Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Rા
ધીબકો
૪ ૪૪
(સમુસ ધબકો પુ. મુક્કો; ગડદો (૨) ઢીબો
દુક્કડ ન. નરવું; તબલું
થિરથરાટ ધીબવું સક્રિ. ધીબધીબ મારવું (૨) ઢબવું
ધ્રુજારી સ્ત્રી. (-રો) ૫. (પૂજવું પરથી) કંપારી; ધ્રુજારી; ધીબા(બો)ધીબ કિ.વિ. એવા અવાજથી
ધુજાવવું સક્રિ. ‘ધૂજવું'નું પ્રેરક ધીમર છું. (સં. ધીવર) ઢીમર; માછી
ધુણાવવું સક્રિ. “ધૂણવું'નું પ્રેરક તિરસ્કારવાચક ઉદ્ગાર ધીમંત, ધીમાન વિ. (સં.) બુદ્ધિમાન
ધુત વિ. (સં.) તુચ્છકારેલું; તરછોડાયેલું (૨) ઉ ધીમાશ સ્ત્રી. ધીમાપણું
ધુતકાર પં. ધૂતકાર; તુચ્છકાર ધીમું વિ. (સં. ધીમાનું, પ્રા. ધીમ) હળવું; ધીરું (ક્રિયાની ધુતકારવું સક્રિ. તુચ્છકારવું; તિરસ્કારવું; હડધૂત કરવું
ગતિ, વેગ, અવાજ વગેરેમાં) (૨) ઉગ્ર નહિ એવું; ધુતાઈ સ્ત્રી. ઠગાઈ; ધૂર્તતા; છેતરપિંડી શાંત (જેમ કે, ગરમી, સ્વભાવ) (૩) ઠંડું (સ્કૂર્તિ, ધુતારી(-રણ) સ્ત્રી. ઠગારી સ્ત્રી ચપળતા, જોશ વગેરેમાં).
ધુતારું વિ. (સં. પૂર્તકાર, પ્રા. ધુત્તાર) ઠગારું; ધૂતનારું ધીમે, (૦થી) ક્રિ.વિ. ધીરેથી; આસ્તે; હળવે ધુતારો છું. ઠગ; વંચક ધીર વિ. (સં.) ધૈર્યવાન; અડગ; સ્થિર (૨) ગંભીર; ઠરેલ ધુતાવું અ.ક્રિ. “ધૂતવું', કર્મણિ ધીર સ્ત્રી. (સં. ધૈર્ય, પ્રા. ધીર) ધીરજ (૨) ભરોસો; પતીજ ધુન (-નિ) સ્ત્રી. (સં.) સૂરનો ગુંજારવ; ધૂન; ગાનધારા; ધીરગંભીર વિ. (સં.) શાંત અને નિશ્ચયી; ધીરજવાનું તેમ મનમાં એક તરફ જુસ્સાદાર તરંગ ઊઠે તે
જ ભદ્ર પ્રકૃતિનું સર્વથા ઉછાંછળું નહિ તેવું ધુપેડો છું. રબારીઓનું સામૂહિક ઉઘરાણું (૨) મોટું “પિયું ધીરજ સ્ત્રી. (સં. ધૈર્ય, પ્રા. પિરિઅ, ધિરિજજો આકળું, ધુપેલ ન. (સં. ધૂપ્ય+તૈલ્ય પરથી) માથામાં નાખવાનું એક ઉતાવળું ન થવાનો ભાવ (૨) ધૈર્ય; હિંમત; ધીરપણું; જાતનું તેલ
ધુપેલ રાખવાનું ચલાણું ખામોશી
ધુપેલિયું વિ. ધૂપેલ જેવું (૨) ધુપેલના જેવું મેલું (૩) ન. ધીરજવાન વિ. ધીરજવાળું; ધીર
ધુપેલી, (-લિયો) ૫. ધુપેલ વેચનાર-બનાવનાર ધીરતા સ્ત્રી. (સં.) ધીરજવાળા હોવું તે; ધીરજ ધુપ્પલ ન. હવાઈ ગોળા જેવી વાત ધીરધાર સ્ત્રી. (ધીરવું+ધારવું) વ્યાજે નાણાં આપવાં તે ધુબાકો પં. કૂદકો; ભૂસકો; ધબાકો (૨) લેવડદેવડ; શરાફી
ધુમસિયું વિ. ધૂમસવાળું [જેમાંથી નીકળે એવું (ઘાસતેલ) ધીરપ સ્ત્રી. (સં. ધીરત્વ, પ્રા. ધીરપ્પ) ધીરજ ધુમાડિયું ન. ધુમાડી નીકળવા કરેલો માર્ગ (૨) વિ. ધુમાડો ધીરમ સ્ત્રી. પૃથ્વી નિાયકનો એક પ્રકાર ધુમાડી સ્ત્રી. (સં. ધૂમ, પ્રા. ધૂમ) ધૂણી (૨) ધુમાડાની ધીરલલિત વિ. ધીર અને લલિત (૨) ૫. (નાટ્યમાં) આછી સેર
[ખુમારી ધીરવું સક્રિ. (સં. ધીરય, પ્રા. ધીર) ભરોંસો રાખવો (૨) ધુમાડો (સં. ધૂમ) ૫. ધુમાડી; ધૂણી (૨) મિજાજ; તોર; વિશ્વાસે સોંપવું; ભરોંસે સોંપવું (૩) ઉછીનું કે વ્યાજે ઘુમાર . સંગીતનો એક તાલ; ધમાર આપવું
એિક પ્રકાર ધુમાલી પે. સંગીતનો એક તાલ ધિંધવાનું ધીરા વિ., સ્ત્રી, “ધીર’નું સ્ત્રીલિંગ (૨) સ્ત્રી, નાયિકાનો ધુમાવું અ.ક્રિ. (સં. ધૂમ ઉપરથી) બળતાં ધુમાડો થવો (૨) ધીરાશ સ્ત્રી. ધીર૫; ધીરાપણું
ધુમાસ પું. (સં. ધૂમ ઉપરથી) ધુમાડાનો લાગેલો કચરો ધીરું વિ. (સં. ધીર, પ્રા. ધીરઅ) ધીમું (૨) ધીરજવાળું (ભીંત વગેરે પર). ધીરે, (oથી, ૦ધીરે) ક્રિ.વિ. ધીમેધીમે કે ધીરતાથી; ધુમ્મસન. (સં. ધૂમશ, પ્રા. ધૂમસ) ધૂમસ; ઝાકળ; ઓસ;
આસ્તે આસ્તે [(૨) પં. એક પ્રકારનો નાયક (કા.) ઠંડીને લીધે વાતાવરણનું પાણી ઠરીને ધુમાડા જેવું થઈ ધીરોદાત્ત વિ. (સં.) ધીર સ્વભાવનો અને ઉમદા પ્રકૃતિનો હવામાં જામે તે ધીરોદ્ધ વિ. ધીર સ્વભાવનો પણ ઉછાંછળો (૨) પું. ધુમ્મસિયું વિ. ધુમ્મસવાળું એક પ્રકારનો નાયક (કા.શા.).
- ધુર ન. (સં.) ધૂંસરું (૨) આગલો ભાગ ધીવર પુ. (સં.) ધીમર, ઢીમર (૨) ખલાસી; નાવિક ધુરંધર વિ. બોજો વહેનારું; જવાબદારી ઉઠાવનાર (૨) ધીશ છું. (સં. ધિ + ઈશ) વિદ્વાન; ભારે બુદ્ધિમાન શ્રેષ્ઠ; મોટો વિદ્વાન (૩) પું, બોજો વહેનાર પશુ (૪) ધીશ પં. રાજા; અધિપતિ મિચેલી લડાઈ અગ્રેસર; આગેવાન
કેિ આગેવાની ધી(-હિં)ગાઈ સ્ત્રી. ધીંગાપણું (૨) ધિંગાણું; જોશમાં ધુરા સ્ત્રી. (સં.) ધૂંસરી (૨) કામ કે જવાબદારીનો બોજો ધીં(નધિ)ગાણું ન. જોશમાં મચેલી લડાઈ
ધુરણ પું. (સં.) મહત્ત્વની જવાબદારી ઉઠાવનાર (૨) ધીંત-ધિ)ગામસ્તી સ્ત્રી. ધિંગામસ્તી; તોફાન
અગ્રેસર ધી(-ધિ)નું વિ. જાડું; મજબૂત; લz [“ચવવું ધુસકો ૫. ધ્રુસકો, ભેંકડો [ઉતાવળે; ઝડપથી ધીરું ન. હળમાંનો નીચેનો લાકડાનો ત્રિકોણાકાર ભાગ; ધુસપુસ ક્રિ.વિ. (ધસમસ ઉપરથી) દોડાદોડ કરતાં (૨)
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |