Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કુરૂપ ૧૮૫
[કુશકા કુરૂપ વિ. (સં.) કદરૂપું; બેડોળ; વરવું
અધિકારી, “ચેન્સેલર (પૂર્વ કુલપતિ' કહેવામાં આવતું) કુરૂપતા સ્ત્રી. કદરૂપાપણું; વરવાપણું
કુલાધીશ-શ્વર) પું. (સં.) કુળનો મુખ્ય માણસ કુર્નિશ સ્ત્રી. (તુર્કી) નમીને થતી સલામ; કુરનિસ કુલાબો પું. ભૂશિરની જમીન (૨) બાંયનો કાપ (૩) કુલ વિ. (અ. કુલ્લ) એકંદર (૨) તમામ
માછલાં પકડવાનો કાંટો
ગિૌરવ કુલ (સં.) ન. કુટુંબ; વંશ; કુળ (૨) ખાનદાની; કુલીનતા કુલાભિમાન ન. (સં.) પોતાના કુળ વિશેનું અભિમાન
(૩) ટોળું; જૂથ (૪) અસીલ (વકીલનો) કુલાલ પું. (સં.) કુંભાર કુલકન. (સં.) પાંચ શ્લોકોના સળંગ અવયવવાળો શ્લોક- કુલાંગના સ્ત્રી. (સં.) કુલીન ઘરની સ્ત્રી
સૂમ (કા.શા.)[(૩) ક્રિ.વિ. કુલ અખત્યાર સમેત કુલાંગાર પં. (સં.) કુળમાં અંગાર જેવો નીવડેલો આદમી કલકલાં વિ. કલ અખત્યાર ભોગવતું (૨) અંગત; ખાસ કલિશ ન. (સં.) ઈન્દ્રનું અસ્ત્ર-વજ કુલક્ષણ ન. (સં.) અપલક્ષણ; ખોડ (૨) કુટેવ કુલી છું. (તુર્કી) ભાર ઊંચકનારો; મજૂર કુલક્ષણે વિ. કુલક્ષણવાળું; ખોડીલું; અપલક્ષણે કુલીન વિ. (સં.) ઊંચા કુળનું; ખાનદાન; કુળવાન કુલ(-ળ)ક્ષય વિ. કુળનો નાશ
કુલીનતા સ્ત્રી. (સં.) ખાનદાની; કુળવાનપણું કુલગુરુ છું. કૌટુંબિક કે વંશપરંપરાના ગુરુ
કુલીશ ન. (સં.) ઇન્દ્રનું વજ; કુલિશ કુલગ્ન ન. (સં.) ખરાબ મુહૂર્ત એવું-કરનારું કુલે(-લ્લે) ક્રિ.વિ. (અ. કુલ્લા) એકંદરે; સરવાળે કુલબ(-ઘા)તક, (-ઘાતી) વિ. (સં.) કુળનો નાશ કરે કુલેર સ્ત્રી. (દ. કુલ્લરી) ઘીગોળ સાથે ચોળેલો બાજરી કુલઝપટ ક્રિ.વિ. બધું મળીને; કુલ
વગેરેનો કાચો લોટ - તેનું એક ખાદ્ય કુલટા સ્ત્રી. (સં.) ખરાબ ચાલની સ્ત્રી, વ્યભિચારિણી સ્ત્રી કુલોત્પન્ન વિ. કુળમાં જન્મેલું કુલડી સ્ત્રી. (સં. કુલ્લા, પ્રા. કુલ્લાડિઆ) કસલી જેવું નાનું કુલોદ્ધાર પં. (સં.) કુળનો ઉદ્ધાર-ઉત્કર્ષ
માટીનું વાસણ; ચડવો (૨) સોનું કે રૂપું ગાળવાનું કુલોદ્ધારકવિ. (સં.) કુળનો ઉદ્ધાર કરનારું અિથવા ઝરણું એક પાત્ર (૩) ગુદાનો ભાગ (જેમાંથી મળ બહાર કુલ્યા સ્ત્રી. (સં.) સુશીલ સ્ત્રી (૨) નાની નદી; નહેર આવે છે.)
કુલ્લી સ્ત્રી, નાનું કુલ્લે (૨) કુલડી કુલદીપક પં. (સં.) કુલને દીપાવનારી વ્યક્તિ (૨) પુત્ર કુલ્લ ન. ઘીતેલ ભરવાનું ચામડાનું મોટું પાત્ર કુલદેવ પં., (તા) (સં.) .બ.વ. સ્ત્રી, કુળના ઇષ્ટદેવ કુલ્લે ક્રિ.વિ. જુઓ ‘કુલે’ કુલદેવી સ્ત્રી, કુળની ઇષ્ટદેવી ધિર્મ-આચાર કુવચન ન. (સં.) ગાળ (૨) કડવું વેણ નિંદક કુલધર્મ પું. (સં.) વંશપરંપરાથી ચાલતો આવેલો વિશિષ્ટ કુવચની વિ. (સં.) અપશબ્દ બોલનારું (૨) નિંદા કરનારું; કુલનાયક . કુલાધિપતિ પછી બીજા ક્રમનો વિશ્વ- કુવર્ષન. (સં.) દુકાળનું વરસ (અતિવૃષ્ટિ કે અનાવૃષ્ટિનું) વિદ્યાપીઠનો અધિકારી
કુવલય ન. (.) ભૂરું કમળ (૨) પોયણું કુલપતિ છું. (સં.) કુટુંબનો-કુળનો વડો (૨) ૧૦,૦૦૦ કુવાક્ય ન. (સં.) કુવચન; ગાળ; અપશબ્દ
શીષ્યોને " વડાવનાર અને ભણાવનાર ઋષિ (૩) કુવાસ સ્ત્રી. ખરાબ વાસ; દુર્ગધ વિશ્વવિદ્યાલયનો કુલાધિપતિ પછીના દરજ્જાનો કુવાસ પું. (સં.) ખરાબ રહેઠાણ અધિકારી; “વાઇસ ચાન્સેલર
કુવાસી(-શી) સ્ત્રી. કુમારિકા, કુંવારી કન્યા કુલપર્વત પું. (સં.) કુલાચલ; મુખ્ય પર્વત; (મહેન્દ્રગિરિ, કુવાહક વિ. (સં.) ગરમી અગર વિધુતને ન વહી શકે
મલય, સહ્યાદ્રિ, શુક્તિમાન, ઋક્ષ, વિંધ્ય, અને કે પરાણે વહી જાય તેવું પારિપાત્ર)
કુવિચાર છું. (સં.) ખરાબ વિચાર-ભાવના કુલફી સ્ત્રી. (હિ.) બરફમાં ઠારેલ દૂધની એક બનાવટ કુવેચ સ્ત્રી. જેના સ્પર્શથી ચળ આવે એવી એક વનસ્પતિ કુલમર્યાદા સ્ત્રી. કુળની મર્યાદા; લજ્જા
કુવેણ ન. કુવચન; ખરાબ વચન કુલવધૂ સ્ત્રી. (સં.) સારા કુટુંબની વહુ-સ્ત્રી
કવેણી સ્ત્રી, ઢંગધડા વિનાનો વાળેલો ચોટલો કુલવ્રત ન. (સં.) કુળનું વિશિષ્ટ વ્રત
કુવેતર ન. કૂવાવાળી જમીન; વાડી-પડું કુલસચિવ પં. (સં.) વિશ્વવિદ્યાલયનો અધ્યક્ષ (૨) કુવેતર ન. ખરાબ સંતાન; કુસંતતિ યુનિવર્સિટીનો ‘રજિસ્ટ્રાર”
કુવેતી પું. કૂવા પરનો કોસ હાંકનારો આદમી; કોસિયો કુલહીન વિ. કુળ વિનાનું (૨) કુલીન નહિ એવું કુવ્વત ન. (ફા.) કૌવત; તાકાત કુલાચલ (સં.) (-ળ) પું. મુખ્ય પર્વત; કુલપર્વત કુશ છું. (સં.) એક જાતનું ઘાસ; દર્ભ (૨) રામનો એક કુલાચાર છું. (સં.) કુળધર્મ; કુળનો આચાર કુશકા પુ.બ.વ. (સં. કુક્કસ, પ્રા. કુક્કસ) ડાંગર કોદરા કુલાધિપતિ પું. (સં.) વિશ્વવિદ્યાલયમાં સર્વોપરી સ્થાનનો વગેરેનાં છોડાં (૨) ઠળિયા (ખારેક, ખજૂર વગેરેના)
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |