Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૬)
(યોગદૃષ્ટિ સમુચ્ચય વ્યાખ્યાનો
મહા-મૃત્યુ પામી અહીંથી નવો જન્મ લેવા ચાલી જવું -“પ્રભુ ! શું મારું એવું પુણ્ય કે આટલી ઉચ્ચ સ્થિતિ પડે છે ! ત્યાં અહીંના કરેલા હિંસાદિ પાપોનો. મળી ? અને છતાં શું મારે એવું પાપ કે મારા બાપ મોહનો અને રાગદ્વેષનો દારુણ વિપાક અર્થાત્ ભયંકર મોતમાં હું નિમિત્ત થઈ? ને પૂર્વ કુટુંબીઓનો વિયોગ દુઃખદ નતીજો ભોગવવો પડે છે. આવી રીતે સંસારની થયો ?' ત્યારે કેવળીએ કહ્યું “પૂર્વે તું ગરીબ બ્રાહ્મણી નિર્ગુણતા અને સારરહિતતાનું ભાન દીક્ષાર્થીને હોવું પણ મુનિના ઉપદેશથી તપમાં ચડી, જિનભક્તિ, જોઇએ.
સાધુભકિત કરનારી બની, એથી આ પુણ્ય પામી ! રુકમણિને ૧૬ ઘડીના પાપની ૧૬ પણ મનમાં સંદેહ પડયો કે “તપથી કાયા ઓગાળી વરસની સજા:
ધન સુખના બદલે ધર્મમાં ખચ્યું. તો આ ધર્મનું ફળ
મળશે ખરું ?' બસ, આ “ધર્મના ફળમાં સંદેહ' રૂપ સંસારની એક નાનીશી મોજની પ્રવૃત્તિ કેવી
વિપરીત કલ્પના કરી તેથી આ દુઃખનું પાપ બાંધ્યું. દુઃખદ નીવડે છે, એના દ્રષ્ટાંતમાં, - કૃષ્ણ વાસુદેવની પટરાણી રુકમણિ પૂર્વભવમાં પોતાના પતિ સાથે
કનકશ્રીને થયું “આ સંસાર ? તરત વાસુદેવને કહે,
સાંભળ્યું? જો એક વિપરીત કલ્પનાનું આ ફળ, તો વનમાં ફરવા ગયેલી ત્યાં મોરલી વિયાણી હતી.
સંસારમાં તો રોજના જીવનમાં કેટલીય વિપરીત એમાંથી એક મોરલીનું ઈડ સુંદર લાગી હાથમાં લીધું.
કલ્પનાઓ ને પાપ વિચારો ચાલે; ઉપરાંત કેટલાય હાથ કંકુવર્ણના, તેથી ઈંડુ લાલ થઈ ગયું. તે પાછુ મૂકી
પાપવચન બોલાય અને પાપ કાર્યો થાય. એના તો દીધું, પરંતુ મોરલી એને ઓળખી ન શકવાથી
તમામના ફળ ભોગવવા કેટલાય દુર્ગતિના ભવ કરવા ઝરવા લાગી, ને ૧૬ ઘડી પછી વરસાદ પડતાં ઈડ
પડે ? માટે આવો સંસાર માટે જોઇતો નથી. મને ધોવાયું, રંગ ઊતરી ગયો, એટલે મોરલી પાછું સફેદ
ચારિત્ર અપાવી ઘો.' બસ એમ ચારિત્ર લઇ કર્મ ઈડ જોઈ રાજીરાજી થઈ ગઈ ! રુકમણિની મોજમાં
ખપાવી મોક્ષે ગઈ. આ ૧૬ ઘડીમાં મોરલીને થયેલ વિરહ-વેદનાના પાપે રુકિમણીની મોજમાં આ ૧૬ ઘડીમાં મોરલીને થયેલ ચારિત્રાથની યોગ્યતાનો છઠ્ઠો ગુણ : વિરહ-વેદનાના પાપે રુકિમણીએ ૧૬ વર્ષના વૈરાગ્ય:પુત્ર-વિયોગનું પાપ ઉપાજકું! આ સંસાર !
(૬) તેથી જ એવા સંસારથી વિરકત હોય. શાંતિનાથ ભગવાનના પુત્ર અને ગણધર એને સંસાર પર લેશમાત્ર આસ્થા ન હોય, ઊલટું ચક્રાયુધ એક ભવમાં અપરાજિત બળદેવ અને એવો અણવિશ્વાસ હોય કે રખેને આમાં અનંતવીર્ય વાસુદેવ નાટકણીના રૂપે પ્રતિવાસુદેવની ઠગાઈ-ફસાઇને પાપત્યાગ અને ધર્મ સાધ્યા વિના કન્યા કનકશ્રીને નૃત્યકળા શીખવતા. એમાં ભાઇ એમ જ મરું તો? સંસારનો એને ભારે કંટાળો હોય. બળદેવના મુખે વાસુદેવના સૌંદર્ય, પરાક્રમ;...
(૭) સાતમો ગુણ પ્રતનુ કષાય'=સંસારના વગેરે ગુણ ગવાયા. એ સાંભળીને કનકશ્રી એકદમ
મૂળભૂત જે કષાયો, તે એના પાતળા પડી ગયા હોય. આવર્જિત થઈ. પછી ત્યાં રૂપ પલટી મૂળ રૂપે
અત્યાર સુધી કષાય જોરદાર હતા. હવે વાસુદેવનાં દર્શન આપ્યા. કનકશ્રી એ જોઇને સ્તબ્ધ
વિચારપૂર્વકની પ્રવૃત્તિ હોય એટલે કષાય કરતાં વિચાર થઈ ગઈ ! કહે “હમણાં જ ગાંધર્વ-વિવાહથી પરણી
કરે, અલ્પ કષાય કરે, કેમકે ક્રોધાદિ કષાયો જો દુર્બલ લો, નહીંતર આપઘાત કરી સ્ત્રી હત્યાનું પાપ
ન થયા હોય તો ચારિત્રી બન્યા પછી ચારિત્રમાં પાછો આપીશ.” વાસુદેવ કહે “અમારા દેશમાં ચાલ.”
નવો સંસાર સર્જવાનો ! વિકર્વેલા વિમાનમાં ચાલી. એનો બાપ સામે લડવા આવ્યો પણ હાર્યો, ને એના પોતાના જ ચક્રથી (૮) “અલ્પ-હાસ્યાદિ' - દીક્ષાર્થીના જીવનમાં મરાયો ! રસ્તામાં કેવળજ્ઞાનીને કનકશ્રીએ પૂછયું, હાસ્યાદિ ન હોવા જોઇએ. અથવા નહિવત્ કવચિતુ
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020952 |
| Book Title | Yogdrushti Samucchay Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhuvanbhanusuri, Padmasenvijay |
| Publisher | Divyadarshan Trust |
| Publication Year | 1993 |
| Total Pages | 282 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |