Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
છૂટછાટ
3 ૧ -
છેતાળીસ છૂટછાટ સ્ત્રી. (લેણી રકમ) થોડીઘણી જતી કરવી તે()છૂટ; છં(છુંદાવું અ.કિ. છૂંદવેનું કર્મણિ
મોકળાશ (૩) મર્યાદાથી આગળ વધવું તે; “કન્સેશન' છૂત-છંદો . છૂંદી ખૂંદીને બનાવેલો લોચો (૨) છીણેલી છૂટવું અ.ક્રિ. (સં. છુ) બંધનમાંથી છૂટા થવું (૨) (અકા- કેરીનું એક અથાણું ક્રિયાપદનું વર્તમાનકાળનું રૂપ
એક કે જોરથી) બહાર નીકળવું (જેમ કે, પરસેવો, છે. ક્રિ. (સં. આક્ષેતિ, પ્રા. અચ્છઇ; જૂ.ગુ. છ0) “છ” દુર્ગધ, બાણવા તપ-બંદૂકની ગોળી વગેરે) (૩) પાસેથી છેક કિ.વિ. (પ્રા. છેઅ + ક) તદન; સાવ (૨) પં. અંત; જવું કે નીકળવું (જેમ કે, ચમડી તૂટી પણ દમડી ન છેડો; હદ (૩) છેકો છૂટે.) (૪) (જવાને માટે) છૂટ કે રજા મળવી (જેમ કે, છેકછાક, છેકંછેક સ્ત્રી. ખૂબ છેકવું તે; ચરાચર ઢોર, સભા,નિશાળ, કચેરી વગેરછૂટવું) (૫) ઊકલવું છેકણી સ્ત્રી છેવું તે (૨) લખેલું છેકી નાખવાનું ઓજાર (જેમ કે, ગાંઠ) (૬) કોઈ ભાવ કે લાગણી એકદમ છેકણું ન. છેકવાનું સાધન; છેકણી; રબ્બર' પ્રગટવી (જેમ કે, ગુસ્સો, દયા, લાજ, કમકમાટી) છેકવું સક્રિ. એકવું લખેલું રદ છે એમ જણાવવાને ઉપર (૭) બીજા ક્રિયાપદ જોડે સહાયમાં આવી, તે ક્રિયા કરી લીટો ખેંચવો (૨) લખેલું કાઢી નાખવું - ભૂંસી નાખવું નાંખી તેમાંથી છૂટ્યો એવો ભાવ બતાવે છે. (જેમ કે. છેકાણેક કિ.વિ. છેક: તદન હું તો કહી છૂટ્યો, તેને ફાવે તે હવે કરે.) (૮) એળે છેકાઈક(-કી) સ્ત્રી. જયાંત્યાં છેકા-લીટા કરવા તે; ચરાચર જવું (જેમ કે, મારી મહેનત છૂટી પડી.)
છેક . (સં. છેદ, પ્રા. છેઅ-ક્ક) છેકવા માટે દોરેલો લીટો છૂટાછેડા પુ.બ.વ. ફારગતી; લગ્નના બંધનમાંથી છુટકારો; એટલું ન. ઘાસ બાંધવાનું કાપડું; ચારિયું
છેડાછૂટકો; તલાક; ‘ડાઇવોર્સ (૨) બાળકનો પ્રસવ છેટી સ્ત્રી, નાની પોતડી; ફાળિયું (૨) ખેસ; પછેડી છૂટી સ્ત્રી. છુટ્ટી; મુક્તિ (૨) રજા; પરવાનગી (૩) છેટું વિ. વેગળું; દૂર (૨) ન. બે જગા વચ્ચેનું અંતર (૩) આરામનો દિવસ
અશક્યતા (પ્રાય: બહુવચનમાં, ઉદા. વિશ્વમાં આના છૂટું વિ. (સં. યુટ્યતે, પ્રા. છુટ) બંધન વિનાનું; મુક્ત જેવી બીજી મળવી, તેનાં તો છેટાં.)
(૨) (નોકરી કે કામયા કોઈ રોકાણમાંથી) ફારેગ (૩) છેટે કિ.વિ. દૂર; આઘે [પજવણી (૨) ખીજ બરતરફ થયેલું યા કરાયેલું (૪) નવરું (૫) અલગ; છેડ, (oણી) સ્ત્રી. (એડવું ઉપરથી) ખીજવવું તે - જુદું; કોઈ સાથે ભેગું સંધાયેલું કે ગોઠવાયેલું યા મુકા- છે. સ્ત્રી. હળનો વચ્ચે રહેલો લાંબો દાંડો યેલું નહિ એવું (૬) ભભરું (૭) મોકળું, વચમાં અંતર છેડતી સ્ત્રી. ‘છેડવુંઉપરથી) (૨) અડપલું; અટકચાળું
હોય તેવું (૮) ન. પરચૂરણ (નાણાનું) (૯) ચૂરમું છેડલો છું. છેડો (લાલિત્યવાચક). છૂટું છવાયું વિ. અલગ-અલગ; વેરાયેલું; આછું છેડવું સક્રિ. અટકચાળું કરવું; ખીજવવું (૨) ટકોરવું; જરા છૂતઅછૂત સ્ત્રી. સ્પૃશ્ય-અસ્પૃશ્ય એવો ભેદભાવ
હળવો સ્પર્શ કરવો (જેમ કે, વીણાના તાર છેડવા, છૂપવું અક્રિ. સંતાવું; છુપાવું
વાત છેડવી). છૂપાછૂપ કિ.વિ. છૂપી રીતે; ગુપ્ત રીતે
છેડાગાંઠણ(-ણું) ન. વરકન્યાના છેગાંઠવાનું વસ છૂપી પોલીસ સ્ત્રી, ગુનાની છૂપી રીતે તપાસ કરતી પોલીસ, છેડાછૂટકા પુ.બ.વ. છૂટાછેડા; તલાક ગુપ્તચરદળ; “સી.આઈ.ડી.'
છેડાછેડ(-ડી) સ્ત્રી. વારંવાર છેડવું તે; સતામણી છૂપું વિ. ગુપ્ત; છાનું, છુપાયેલું
છેડાછેડી સ્ત્રી. (‘છેડો' ઉપરથી) વરના જામા સાથે વહુની છૂટ-છુ)મંતર ન. જાદુ; જંતરમંતરનો પ્રયોગ
ઘાટડીની ગાંઠ બાંધે છે તે અિપાતી રકમ છૂરી(-રિકા) સ્ત્રી. (સં.) છરી; છૂરી
છેડાઝાલણું ન પરણીને આવતાં વહુ સાસુનો છેડો ઝાલતાં છવું સક્રિ. (સં. છુપતિ, પ્રા. છુવઈ) અડવું; છોવું છેડાવું અ.ક્રિ “છેડવું'ની કર્મણિ, ખીજવાવું છું-છું)છાં ન.બ.વ. રૂંછાં; વણતાં કે બીજે કારણે રહી છેડો છું. (સં. છેદ, પ્રા. છેઅ+ડ) અંતનો ભાગ; અંત
ગયેલા તારના છેડા (૨) જંતરમંતર; જાદુવિધા (૨) હદ; સીમા (૩) પાલવ (૪) આશરો; મદદ છું-છું)છું ન. ડાચું; મોં (તિરસ્કારમાં) (૨) વણાટ છેતર(ઓપિડી, ૦બાજી) સ્ત્રી. (છેતરવું પરથી) છેતરામણી; વગેરેમાં ઊપડી આવેલો નાનો ફોદો; jછું
ઠગાઈ
હિસાવવું છું(છુંદણી સ્ત્રી, છૂંદવું તે; છૂંદણું (૨) છૂંદવાની રીત છેતરવું સક્રિ. (સં. છિલ્વર = લુચ્ય) ઠગવું; છળવું (૨) છું(-)દણું શરીર પર છુંદીને પાડેલું ટપકું-ચાહુંકે આકૃતિ છેતરામણ ન. (-ણી) સ્ત્રી છેતરાવાપણું; છેતરાવું તે છું(છુંદવું સક્રિ. (સં. સુંદતિ, પ્રા. છંદ) સોય કે તેવા છેતરામણું વિ. છેતરી લે એવું; વંચક
અણીવાળા હથિયાર વડે ટોચવું (૨) બારીક કચરવું; છેતરી સ્ત્રી. છાશની ગોળીને ગળે બાંધવાનું દોરડું જીંદા જેવું બનાવવું
છેતાળીસવિ. (સં. ષટ્યવારિશત, પ્રા.છચ્ચાલીસ) ચાળીસ છું-છું)દાવવું સક્રિ. “હૂદવુંનું પ્રેરક
વત્તાછ (૨) પં. છેતાળીસનો આંકડો કે સંખ્યા; “૪૬”
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |