Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

SR No.: 020496
Original Sutra Author: N/A
Author: Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir
Publication Year: 2007
Total Pages: 900
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 28 MB

Page 277

ગોળાકૃતિ
૨ { s
[ ગ્રહણશીલ ગોળાકૃતિ વિ. ગોળાકાર (૨) સ્ત્રી. ગોળ આકૃતિ ગૌમૂત્ર ન. (અશુદ્ધ) ગાયનું મૂતર ગોળાઢાંકણું ન. પાણીના ગોળા ઉપર ઢંકાતું ઢાંકણું ગૌર વિ. (સં.) ગુલાબી ઝાંયવાળું ધોળું; ગોરું ગોળાર્ધ પુ. ગોલાધે; અર્ધગોળ (૨) પૃથ્વીનો અર્ધો ગોળો ગૌરક્ષા સ્ત્રી. (અશુદ્ધ) ગાયોની રક્ષા ગોળી સ્ત્રી. (સં. ગુલી) કોઈ નાનો ગોળ પદાર્થ (૨) ગૌરવ ન. (સં.) ભાર; વજન (ર) મહત્તા (૩) આદર
દવાની ગોળી; ગુટિકા (૩) બંદૂક કે પિસ્તોલમાં ગૌરવપૂર્ણ વિ. (સં.) ગૌરવથી ભરેલું; મહત્તાવાળું ભરીને મારવાની (સીસાની) ગોળી (૪) પાણી ગૌરવપ્રદ વિ. ગૌરવ આપનાર; મહત્તા અપાવનાર ભરવાની માટલી (૫) દહીં વલોવવાનું ગોળ વાસણ ગૌરવર્ણ વિ. ગોરા રંગનું (શરીર માટે); ગોરું (૬) અંડકોષ (૭) નુકસાન; ખોટ
ગૌરવશાલી(-ળી) વિ. ગૌરવવાળું; મહત્તાવાળું [પ્રભુ ગોળીલો છું. લોખંડનો ગોળ માથાવાળો ખીલો
ગૌરાંગ વિ. ગોરા અંગવાળું; ગોરું (૨) પં. ચૈતન્ય મહાગોળો ખું. (સં. ગોલક: ફા. ગોલ) કોઈ પણ ગોળ વસ્તુ; ગૌરાંગિની વિ. સ્ત્રી. (૨) સ્ત્રી. ગોરી સ્ત્રી
પિડો (૨) ગોફણથી મારવાનો ગોળો (૩) તોપથી ગૌરી સ્ત્રી. (સં.) પાર્વતી, ઉમા (૨) આઠ વર્ષની બાળા મારવાનો ગોળો (૪) પાણી ભરવાની મોટી ગોળી (૩) સ્ત્રીઓના નામ સાથે માનાર્થે વપરાતો એક શબ્દ (૫) પેટનો એક રોગ (૬) ગપગોળો (૭) ફાનસનો (ઉદા. વિમળાગૌરી) (૪) એક રાગ કે વીજળીના દીવાનો પોટો
ગૌરીપુત્ર (સં.) ગણેશ () કાર્તિકેય ગોંદરું ન. (સં. ગોવૃદ) ગાંદરું; ગામનાં ઢોર ઊભા ગૌરીપૂજન ન. પાર્વતીની પૂજા (૨) એક વ્રત
રહેવાની ભાગોળ પાસેની જગા (૨) ગામની ભાગોળ ગૌરીવ્રત ન. કુંવારી કન્યા દ્વારા કરાતું પાંચ દિવસનું ગોંદરો પં. ગાંદરો
મોળાકત વ્રત ગોંધવું સક્રિ. બંધ જગામાં પૂરવું; કેદ કરવું
ગૌરી(વશંકર, શિખર)ન. હિમાલયનું એક ઊંચું શિખર ગોંધળ . સેલભેળ; ખીચડો (૨) ગોટાળો
ગૌશાલા, (-ળા) સ્ત્રી. (અશુદ્ધ) ગાયો રાખવાનું મકાન ગોધિયારું વિ. ગોંધાઈ મરાય એવું બંધિયાર (૨) ન. ઘોલકું અથવા વાડો; ગોશાલા (૨) દુગ્ધાલય ગૌ સ્ત્રી. (સં. ગો) (અશુદ્ધ) ગાય
ગૌહત્યા સ્ત્રી. (અશુદ્ધ) ગોહત્યા; ગાયની હત્યા ગોગ્રાસન. (સં. ગોગ્રાસ) (અશુદ્ધ) જમતાં પહેલાં ગાયને ગ્યાસતેલ (-લેટ) ન. ઘાસતેલ; ઘાસલેટ; “કેરોસીન માટે જુદું કાઢેલું અન્ન; ગવાનિક
ગ્રંથન ન. (સં.) ગ્રંથન; ગૂંથવું તે (૨) પુસ્તક રચવુંગૌચર ન. (અશુદ્ધ) ગોચર; ચરો
લખવું તે (૩) ઘાડું થઈ જવું, ગાંઠા પડી જવા તે ગૌડ પં. (સં.) બંગાળનો એક પ્રાચીન વિભાગ (૨) એક ગ્રથનું સક્રિ. (સં. ગ્રંથુ) ગૂંથવું; ગાંઠવું (૨) રચવું; લખવું રાગ (૩) વિ. ગૌડ – બંગાળને લગતું
ગ્રથિત વિ. (સં.) પ્રથેલું; ગૂંથેલે (૨) રચેલું ગૌડિયો ૫. (ગૌડ પરથી) ગારુડી; મદારી
ગ્રસન ન. (સં.) પ્રસવું તે ગૌડી સ્ત્રી, (સં.) ગૌડ પ્રદેશની સ્ત્રી (૨) એક બોલી (૩) ગ્રસવું સક્રિ. (સં. 2) પકડવું (૨) કોળિયો કરવો; ખાવું ગોળમાંથી કાઢેલો દારૂ
(૩) સૂર્યચંદ્રને રાહુએ ઘેરવું; ગ્રહણ કરવું ગૌણ વિ. (સં.) મુખ્ય નહિ એવું; પેટામાં આવતું ગ્રસ્ત, (-સિત) વિ. (સં.) પકડાયેલું ગ્રાસ કરેલું ગૌણતા સ્ત્રી, (-7) (સં.) ગૌણ હોવાપણું.
ગ્રહ છું. (સં.) (પ્રાચીન વ્યાખ્યા પ્રમાણે) સૂર્ય, ચંદ્ર, ગૌણાર્થ છું. (સં.) મુખ્યવાચિક નહિ તેવો અર્થ; લાક્ષણિક મંગળ, બુધ, ગુરુ, શુક્ર, શનિ, રાહુ અને કેતુ એ
અર્થ; લક્ષ્યાર્થ સંસ્થાપક (૩) કૃપાચાર્ય નવમાંનો કોઈ એક (૨) સૂર્યની આસપાસ ફરતો ગૌતમ પું. (સં.) બુદ્ધ ભગવાન (૨) ન્યાયદર્શનના આકાશીય ગોળો (ઉદા. બુધ, શુક્ર, પૃથ્વી વગેરે) ગૌત્રા(તરા)ટ ન. (સં. ગો+ત્રિરાત્ર) (અશુદ્ધ) ત્રણ રાત (૩) ગ્રહવું તે; ગ્રહણ (૪) પૂર્વગ્રહ (૫) ભાગ્ય;
પાળવાનું ગોપૂજનનું સ્ત્રીઓનું વ્રત (ભાદરવા સુદમાં) નસીબ, ગ્રહદશા (૬) ગીતના આરંભમાં જેનો પ્રયોગ ગૌદાન ન. (અશુદ્ધ) ગાયનું દાન; ગોદાન
થાય છે તે સ્વર
[ફરવાની ક્રિયા ગૌધન ન. (અશુદ્ધ) ગાયો રૂપી ધન; ગોધન
ગ્રહગતિ સ્ત્રી. (સં.) આકાશીય ગ્રહોની સૂર્યની આસપાસ ગૌપાલક વિ. ૫. (અશુદ્ધ) ગાયો પાળનાર; ગોવાળ ગ્રહણ ન. (સં.) લેવું-પકડવું તે (૨) સમજવું તે (૩) ગૌબ્રાહ્મણપ્રતિપાલ(ળ) વિ. (અશુદ્ધ) ગાયો અને સૂર્ય અને પૃથ્વી વચ્ચે ચંદ્રના આવવાથી કે સૂર્ય અને બ્રાહ્મણનું પાલન-પોષણ કરનાર (રાજા)
ચંદ્ર વચ્ચે પૃથ્વીના આવવાથી સૂર્ય અને ચંદ્રનું ઘેરાવુંગૌમુખ ન. (અશુદ્ધ) ગોમુખ; ગાયનું મોટું મુિખવાળું પ્રસાવું તે ધારણાશક્તિ; આકલનશક્તિ ગૌમુખિયું વિ. (અશુદ્ધ) દેખીતું ગાયના માં જેવું-દીન ગ્રહણશક્તિ સ્ત્રી. (સં.) સમજી લેવાની શક્તિ (૨) ગૌમુખી સ્ત્રી. (અશુદ્ધ) ગોમુખી: માળા જપવાની કોથળી ગ્રહણશીલ વિ. (સં.) ગ્રહણ કરવાના સ્વભાવનું