Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 47

अचित्तिः
अच्छिद्र
siffer f. Wont of sense, infatuation, ignorance. 3 7 : (!) Probably a special messenger to चिन्तिमचिर्ति चिनबद् वि विद्वान Rv. 1.2.11: मुरा मन्युर्विभीदको report among other times, imponding attacks from अचित्तिः Rv. 7.1.6.
enemies: Sircar, SI. 239 n. अचिन्त्य-स्तनीय.. [न. न.] Inconceivable, inncompre
__ अचोदस् . Ved. [ नास्ति चोदना यस्य ] Spontaneous, hensible, unexpected; यस्तु लव प्रभावः R.B.33: न्यरूप, not influenced by external force or compulsion. अगोदसो कर्मन् of inconceivable form or action. -स्त्यः 1 Siva, न धन्वन्त्विन्दवः Rv.9.7). 1. -2Quick-silver (Nighanturatnakara).
__अच्छ । [न छ्यति दृष्टिम् ; छो-क. न. त., निर्मले हि वस्तुनि अचिन्तित a. Not thought of, unexpected, sudden : दृष्टिः प्रसरति न तु समले आभ्यन्तरपर्यन्तं धावति Tv.] Clear pel"उपनतम् occurring mexpectedly; तो वधोऽज्ञानां मीनानामिव lucid, transparent, pure; मुक्ताच्छदन्तच्छविदन्तुरेयम् U.6.273 जायते Pt. 2.3.
स्फटिकविशदम Me.plश्रमजलकणिका K.7: किं रत्नमच्छा अचित्वसू. Vel. Imortant of, not lowing. अचिकि
मतिः Bv. 1.80. -च्छ: 1A erystal. -2 [न छाति भक्षत्वाञ् चिकितुषश्चिदत्र Rv. 1. 100.6.
यति नाशिनसत्त्वं ; छा भक्षणे-क. न. त. Tv.] A beur'; of also
भल्ल. -3N. of a plant. -Comp. -उदन् .. (i.e. अचिर . [न. त.] 1 Brief, transitors, of short durn
अच्छोद्) [अच्छम् उदकं यस्य] having clear water. (-दा) tion; युति, भास् , प्रभा &c.q.. -2 Recent, liste, new:
N. of a river'; एतेषां (अग्निवानानां) मानसी कन्या अच्छोदा अकरोदचिरेश्वरः क्षिती ।.8.20the new lord. In compounds
नाम निम्नगा Terivamsa. (-द)N. of lake on the it may be rendered by recently', 'just', 'not long
limalayan (mentioned il Kidunbti अनिमनोहरम ago'; प्रवृनं ग्रीष्मसमयमधिकृत्य S. I, justist in. प्रसूताः
आहादनं दृष्टः अन्द्रोदं नाम सरो दृष्टवान् । ). -भल्ल boar. अचिरप्रसतया जनन्या विना विवर्धिन एवS.13 having recently brought forth who died not long after delivery, said
-अच्छ-च्छा int. Ved. To, towards (with acc.). of a doe) or a cow that has recently calved.
It is a kind of separa blo preposition or prefix tú verbs -रम (Also अचिरेण, अचिराय, अचिरात् , अचिरस्य in the
and verbal derivatives, especially to such 28 imply samo sennos 1 Not long since, not long ayo. -2 Re
some kind of motion, or speaking: (अन्छ गत्यर्थवदेषु coutly, lately. -3 Sooli, qually, not long hence.
P. I.1.00); "इor गम् to go to, attain, 1s अच्छ गत्य -Comp. --अंशु, -आभा,-द्युतिः, -प्रभा, -भास, -रोचिस्.
PT-E1 to yover, approach: it to lead towards; ° 1.[अचिराः अंशयः, अचिग आभा-प्रभा Ree. यस्याः सा ] lightin
10 call out to; "पन tofy towards रघुःयेनः पतयत् अन्धः ing: शुविलासचञ्चला लक्ष्मीः Ki...19; भामां तेजसा चानुलिप्तैः
अच्छ . . .). वन्द to soluti.: वच् to invite 8.7.7., Ki.1.21, अचिरद्युतिनेजसा 5. समुत्पफाल गगने
Suburn interprets the word अच्छ in the text युपमच्छेष्यता मेघादविरभा इव Pirnal... ५.-2 (कर्म.) transitory lustre,
होतव्यम् to moitn, in order to he'; अन्छशब्दो हि आप्तुshort gleam.
मित्यर्थ वर्तते | SB. OILMS. 10. 1.9. अचिष्णु-ए . Ved. [अच् गतौ बा. इष्णु-टु-च] Coing
अच्छावाकः [अच्छं निर्मलं अच्छ आभिमुख्येन वा वक्ति शंसतिः every where, tallpervading.
बचू कर्तरि संज्ञायां घ निपातस्य चेति दीर्घः Tv.] The invoker अचेतन . [न. ब.] Imminate, notentient,
or inviter, : priest or Ritvij who is omployed at Som irration:1; चेतन नेषु Me); नं ब्रह्म inanimate Brahman:
sacrifices, and is a co-adjutor of dig. Ech of the four
principal priests, होत, अध्वर्यु, उड़ान l ब्रह्मन् has नं नाम गणं न लक्षयेत Sti Rdestitute of like, lifeles. (obitutor.): नेष्वपि चेतना वदुपचार: Mbh. -2 Not con
three assistant, the total number of priusts employed
at Soma sacritices being therefore 16; 14. a. N. of scious, insensiblesenseless; निराशा निहते पुत्रे दना श्राद्ध
the Saman to be chanted by an 3475191", also मचेतना Rim. 6.92.55. बुद्धिशतमचेतने नष्टम् 1.2.110.
called उद्वंशीय. अचेतस् .. [न. ब.] Destitute of consciousness : in-.
__अच्छावाकीय . [ अच्छावाकशब्दोऽस्त्यत्र-छ ] Containing sensible, inanimate, lifeless.
the word अच्छावाक P. V.2.59. Sk-यम् [°वाकस्य कर्म भावो अचेतान . [चित् शानच् न. न.] Ved. Void of con- वा] The duty of an अच्छावाक, being one P. V. 1. 15. Sk. sciousness, imorant silly, infatuated. अचेतानस्य मा
___ अच्छावाक्य १. [ अच्छावाकस्य इद-यत् ] Pertaining to, पथो वि दुक्षः । Bv.7.4.7.
to be repeated by, am अच्छावाक. अचेष्ट . [ नास्ति चेष्टा यस्य ] 1 Effortless, motionless.
अच्छन्दस् [न. ब.] 1 Not studying the Vedas -2 Not requiring direct effort.
(as a boy before the 931 ceremony ), or not entitled अचैतन्यम् [न. त. ] 1 Unconsciousness, insensibility; to that study (as a Sudra ). -2 Not metrical, not of ignorance in spiritual matters. -2 The material world, the nature of metres, i. e. prose. -3 Without fancy or matter.
whim. अचोदनम् Non-injunction, a mere statement (of अच्छिद्र..[न. ब. ] Unbroken, uninjured, complete, something already known); देशकालानामचोदनं प्रयोगे नित्य- unimpaired, without holes or weak points, faultless, समवायात् MS, 4.2.23.
without defect; अच्छिदै: मुस्तम्भमन्त्रिभिः Pt. 1. 126; जपच्छिद्रं