Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

SR No.: 020496
Original Sutra Author: N/A
Author: Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir
Publication Year: 2007
Total Pages: 900
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 28 MB

Page 180

કંટ્રાક્ટ(-2) ૧૬ 3.
[ કંદીલ કંટ્રાક્ટ(-2) પં. (. કોન્ટેક્ટ) કરારથી કરવાનું કામ; ઠેકો કંડારી વિ. કંડારનાર કારીગર કંટ્રાક્ટર છું. ઠેકેદાર
કંડિકા સ્ત્રી. (સં.) નાનું પ્રકરણ (૨) વેદની ઋચાઓનો કંટ્રાટી(-ક્ટર) પું. ઠેકેદાર
સમૂહ (૩) ફકરો (કવિતાનો) [ટોપલી, કરંડિયો કંટ્રોલ પં. (ઇં.) કાબૂ; નિયમન; અંકુશ
કંડિયો ડું. (સં. કર૩) વાંસની ચીપોની ઢાંકણવાળી કંઠ . (સં.) ગળું (૨) હૈડિયો (૩) કંઠમાંથી નીકળતો કંડિશન સ્ત્રી. (ઇં.) પરિસ્થિતિ; હાલત (૨) શરત
અવાજ; સૂર(૪) કાંઠો-કાંઠલો (૫) કિનારો [ગ્લેન્ડ કંડી પું. (સં. કરંડિનું) કરંડિયામાં સાપ લઈને ફરનારો કંઠગ્રંથિ સ્ત્રી. કંઠમાં આવેલી એક ગ્રંથિ, થાઇરોઇડ મદારી; વાદી (૨) ટોપલી (માણસને બેસાડી કિંઠતાલવ્ય વિ. (સં.) કંઠ અને તાળવું એ બંને સ્થળમાંથી પહાડોમાં ઊંચકી જવાય છે.) ઉચ્ચારાતું
કંડીલ(-લિj) ન. દીવાવાળી કાચની હાંડી; દીવો કરવાનો કંઠનાળ સ્ત્રી. ગળાની નળી
કાચનો પ્યાલો; હાંડી (૨) ફાનસ; કંદીલ કિંઠપાક . (સં.) ગળાનો સોજો અત્યંત પ્રિયજન કંડ-૬) સ્ત્રી. (સં.) ચળ; ખંજવાળ (૨) ખસ, ખૂજલી કંઠમણિ . (સં.) કંઠીમાંનો હીરો (૨) હૈડિયો (૩) કંડયન ન. ખંજવાળવું તે કિંઠમાધુર્યન, કંઠના અવાજની મધુરતા-મીઠાશ એક રોગ કંડેન્સર વિ. (ઈ.) ઠંડું કરનારું; શીતકર (૨) વરાળને કંઠમાળ સ્ત્રી. ગળામાં માળાના આકારનો ચાંદાં પડવાનો ઠારવાનું ઉપકરણ (૩) પ્રકાશનાં કિરણોને એકત્ર કંઠસૂત્રની કંઠી; મંગળસૂત્ર (૨) ગળાનું એક ઘરેણું (૩) કરવા માટેનો પારદર્શક કાચ (૪) વિદ્યુતસંગ્રાહક જનોઈ
[બોલાતો (વ્યંજન) કડેલિયો પં. બંદર ઉપરનો માર્ગદર્શક દીવો; દીવાદાંડી કંઠસ્થ વિ. (સં.) કંઠે-મોઢે યાદ હોય તેવું (૨) કંઠમાંથી કંઢેરો પં. કાંટાળી કંથર નામની વનસ્પતિ; કંઘેર રીત કંઠસ્થતા સ્ત્રી. (સં.) પૂર્ણ રીતે યાદ હોવું તે કંતાઈ સ્ત્રી, કાંતવાનું મહેનતાણું (૨) કાંતવાની ક્રિયા કે કંઠસ્થાન ન. (સં.) કંઠની જગા
કંતાન ન. શણનું કપડું; શણિયું (૨) ગૂણ પાટ; ટાટિયું કિંઠસ્થાની વિ. (સં.) કંઠમાંથી બોલાતો (વ્યંજન). કંતામણ(-ણી) સ્ત્રી. કાંતવાનું મહેનતાણું કંઠસ્વર પું. (સં.) એક વ્યક્તિના અવાજથી બીજી વ્યક્તિના કંતાવું અકિ. “કાંતવુંનું કર્મણિ (૨) પાતળું થવું; સુકાવું અવાજ ને જુદો પાડતો ગુણ; “મ્બિર'
(૩) ઓછું થવું
[ભરથાર કંઠાભરણ ન. (સં.) કંઠનું તે તે ઘરેણું
કંથ, (oડો, વો) પં. (સં. કાન્ત) કાન્ત; પિયુ (૨) પતિ; કંડાર(-ળ) સ્ત્રી. પું. સમુદ્રકાંઠા પર આવેલો છે તે સમગ્ર કંથડિયો ડું. કંથવો; કંથાધારી બાવો પ્રદેશ
[ચીતળ (લાકડાની) કંથવો છું. (સં. કંથા + વહ) કંથાધારી; વેરાગી; બાવો કંઠાળ સ્ત્રી. કંથાર (૨) વાસણ ભરવાનો કોથળો (૩) (૨) અત્યંત ગરીબ માણસ કંઠી સ્ત્રી. (સં. કઠિકા, પ્રા. કંઠિઆ) ડોકનું એક ઘરેણું કંથવો પુ. કંથ; પતિ
(૨) કંઠમાં પહેરવાની ગુરુએ બંધાવેલી માળા (૩) કંથવો છું. (પ્રા. કુંથુ) ચોમાસાનું તંતુ જેવું પાતળું જંતુ (અંગરખાના) ગળા આગળના ભાગ પરનું શોભતું કંથા સ્ત્રી. (સં.) ચીંથરાનું બનાવેલું વસ (૨) ગોદડી સીવણ કે ભરતકામ મિાદળિયું (સાધુબાવાની)
સિાધુ યોગી કંઠીપગલું ન. વિષ્ણુના પગલાની ચકતીવાળી કંઠી- કંથાધારી . (સં.) કંથવો (૨) કંથા પહેરનારો (૩) કંઠીબંધુ વિ.એક કંઠી બાંધનાર-સમાન ગુણવાળું (૨)વૈષ્ણવ કંથાર ન. (-રી) સ્ત્રી. (સં.) (-રા) . કાંટાવાળી કેટેરો કંઠીરવ શ્રી. સિંહ
[ભાતવાળું સીવણ ' નામની વનસ્પતિ કિંઠો પં. હાર; મોટા મણકાની માળા (૨) ગળા પાસેનું કંથારું ન. કંથારના છોડનું ફળ-બી કંઠોપકંઠ ક્રિ.વિ. એક કંઠથી બીજા કંઠ સુધી વિસ્તરતું કંથાળ સ્ત્રી. ઘોડા કે ગધેડા ઉપર માલ લાદવાની ગૂણ કંઠ્ય વિ. (સં.) કંઠનું, કંઠ સંબંધી (૨) કંઠસ્થાનીય કંદ પું, ન. (સં.) જેમાં ગર હોય તેવું મૂળ; સૂરણ; બટાટા કંઠ્યવર્ણ . (સં.) કંઠથી ઉચ્ચારાતાં વ્યંજન-વર્ણ
વગેરે (૨) મૂળ કારણ સમાસને અંતે). ઉદા. આનંદકંદ કંડ ૫. પાણીનાં કુદરતી સરવાણવાળો ચોતરફ કંદકલી સ્ત્રી, કેતકી વગેરેમાં દાંડા ઉપર ઊગતી કળી (જે પગથિયાવાળો હોજ
જમીનમાં દટાતાં નવો છોડ ઉત્પન્ન કરે છે.) કંડ . કુંડ (૨) કૂવો ચણવાની વાંકી ઈંટ
કંદમૂલ (સં.) (-ળ) ન.બ.વ. કંદ તથા મૂળ ખવાય તેવાં) કંડક્ટર ૫. (ઇ.) બસ, ગાડી વગેરેના ઉતારુઓ અંગેના કંદર ન., (-રા) સ્ત્રી, (સં.) ગુફા; બખોલ
કામકાજ માટેનો કર્મચારી આિલેખ; ચિત્રકામ કંદર્પ . (સં.) કામદેવ; કંદ્રપ, અનંગ કંડાર છું. (‘કંડારવું પરથી) નકશી; કોતરણી (૨) કંદર્પશત્રુ છું. (સં.) કામદેવને બાળી નાખનાર; મહાદેવ કંડારવું સક્રિ. (પ્રા. કંડાર) કોતરવું; નકશી કરવી કંદીલ ન. (અ.) હાંડી; કંડીલ (ફાનસ)