Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 354

आनुष
336
आन
-
-3 Necessarily following, inevitable, necessary, -4Of secondary importance, secondary; असुभिः स्नुि यशथिचोषतः...ननु लक्ष्मीः फलमानुषणिकम् Ki.2.193 अन्यतरस्यानुपतिकत्वेऽन्वाचयः Sc. 800 अन्वाचय. -B Attached to, fond of, frequenting; 7° Pt. 1. -6 Like, analogous. - 7 Relative, proportionate. --8 (In gram.) Elliptical, including words not included in the sentence. -9 Incidental: यस्यैव प्रधानकर्मफलं तस्येवानुषतिकमपि भवितुमर्हति SB. on MS. 6.2. 10.-10 Lasting, enduring: Rāj. T.
1975 inil. In order, successively. 3911T . (In the manner of the aftershoot of rice) Promotinu, urging, driving forward; तस्मा एतमैन्द्रमानुषकम् Yaj. Ts. 2.3. t.2.
आनुपम । (-भी/.) [ अनुष्टुप् छन्दोऽस्य उत्सा. अ] 1 Consisting of Anustubhs. -2 Relating to Anustubh, formed like the metre; आनुष्टुभस्य हविषा हवियत् Rv. 10. 181.1. -भम् The Anust up metre.
आनुस्य । (-यी/.) [अनुसूयया अत्रिपन्या दत्तं अण्] Coming from or given by Anusuya; स्फुरत्प्रभामण्डलमानुसूयं मा बिननी शाश्वतमनरागम् R.11.11.
आरकम् Vel. Ornament, jewels; आनूकमयों वपुषे नार्च Rv. ij. 33. 9. im. In abundance, greatly.
आनूप .. (-पी/.) [अनूपदेशे भवः अण् ] 1 Watery, marshy, wet. -2 Produced in marshy place. -प: Any animal frequenting marshy or watery places (as :: buffalo); "HHH the flesh of such animals.
आनूपक . Living in marshy places.
आनृण्यम्, -आनुण्यता [अनृणस्य भायः कर्म वा प्य] Arquittance of debt or obligation; पितुरानृश्यतां प्राप्ते भवपिप्ये परमं सुखम् Rim.2.24.5. see अनृणता.
1 P. To dance towards, hasten near, jump mor; आनृत्यतः शिखण्डिनो Av. 1.37.7.
आनृत ..(-ती/.)[अनृतं शीलमस्य अणू ] Always telling lios, untruthful.
आनृशंस,-स्य u. Mild, kind; mereiful. -सम् , -स्यम् 1Mildness. -2 Kindness; आनृशंस्याद् बाहाणस्य Ms.1.101 बिभृयादानृशंस्येन स्वानि कर्माणि कारयन 8.111.-3Compassion, pity, mercy. -4 Patronising, Protective nature; प्रणष्टेति कारुण्यादाश्रितेत्यानृशंस्यतः Ram. 5. 15. 50.
आनैपुणम् , -यम् [अनिपुणस्य भावः अण्, प्यञ् वा Clumsiness, stupidity.
आनैश्वर्यम् [अनीश्वरस्य भावः ध्यञ्] Absence of power or supremacy.
आन्त १. (-न्ती /.) [अन्त-अण्] Final, terminal. -न्तम् ind. Completely, to the end; Mbh. t.
आन्त्यः Ved. One who finishes.
आन्तःपुरिक 1. Belonging to woman's apartment. -कम् Any thing done in women's apartment,
आन्तर . [अन्तर् मध्ये भवः अण्] 1 Internal, secret, hidden; व्यनिषजति पदार्थानान्तरः कोऽपि हेतुः U.6.12 Mal. 1.21. -2 Immost, inword; U.2. -रम् Imunost nature; न बाह्य किंचन वेद नान्तरम् Bri. Up...21.-Comp. -ज्ञ Knowing the hidden secret (of thingske.); विण्वनेव कल्याणमान्तरज्ञेन चक्षुषा Mal. 1.8. -प्रपञ्चः ( In phil.) The fantasies of the soul producel by ignorance.
आन्तरतम्यम्, आन्तर्यम् Nearest or closest relationship (as of letters); नथा' यान्तरतम्यपरीक्षायामुपयोक्ष्यन्ते। Sk. आन्तरागारिक n belonging to the duties of n storekeeper or chamberlain. -क: The chuherialtain -कम् The office of the above.
आन्तराल . [अन्तरालं वेनि अग्] One conversant with the imer nature, N. of philosophical sect.
आन्तरि (री)क्ष .. (-क्षी/.) [अन्तरिक्ष भवः अण्] 1 Atmospherical, heavenly, celestial; आन्तरीक्षाः पुनरमी सर्वतः सदृशा इव Mv.7.22. -2 Producerl in the atmosphere. -क्षम् The firmament, the intermerliste region between the earth and sky. -2 Rain-water.
आन्तर्गणिक । (-की/.) [अन्तर्गणं भवः ठञ्] Included, compriserd (as in a clash, troopke.).
आन्तर्गहिक ।. (-की /.) [अन्तर्गहं वेदमनि भवः ठज] Being or produced inside a house. straäies . Being within the place of sacrifice. आन्तिका [ अन्तिकेव अण् टाप् ] An elder sister.
आन्त्र .. (-त्री/.)[अन्त्र-अण् ] Relating to the bowels. -त्रम् Ved. Bowels, entrailsकेचिदान्त्रेविनिःसृताः Ram.6.52.22.
आन्त्रिक १. (-की/.) Visceral, being within or relating to the bowels.
आन्दोलू Den. P. [-दोलयात-दोलिन] 1 To swing, rock or move to and fro. - 2 To shake, tremble (liy also ); Mil.: मन्दमारुतान्दोलिता लतेव Dk. 17, 21.
आन्दोल: 1 Swinging, aa awing. -2 Trombling.
आन्दोलनम् [आन्दोल भावे ल्युट्] 1Swinging, it swing. -2 Moving to and fro, shaking, rocking; कित्वासामरविन्दमुन्दरदृशां द्राक् चामरान्दोलनात् Udb. -3 'Trenbhng, Oscillation.
आन्धसः The seum of hoilel rice. आन्धसिकः [अन्धो भक्तं शिल्पमस्य ठक् ] A cook.
आन्ध्यम् [अन्धस्य भावः ध्यञ्] Blindness; लेनेदमान्य किल नान्धकारैः N. 22.35.
TTFT. Belonging to Andhra (us language). -ध्रः (pl.) The Telagu country, mordern Telangana; see अन्ध्र. --ध्री An Andhra wife.
आन्न .. (-नी).) [अन्नं लब्धा अन्न-ण P. IV. 1.45] 1 Fed, having food. -2 Relating to, derived from food.