Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાતો
૬૮૪
(રામરસ રાતબ સ્ત્રી. (અ.) રોજ નિયમિત પૂરું પાડવાનું કે લેવાનું રાÉ વિ. (સં. રાસભ પરથી) ગામડિયું (૨) અણઘડ; સીધું (૨) દરરોજનું મળતું ભથ્થુ
અસંસ્કારી રાતરાણી સ્ત્રી, એક ફૂલછોડ; લજામણી
રાભો છું. જાડો; હૃષ્ટપુષ્ટ માણસ (૨) ગામડિયો (૩) રાતવરત ક્રિ.વિ. ગમે તે વખતે મિાટે રહેવું તે રામ પું. (સં.) દશરથ રાજાના પુત્ર; રામચંદ્ર (૨) રાતવાસો કું. રાતે ક્યાંક મુકામ કરવો કે ખેતરમાં ચોકી જમદગ્નિ પુત્ર પરશુરામ (૩) બળદેવ; બળરામ (૪) રાતિવાર પું. છેલ્લો દાવ લેનારો છોકરો
પરમેશ્વરનું એક નામ (૫) જીવ; દમ; હોશ (૬) રાતું વિ. (સં. રક્તક, પ્રા. રત્તઅ) લાલ રંગનું (૨) વર્તમાન કૃદંતને અંતે લાગતાં “તે ક્રિયા કરવાની
આસક્ત; રત; લીન (સમાસને છેડે. ઉદા. રંગરાતું) ટેવવાળું - મસ્ત માણસ એવો અર્થ સૂચવે છે. ઉદા. રાતુંચટક, રાતુંચોળ (તું + સં. ચોલ = રાતા રંગનું ભમતારામ (૭) “તે વર્ગમાં મોટું' એ અર્થ બતાવવા મજીઠ) વિ. ખૂબ રાતું; તદન લાલ
નામની પહેલાં મુકાય છે. ઉદા. રામકુંડાળું વગેરે (2) રાપીળું વિ. ઉશ્કેરાયેલું; આકળું; છંછેડાયેલું
આનો (વ્યાજ) (૯) ઘડિયા; પાડા રાત્માનું વિ. હૃષ્ટપુષ્ટ ને આનંદનું
રામકહાણી સ્ત્રી, વીતકકથા; દુઃખની કહાણી રાતે ક્રિ.વિ. રાત્રિએ; રાતને સમયે
રામકી સ્ત્રી. (હિ) બાવી; સાધુની સ્ત્રી; સાધુરી રાતોરાત કિ.વિ. રાતે ને રાતે; રાતવખતે; રતોવાઈ રામકુંડાળું ન. મોટું કૂંડાળું રાત્રિ, (-ત્રી) સ્ત્રી. (સં.) સૂર્ય આથમે ને ઊગે તેની રામચંદ્ર પું. (સં.) દશરથના પુત્ર; રામ વચ્ચેનો સમય; રાત; નિશા
રામજણી(ની) સ્ત્રી. (સં. રામ + જની) નાચનારી; રાત્રિકાલ(-ળ) પું. (સં.) રાત્રિના સમયનો ગાળો ગણિકા (૨) દેવદાસી પ્રકારની સ્ત્રી રાત્રિ(-ત્રી)ચર્યા સ્ત્રી, (સં.) રાત્રે ફરવું તે; રાતે કરવાની રામઠાઠિયું ન. ભાંગીતૂટી જૂની વસ્તુ - ક્રિયા (૨) રાતની રોન
કેિ માનપાન રામડોળી સ્ત્રી. ઠાઠડી; નનામી; શબવાહિની રાત્રિ(-ત્રી)ભોજન ન. (સં.) રાતે જમવું તે; રાતનું જમણ રામઢોલ પુ. મોટું નગારું રાત્રિ(-ત્રી)શાલા(-ળા) સ્ત્રી, રાતે કામ કરતી નિશાળ રામણ સ્ત્રી. (‘રામાયણ” ઉપરથી) પીડા; આપદા; આફત (ધંધાદારી માટે); “નાઈટ સ્કૂલ”
રામણદીવો . (સં. લંબનદીપક, લંબનદીઅ) વરઘોડામાં રાત્રે કિ.વિ. રાતે; રાત્રિએ પિરમ અનુરાગિણી કન્યા વરની માતા મંગળનો દિવો લે છે તે; લામણદીવો રાધા સ્ત્રી. (સં.) વૃષભાનુ ગોપની કન્યા; શ્રીકૃષ્ણની રામતુલસી સ્ત્રી. (કૃષ્ણ = કાળીથી જુદી એવી) એક તુલસી રાધા(કાંત, ૦રમણ, વલ્લભ) પં. શ્રીકૃષણ પ્રેિમાળ રામદવારોપું. (સં. રામ+દ્વાર) રામનું મંદિર (૨) ધર્મશાળા રાધાગાંડું વિ. રાધા જેવું ગાંડું, પ્રેમવિઠ્ઠલ; વેવલું; રામદાસ પું. મહારાષ્ટ્રના એક સુપ્રસિદ્ધ સંત રાધાચંપો . ચમેલીનો છોડ
રામદુવાઈ સ્ત્રી. રામના નામની આણ રાધિકા સ્ત્રી. (સં.) રાધા રાધા દ્વારા પાલિત) રામદૂત છું. (સં.) વાનર (૨) હનુમાન રાધેય પું. (સં.) કર્ણ (ધૃતરાષ્ટ્રના સારથિ અધિરથની પત્ની રામદ્વારો . રામનું મંદિર (૨) ધર્મશાળા રાન ન. (સં. અરણ્ય, પ્રા. રન્ન) જંગલ; વગડો (૨) રામધણ ન. ધણી વિનાની રખડતી ગાયોનું ટોળું
ઉજ્જડપ્રદેશ [(૩) ગમાર (૪) અણઘડ; અકસબી રામધૂન સ્ત્રી. રામનામની ધૂન - જોરથી જ રાનટી, (-વી, -) વિ. જંગલી; વગડાઉ (૨) અસભ્ય રામનવમી સ્ત્રી. (સં.) ચૈત્ર સુદ નોમ; રામચંદ્રજીનો રાની વિ. જંગલી; જંગલવાસી
જન્મદિવસ રાનીપરજ સ્ત્રી. (સં. અરણ્ય, પ્રા. રણ + સં. પ્રજા) રામનામ ન. રામનું-પ્રભુનું નામ રિામનામી રાની પ્રદેશમાં વસતી આદિવાસી જાત
રામનામિથું ન. રામનામવાળું ગળાનું એક ઘરેણું (૨) રાફ, (ડો) પું. (સં. રફ, પ્રા. રફ) સાપ કે ઉંદરનું રામનામી ન. જેના પર રામનામ છાપ્યા હોય તેવી પિછેડી
દર (૨) કીડી, ઊધઈ વગેરેનું ઉપર પોચી માટીના રામપગલું ન. રામનાં પગલાંવાળું મીનાકારી ઘરેણું ઢગલાવાળું દર
રામપાત્ર(નર) . બટેરું; શકો રાબ, (ડી) સ્ત્રી. (સં. રબ્બા, દ. રબ્બા) ઉકાળીને જાડો રામફળ ન. એક ફળ
કરાતો શેરડીનો રસ (૨) લોટ શેકી ગળાશ નાખી રામફળી સ્ત્રી. રામફળનું ઝાડ કરેલું એક ગરમ પાતળું પીણું
રામબાણ ન. કદી નિષ્ફળ ન જાય તેવું રામનું બાણ (૨) રાબાથાણું ન. આડીઅવળી પડેલી ચીજવસ્તુઓ
વિ. નિષ્ફળ ન નીવડે તેવું; અમોઘ રાબેતો છું. (અ. રાબિતહ) ધારો; રિવાજ; રીત રામભરૂ-રો, રો) સો પુ. રામનો ભરોંસો-શ્રદ્ધા રાભડું વિ. ભર્યા શરીરવાળું; હૃષ્ટપુષ્ટ
રામરસ પું. રામની ભક્તિનો આનંદ (૨) મીઠું, લૂણ
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |