SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 473
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 446 घोटा अबन्धु अबहुलीकत बद्धा, जा. अट्ठ. 1.421; -- के द्वि. वि., ए. व., उपरिवत् - भाकुटिकभाकुटिको विय? पारा. 282; अबलबलो वियाति एवं बाला नाम अबन्धितब्बयुत्तकेपि बन्धापेन्ति, जा. अट्ठ. 1,421. अबलो किर बोन्दो वुच्चति, अतिसयत्थे च इदं आमेण्डितं, अबन्धु त्रि., ब. स. [अबन्धु], बन्धुबान्धवों से रहित, बिना तस्मा अतिबोन्दो वियाति वुत्तं होति, पारा. अट्ठ. 2.186%; साथियों वाला, मित्र-रहित - न्धु' पु., प्र. वि., ए. व. - सोह बोन्दो ति लोलो, मन्दधातुकोति अत्थो, वि. वि. टी. 1265; सहस्सजीनोव, अबन्धु अपरायणो, जा. अट्ठ. 3.413; - न्धु ... अबलबलो विय हुत्वा किञ्चि अजानन्तो विय .... जा. स्त्री, प्र. वि., ए. व. - सा नूनाहं मरिस्सामि, अबन्धु । अट्ट. 2.196. अपरायिनी, जा. अट्ठ. 3.341; - नं ष. वि., ब. व. - पतिढा अबलस्स पु., कर्म. स. [अबलाश्व], कमजोर या बलहीन वुय्हतं ओघे, त्वहि नाथो अबन्धुनं, अप. 1.357. घोड़ा - स्सं द्वि. वि., ए. व. - अबलस्संव सीघस्सो, हित्वा अबब' नपुं.. व्यु. अनिश्चित, एक बड़ी संख्या, एक-सौ हजार याति सुमेधसो, ध. प. 29; अबलस्संवाति कुण्ठपादं छिन्नजवं निन्नत की एक बड़ी संख्या-बं प्र. वि., ए. व. - अहहं दुब्बलस्सं सीघजवो सिन्धवाजानीयो विय, ध. प. अट्ठ. अबबं चेवाटटं सागेन्धिकुप्पलं, अभि. प. 475. 1.149. अबब. पु., एक नरक का नाम - बो प्र. वि., ए. व. - अबहि अ., क्रि. वि. [अबहिः], अन्दर, भीतर, मन में, सेय्यथापि, भिक्खु, वीसति निरब्बुदा निरया एवमेको अबबो । आन्तरिक रूप में - अबहीति अब्भन्तरं चित्ते एवाति अत्थो, निरयो, सु. नि. (पृ.) 182; - बा ब. व. - सेय्यथापि भिक्खु नेत्ति. अट्ठ. 162; ... अन्तोगतेहि इन्द्रियहि अबहिगतेन वीसति अबबा निरया एवमेको अहहो निरयो, सु. नि. (प.) 182. मानसेन, अ. नि. 2(2).225; गुत्तिन्द्रियो झानरतो, अबल' पु., मूर्ख, बुद्धिहीन - लो प्र. वि., ए. व. - अबलबलो अबहिग्गतमानसो, वि. व. 840; ततो एव ... निब्बाने च वियाति अबलो किर बोन्दो वुच्चति, पारा. अट्ठ. 2.186. ओगाळ्हचित्तताय अबहिग्गतामानसो, वि. व. अट्ठ. 180. अबल त्रि., ब. स. [अबल], बलहीन, शक्तिहीन, कमजोर, अबहुकत त्रि., बहुकत का निषे॰ [अबहुकृत], बहुत अधिक दुर्बल - लो पु., प्र. वि., ए. व. - जिण्णोहमस्मि अबलो मतलब या प्रयोजन न रखने वाला, अधिक सम्मान न देने वीतवण्णो सु. नि. 1126; तत्थजिण्णोहमस्मि अबलो वीतवण्णोति वाला - तो पु., प्र. वि., ए. व. - पुब्बे अगारिकभूतो समानो सो किर बाह्मणो जराभिभूतो वीसवस्ससतिको जातिया, सु.. अबहुकतो अहोसि धम्मेन अबहकतो सङ्केन, स. नि. नि. अट्ठ. 2.295; - ला' स्त्री., नारी, स्त्री - पमदा सुन्दरी 3(1).110; दसमे अबहुकतोति अकतबहुमानो, स. नि. अट्ठ. कन्ता रमणी दयिताबला, अभि. प. 230; -- ला पु., प्र. वि., 3.186. ब. व. - सब्बे सत्ता ... सब्बे जीवा अवसा अबला अवीरिया अबहुमत/अबहुमान त्रि., तत्पु. स., ब. स. [अबहुमत], .... सुखदुक्खं पटिसंवेदेन्ति, दी. नि. 1.47; अवसा अबला उपेक्षित, बहुत अधिक नहीं चाहा गया - तो पु., प्र. वि., अवीरियाति तेसं अत्तनो वसो वा बलं वा वीरियं वा नत्थि, ए. व. - सो... पुत्तदारेन अबहुमतो पब्बजित्वा कालं ... दी. नि. अट्ठ. 1.134; अबला नं बलीयन्ति, मद्दन्तेनं परिस्सया, याचि, अ. नि. अट्ठ. 1.246. सु. नि. 776; - लानि नपुं.. प्र. वि., ब. व. - एकूनासीतिया अबहुलीकत त्रि., बहुल + कर के भू. क. कृ. बहुलीकत सत्त, सोळसेवाबलानि तु, अभि. अव. 125; - लं' पु., द्वि. का निषे. [अबहुलीकृत], वह, जिसने किसी बात को वि., ए. व. - अबलं तं बलं आहु यस्स बालबलं बलं. स. विकसित नहीं किया है या बढ़ाया नहीं हैं या उसका भरपूर नि. 1(1).256; 258; - लं नपुं.. प्र. वि., ए. व. - तन्हि अभ्यास नहीं किया है - तो पु.. प्र. वि., ए. व. - कामेसु तस्सा अबलं बन्धन, दुब्बलं ... पुतिकं ..., असारकं । खो मे आदीनवो अदिट्ठो, सो च मे अबहुलीकतो, अ. नि. बन्धन न्ति, म. नि. 2.122; - सयात त्रि, तत्पु. स. 3(1).244; - ता स्त्री.. प्र. वि., ए. व. - यस्स कस्सचि [अबलसंख्यात], निर्बल या बलहीन के रूप में जाना गया कायगतासति अभाविता अबहुलीकता, म. नि. 3.138; - तं - ता पु.. प्र. वि., ब. व. - अबलसङ्घाता किलेसा बलीयन्ति नपुं, प्र. वि., ए. व. - अजं ... अभावितं अबहुलीकतं सहन्ति मद्दन्ति, सु. नि. अट्ठ. 2.208. महतो अनत्थाय संवत्तति यथयिदं .... चित्तं, अ. नि. अबलबल त्रि., अट्ट के अनुसार अबल + अबल के आमेण्डित 1(1).7-8; -- कम्म नपुं. पूरी तरह से नहीं करना, विकसित न स. से व्युत्पन्न, अत्यधिक मूर्ख, नासमझ - लो पु., प्र. वि., करना, अनभ्यास- म्मप्र वि., ए. क. - ... अभावना, अबहुलीकम्म ए. व. - क्वायं अबलबलो विय मन्दमन्दो विय अनधिद्वानं अननुयोगो पमादो खु. पा. अट्ट, 115. For Private and Personal Use Only
SR No.020528
Book TitlePali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorRavindra Panth and Others
PublisherNav Nalanda Mahavihar
Publication Year2007
Total Pages761
LanguageHindi
ClassificationDictionary
File Size29 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy