામરતા, અજ્ઞાનતા જરૂર ધગશ હોય, તો જ ઈછાયોગની સાધનામાં આવી દેખાશે. અજ્ઞાનતા એવી છે કે સ્ટેશનની જ ખબર શકાય, નહિતર નહિ. જગતમાં સંમૂર્ણિમ ક્રિયા નથી. એટલે પચીસ વર્ષ પહેલાનું જે સામાયિક, પૂજા કરનારા હોય છે, વિષક્રિયા કરનારા હોય છે, પણ એ કે દર્શન, તે જ આજે છે ! કદાચ એમે ય હોય કે પૂર્વે ઈચ્છાયોગમાં નહિ ગણાય; કેમકે એ શુદ્ધ ધર્મની સાચી જે ધગશથી થતું હતું તે ધગશ આજે નહિ હોય. ઇચ્છા નથી. ગતાનુગતિ ક્રિયા કરે એના કરતાં માણસ પહેલવહેલાં સિદ્ધગિરિદાદાના દર્શને આંખમાં આંસુ એમ વિચારે કે “નવકારવાળી વિના મારે ચાલે જ હશે, પણ પછી નહિ ! છે ને દુર્દશા? ફરીથી દર્શને નહિ,” એમ વિચારવામાં શું વાંધો નડે ? ગભરાશો ભાવ ઘટ્યો ! ઇચ્છાયોગના ઘરની પહેલી શરત એ કે નહિ કે “ઉત્કૃષ્ટી ઇચ્છા તો અમારામાં આવતી નથી.” “ધર્મકાર્ય સ્વતઃ શુદ્ધ ઈચ્છાથી અને ધગશથી કરીએ આવી ગભરામણ કરવાની જરૂર નહિ; કેમકે ઈચ્છા
માટે સતત ધ્યાન એ જ જોઈએ કે આ જીવનની અને ઉલ્લાસની ઘણી કક્ષાઓ છે, એટલે એમાંની
કિંમત ધર્મ સાધવા પર છે. માનવની શાબાશી ધર્મ મધ્યમ કક્ષા પણ ઇચ્છાયોગમાં આવી શકે છે. માત્ર સાધવામાં છે, કર્મ સાધવામાં નહિ. આ ધગશથી ધર્મ ક્રિયા શા માટે કરીએ છીએ, એનું ચોક્કસ નિદાન થતો જાય તેમ તેમ અંતરમાં ધર્મની ધગશ વધતી કરવાની જરૂર છે.
આવે. વળી કોઈ પૂછે કેમ કંદમૂળ ખાતા નથી ?' તો શું ઘર્મની ઇચ્છા શી રીતે થાય ? તો કે એમ એનો જવાબ એટલો જ કે બાધા છે ?? ના, એમ વિચારીને થાય કે 'કાળ જીવનું બધું ખેંચી જાય છે,
For Private and Personal Use Only