Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ગણસારો|
ગણસારો પું. અવાજથી ચેતવણી આપવી તે; અણસારો ગણાધિપ પું. (સં.) ગણોનો અધિપતિ; શંકર (૨) ગણપતિ
ગણિક યું. ગણક; જોષી
ગણિકા સ્ત્રી. (સં.) વેશ્યા; વારાંગના; ગુણકા ગણિત વિ. (સં.) ગણેલું (૨) ન. ગણિતવિદ્યા (૩) તેની (ખાસ કરી અંકગણિતની) ચોપડી ગણિતપાસ પું. (સં.) અંકપાશ; ‘પરમ્યુટેશન’ ગણિત(વિઘા, શાસ્ત્ર) ન. ગણિતનું જ્ઞાન કે શાસ્ત્ર; આંકડાની ગણતરી કરવાનું શાસ્ત્ર ગણિતશ્રેણી(-ઢી) સ્ત્રી. (સં.) પ્રત્યેક અંક વચ્ચે સમાન સંખ્યાનું અંતર રહેતું હોય એવો અંકોનો ક્રમ ગણિતી પું. (સં.) ગણિતશાસ્ત્રી ગણિતીય વિ. ગણિતને લગતું ગણિપિટક ન. (સં.) જૈન ધર્મગ્રંથોનો સમૂહ [ત; ‘ગ્રંથિંગ’ ગણીકરણ ન. (સં.) રકમમાં પદોના ગણ-સમૂહ કરવા ગણું વિ. (સં. ગુણ) -થી ગુણતાં આવેતેટલું (ઉદા. ચાર ગણું) ગણેલ(-લું) અનુભવ લીધેલું; અનુભવી ગણેશ પું. (સં.) ગણપતિ; વિનાયક; ગજાનન ગણેશ(ચતુર્થી, ૦૨:૫) સ્ત્રી. ગણેશના પૂજનનો દિવસ; ભારદવા સુદ ચોથ
૨૩૪
ગણેશભાગિયો છું. ફક્ત નફામાં જ ભાગવાળો ભાગીદાર ગણેશિયું ન. (-યો) પું. ખાતરપાડુનું એક હથિયા૨; ખાતરિયું ગણોત સ્ત્રી., ન. (સં. ગણ+પત્ર) ગણવત; સાંથ (૨)
ગણોતનામું; જમીનદાર અને ખેડૂત વચ્ચે થતો સાંથનો લેખ (૩) વિઘોટી; મહેસૂલ (૪) ભાડે ખેડવા આપેલી જમીન
ગણોતધારો પું. ગણોતનો કાયદો ગણોત(નામું) ન. પટો(-ટ્ટો) પું. જમીનદાર અને ખેડૂત વચ્ચેનો સાંથનો કરાર-દસ્તાવેજ
ગણોતિયો પું. જમીન ગણોતે રાખનાર-ખેડનાર; સાંયોડો ગણોતી વિ. ગણોને રાખનાર
ગણ્ય વિ. (સં.) ગણનામાં લેવા જેવું
ગણ્યુંગાંઠ્યું વિ. ગણતર; થોડુંક; અલ્પ સંખ્યામાંનું ગત વિ. (સં.) ગયેલું (૨) ભૂતકાળનું; વીતી ચૂકેલું (૩)
મરી ગયેલું (૪) ના. સુધી. ઉદા. ‘પેઢીઓ ગત કોઈનું ધન પહોંચતું નથી.' (પ) (સમાસને અંતે) ‘-માં આવેલું’, ‘-ને અંગેનું કે લગતું’ એ અર્થમાં. ઉદા. વ્યક્તિગત; અંતર્ગત [(કોઈ રાગના) સ્વરોની રચના ગત સ્ત્રી. (સં. ગતિ) ગતિ (૨) વાઘ પર વગાડવાની ગતકડું ન. નવાઈનો બનાવ (૨) ટોળ; મશ્કરી; મજાક ગતકાલીન વિ. (સં.) ભૂતકાળનું; ગયા જમાનાનું ગતભર્તૃકા સ્ત્રી. (સં.) વિધવા [ જવર (૩) જન્મ ને મરણ ગતાગત વિ. (સં.) ગયેલું અને આવેલું (૨) ન. અવર
| ગદાધર
ગતાગમ સ્ત્રી. (ગતિ+ગમ) સમજ; જ્ઞાન ગતાનુગતિક (સં.) વિ. ચીલે ચાલનારું; ગાડરિયું; અનુકરણ કરનારું
ગતાંક છું. (સં.) ગયો અંક
ગતિ સ્ત્રી. (સં.) ચાલ (૨) ઝડપ (૩) પ્રવેશ; પ્રવેશ કરવાની બુદ્ધિ-શક્તિ (૪) સમજ; મતિ (૫) શક્તિ; બળ (૬) સ્થિતિ; દશા (૭) મૂઆ પછીની હાલત (૮) રસ્તો; માર્ગ; ઉકેલ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગતિચક્ર વિ. વેગ આપનારું; વેગનું બળ સંગૃહીત કરનારું અથવા વેગનું નિયમન કરનારું પૈડું ગતિજ વિ. ગતિમાંથી પેદા થતું; ‘કાઇનેટિક' ગતિજનક વિ. (સં.) વેગ જન્માવનારું-ઉત્પન્ન કરનારું ગતિતંતુ પું. મગજમાંથી સંદેશા લઈ જનાર-બહિર્ગામી
જ્ઞાનતંતુ; ‘ઍફેસસ્તમ’ (શ.શા.) [ગતિનો ભંગ ગતિભંગ વિ. (સં.) ભગ્ન ગતિવાળું; નિશ્ચેત્ (૨) પું. ગતિમય વિ. (સં.) સતત ચાલ્યા કરતું [પ્રમાણ ગતિમાન વિ. (સં.) ગતિવાળું (૨) ન. ગતિ-વેગનું માનગતિમાપક યંત્ર ન. વાહનોની ગતિ કે વેગ માપતું યંત્ર; ‘સ્પીડોમીટર’
ગતિયું વિ. સદ્ગતિ પામેલું
ગતિરોધક હું. વાહનો ધીમે પાડવા રસ્તા ઉપર કરેલ
ઉપસેલ ભાગ (૨) વેગ અટકાવનારું ઉ૫ક૨ણ; ‘બ્રેક' ગતિવાદ પું. (સં.) પદાર્થો (જેમ કે વાયુ)ના અણુઓમાંથી
ગતિથી દબાણ વગેરે બળ પેદા થાય છે એવો વાદ; ‘કાઇનેટિક થિયરી’ [એનર્જી‘ ગતિશક્તિ સ્ત્રી. (સં.) ગતિથી પેદા થતી શક્તિ; ‘કાઇનેટિક ગતિશાસ્ત્ર ન. ગતિની ગણિતવિદ્યા; ‘ડાઇનેમિક્સ’ ગતિશીલ વિ. (સં.) ગતિમાન થવાના કે કહેવાતા લક્ષણવાળું; ગતિવંત; ‘મૉબાઇલ’
ગતિહીન વિ. (સં.) હલનચલન ન કરનારું; સ્થિર ગદ ન. બહાનું; મિષ
ગદગદ વિ. (૨) ક્રિ.વિ. ગદ્ગદ્ અવાજથી ગદગદિયાં ન.બ.વ. ખાનપાન, નાણાં કે આનંદની રેલુંછેલ (૨) ગલીપચી થવી તે
ગદગદું વિ. (ગદગદ) પાણીપોચું (૨) કોહી ગયેલું ગદડવું સ.ક્રિ. (પગ વતી) દબાવવું; મસળવું (૨) હેરાન
કરવું; રગડવું
ગદબ સ્ત્રી. ઢોરને ખવડાવવાની એક વનસ્પતિ; રજકો ગદબદ વિ. જેમાં કીડા ખદબદતા હોય તેવું; ખદબદ ગદદિયાં નં.બ.વ. ગદગદિયાં; ગલીપચી થવી તે; ખાનપાન, નાણાં કે આનંદની રેલછેલ ગદળું વિ. ડહોળું
ગદા સ્ત્રી. (સં.) લડાઇનું એક હથિયાર ગદાધર પું. (સં.) ગદા ધારણ કરનાર (૨) વિષ્ણુ
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |