________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
चत्तारि एका पं० तं० - दविए एकते माउ उक्कते पज्जते इकते संगहे इकते । सू० २९७, चतर कती पं० तं० - दवितकती माउयकती पज्जवकती संगहकती । सू० २९८, चत्तारि सव्वा पं तं० - नामसव्वए ठवणसव्वए आएससव्वते निरवसेससव्वते । सू २९९
मूलार्थ:- चार, एक संख्यावाळा कहेला छे. ते आ प्रमाणे द्रव्य एक, ते सचित्तादि त्रण भेदे छे. उत्पादादि पदरूप मातृकापद एक छे, पर्याय एक ते वर्णादिने आश्रयीने छे अने समुदायने आश्रयीने एक वचनरूप संग्रह एक छे. (०२९७) चार प्रकारे कती - केटला १ एम प्रश्नगर्भित संख्यावाची कहेला छे, ते आ प्रमाणे- १ द्रव्य कंटला छे ? २ मातृकापद केटला छे ? ३ पर्याय केटला छे ? अने ४ संग्रहकती-शाली केटला छे ? इत्यादि. ( सू० २९८ ) चार सर्वपद कहेला ले, ते आ प्रमाणे - १ जे वस्तुनुं ' सर्व ' एवं नाम होय ते नामसर्व, २ आ ' सर्व ' छे एम कल्पना करीने अक्ष विंगरे द्रव्यने स्थाप स्थापनास, ३ अधिक वस्तुने विषे अथवा मुख्य वस्तुने विषे 'सर्व' नो व्यवहार करवो ते आदेशसर्व अने ४ समस्तपण जे कथन कर अर्थात् कोई पण बाकी न रहे, जेम सर्व देवो अनिमेष छे एम कहेनुं ते निरवशेषसर्व. ( सू० २९९ )
टीकार्थ :- स्वार्थिक' क ' प्रत्ययनुं ग्रहण करवाथी एक संख्यावाळा द्रव्य विगेरे एकेक कहेवाय छे, तेमां द्रव्य ज एक ते द्रव्य एक सचित्त विगेरे भेदथी त्रण* प्रकारे छे. ' माउपएक्कए ' ति० मातृकापद एक एटले एक मातृकापद, ते आ * सचित्तादि भेदी द्रव्य त्रण प्रकारे छतां पण द्रव्यत्वरूपे एक न कहेवाय छे. अर्थात् सचित्त द्रव्य कहेवाय छे परंतु सचित्त द्रव्यो एम बहुवचनवडे हेवाता नथी एम दीपिकाकार कहे छे.
For Private and Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
