________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દષ્ટિએ એકતા બતાવીને અભેદ ભાવે વિચાર્યા છે. તેથીજ સર્વ નયને પરમાર્થમાં સમાવી આપ્યા છે જે દીધા છે તે નાની. પ્રવૃત્તિ અને ભેદ (વિકલ્પ) ને પણ ગમાવી દીધા છે કારણ? ચારિત્ર ગુણમાં સર્વનય પરસ્પર વિસંવાદિત રહેતા નથી પણ ભળી જાય છે.
સ્યાદ્વાદિ વસ્તુ કહીજે, તસુ ધર્મ અનંત લહી જે મન સામાન્ય વિશેષનું ધામ, તે ભવ્યાસ્તિક પરિ
ગુમ રે, મન ૫ અર્થ–સ્યાદ્વાદ વાળી વસ્તુ કહેવાય અર્થાત “યાત’ શબ્દ અનેકાંતને ઘાતક-પ્રકાશક છે. “સ્થાત” એટલે કથંચિત અસ્તિ અને કંચિત્ નાસ્તિ છે ઈત્યાદિક સ્વરૂપ છે, કારણ પ્રત્યેક વસ્તુ (દ્રવ્ય) અનંત ધર્માત્મક છે. તે સર્વ ધર્મ અનેકાંત-સ્યાદ્વાદ પણે રહેલ છે, જેમ કેઈપણ વસ્તુ (દ્રવ્ય) માં દ્રવ્યાદિકપણે અસ્તિત્વ અને પર દ્રવ્યાદિકપણે નાસ્તિત્વ રહેલ છે. કિંવા તૈલિક દ્રવ્યની અપેક્ષાએ એક અને પર્યાય-પ્રદેશાદિ વડે અનેક તેમજ દ્રવ્ય સ્વરૂપે નિત્ય અને ઉત્પાદ અને વ્યય સ્વરૂપે અનિ. ત્ય અથવા ક્ષેત્ર-ક્ષેત્રીપણે અભેદ અને ગુણ પર્યાયપણે ભેદ એવી રીતે ભવ્ય અભવ્ય, વકતવ્ય અને અવકતવ્ય ઈત્યાદિ અનેક ધર્મમય વસ્તુનું સ્વરૂપ છે. પ્રત્યેક વસ્તુ, સામાન્ય અને વિશેષ
સ્વરૂપ છે અર્થાત્ ઉભયાત્મક છે સામાન્ય વિશેષને આધાર છે, દ્રવ્યના મૂલ અતિ સ્વભાવમાં સર્વ ધર્મ પરિણમે છે.
For Private And Personal Use Only
