Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

SR No.: 020496
Original Sutra Author: N/A
Author: Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir
Publication Year: 2007
Total Pages: 900
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 28 MB

Page 658

માયા ૬૪૧
મારીતારી માયા સ્ત્રી. (સં.) જેનાથી બ્રહ્માંડ રચાયું છે કે ભાસમાન મારડી સ્ત્રી, દડીથી રમવાની એક રમત
થાય છે તે આદિશક્તિ-અવિદ્યા (૨) છળ; પ્રપંચ; મારપછાડ, મારપીટ સ્ત્રી, મારવું અને પીટવું તે; મારકૂટ ઈન્દ્રજાળ (૩) મમતા; સ્નેહ (૪) મમતાનો કોઈ પણ મારફત ના. (અ. અરિકન) દ્વારા; વચમાં રાખીને (૨)
ય (૫) ધન દોલત (૬) કશળતા (૭) માપન- સ્ત્રી આડતિયા કે દલાલને વચમાં રાખીને કામ માપવાની શક્તિ (જ્ઞાનની શક્તિ) (૮) લક્ષ્મી (૯). કરવાની રીત (૩) દલાલી; હકસાઈ (૪) ના. દ્વારા;
ભ્રાંતિ; ભ્રમ પ્રિપંચ વગેરેનો ઘટાટોપ વચમાં રાખીને માયાજાળ સ્ત્રી. માયા દ્વારા ઊભી થતી જંજાળ (૨) ભ્રાંતિ, મારફતિયું વિ. મારફતથી થયેલું – કરવાનું માયાપાણી ન. ભાંગનું પાણી
મારફતિયો છું. વચમાં રહીને સોદા ગોઠવી આપનાર; માયાપાત્ર વિ. પૈસાદાર; ધનવાન; ધનિક ' દલાલ; “એજન્ટ' માયામમતા સ્ત્રી. સ્નેહ સંબંધ
મારફતે ના. દ્વારા; વચમાં રાખીને; મારફત માયામય વિ. (સં.) માયાથી ભરેલું
મારફાડ સ્ત્રી. મારપીટ
કિાનસ માયામૃગ પું, ન. (સં.) બનાવટી મૃગ; માયાવી મૃગ મારફો પું. એક સુથારી ઓજાર - લાકડાની ઝૂંટાઝૂંટાવળી માયારૂપ વિ. માયામય (૨) માયાત્મક
મારમાર ન. (મારવું ઉપરથી) વારેવારે મારવું તે (૨) માયાવશ વિ. (સં.) માયાધીન; માયાને અધીન
ક્રિવિ. પુષ્કળ જોરથી (૨) મુશ્કેલીથી માયાવાદ મ્યું. (સં.) પરબ્રહ્મનું પ્રતિબિંબ માયામાં પડતા મારવાડ પં. પશ્ચિમ રજપૂતાનામાં આવેલો એક પ્રદેશ
જગતનો ભાસ થાય છે – વાસ્તવમાં જગત જેવું કાંઈ મારવું સક્રિ. (સં. મારયતિ, પ્રા. મારઈ) પ્રહાર કરવો;
નથી. જગત મિથ્યા છે. એ પ્રકારનો સિદ્ધાંત નિારું સંહાર કરવો (૨) ઠાર કરવું (૩) પાછું હઠાવવું; માયાવાદી વિ., પૃ. (સં.) માયાવાદને લગતું કે તેમાં માન- જે કરવું (ધાડ) (૪) લૂંટવું; હુમલો કરીને લઈ લેવું માયાવિની વિ., સ્ત્રી, (સં.) માયાવાળી, ઠગનારી (સ્ત્રી) (ગામ) (૫) ગુણધર્મનો નાશ કરવો (ચામડી) (૬) માયાવી વિ. (સં. માયાવિ) માયિક; માયાથી ઊપજેલું; ઝડપ ને જોરથી કોઈ ક્રિયા કરવી; વીંઝવું; અફાળવું;
મિથ્યા (૨) પ્રપંચથી ભરેલું, કપટી, માયાવી નાખવું; ભરવું (બાથોડિયાં; ફાકો) (૭) અસર થાય માયાળુ વિ. સ્નેહાળ; હેતાળ પ્રિપંચથી ભરેલું તેમ પ્રયોગ કરવો (બોલ; મૂઠ) (૮) (પ્રહાર કરવા માયિક વિ. (સં.) માયાથી ઊપજેલું; મિથ્યા (૨) માયાવી; માટે) છોડવું; વાપરવું; ચલાવવું (તીર) (૯) રોકવું; માયું ન. માજુફળ (૨) એક વનસ્પતિનું ફળ
દબાવવું; રોંધવું (ભૂખ; મન) (૧૦) ધાતુની ભસ્મ માયુસ વિ. (અ.) હતાશ; નિરાશ
કરવી (૧૧) તફડાવવું; ચોરવું (૧૨) લગાડવું; માયુસી સ્ત્રી. (અ.) હતાશા, નિરાશા
ચોડવું; ખોસવું (ડૂચો; ખીલો) (૧૩) જોરથી નાખવું; માયોપાયિક વિ. (સં.) માયાની ઉપાધિવાળું; માયામય ફેંકવું; આપવું ઉદા. માથામાં મારવું (૧૪) મારjની માર છું. મારવું તે; તાડન (૨) મરણ; મૃત્યુ (૩) માર; અસર-ભાસ-વેદના દેખાવી (ચળકાટ; ઝાંખ) (૧૫) વિપુલતા (૪) હાનિ; ફટકો
પરાણે ઠગીને વળગાડવું, ઉદા. માથે મારવું (૧૬) માર પં. (સં.) કામદેવ (૩) (બૌદ્ધ) આસુરી સંપત્તિઓની અન્ય ક્રિયાપદ સાથે આવતાં ઉતાવળ કે બેદરકારીનો અધ્યક્ષ એવી કલ્પેલી શક્તિ; સંતાન
ભાવ બતાવે. ઉદા. લખી મારવું. મારકવિ. (સં.) મારનાર; નાશ કરનાર, જીવલેણ કિારક મારંમારા સ્ત્રી, સામસામી મારામારી; લડાઈ મારકું(-કણું) વિ. મારવાની ટેવવાળું; મારે એવું(૨) અસર- મારા પુ.બ.વ. નિશાન મારવા કિલ્લાની દીવાલમાં રખાતાં મારકાટ સ્ત્રી, મારવું ને કાપવું તે; કાપાકાપી ને મારામારી બાકાં (૨) કોઈને મારી નાખવા રોકેલા કે મોકલેલા મારકૂટ સ્ત્રી. માર મારવો તે; મારપીટ
માણસો મારકેટ ન. (ઈ.) બજાર; “માર્કેટ [છાપ મારાતારાપણું ના ભેદભાવ; આપ-પરભાવ મારકો પં. (. માર્ક) નિશાન (૨) વેચાઉ માલ પર હોતી મારામાર, (-રી) સ્ત્રી. (‘મારવું ઉપરથી લડાઈ; મારખાઉ વિ. માર ખાયા કરે તેવું; માર ખાવાની ટેવવાળું ધિંગાણું (૨) તંગી; તાણ મારગ ૫. જુઓ “માર્ગ'
મારિણી વિ., સ્ત્રી. (સં.) મારી નાખનારી (સ્ત્રી) મારઝપાટ, મારઝૂડ સ્ત્રી, મારવું અને ઝૂડવું તે; મારપીટ મારિત વિ. (સં.) મારી નાખેલું સિંબોધન મારણ ન. (સં.) મારી નાખવું (૨) મારવાનો તાંત્રિક મારિષ પં. (સં.) સૂત્રધારથી ઉતરતી કક્ષાનો નટ કે તેનું
પ્રયોગ (૩) શિકાર; મારી ખાવાનું તે (૪) ઉપાય મારીચ પું. (સં.) સીતાહરણમાં રાવણને મદદ કરવા
(૫) (વૈદકમાં ઝેર, ધાતુ વગેરે) મારવું કે તેનો ઈલાજ કનકમૃગનું રૂપ લેનાર એક રાક્ષસ મારનલ વિ. મારી નાખનારું (૨) માર મારનારું મારીતારી સ્ત્રી, ગાળાગાળી (૨) નિંદા; બદગોઈ