Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઔદીચ-ટ્ય) ૧ 36.
[કખાય ઔદીચ(-) વિ. (સ.) ઉત્તર દિશા તરફનું (૨) પં. અનિશ્ચિતતા સૂચવતો પ્રત્યય. ઉદા. કોક, ક્યારેક એ જ્ઞાતિની વ્યક્તિ બ્રાહ્મણ
કઅવસર છું. (સં. કુ+અવસર) કવખત; કવેળા; કટાણું ઔદુંબર વિ. (ઇં.) ઉદુંબરનું; ઉમરડાનું
કઈ સર્વ. (૨) વિ. સ્ત્રી. ‘કયુંનું નારીજાતિ (“પી” ઔદ્ધત્ય ન. (સં.) ઉદ્ધતપણું; ઉદ્ધતાઈ
અશુદ્ધ) મિોસમ વગરનો સમય; કમોસમ ઔદ્યોગિક વિ. (સં.) ઉદ્યોગને લગતું
કરતુ સ્ત્રી. ખરાબ-અયોગ્ય ઋતુ (૨) અસાધારણ કે ઔદ્યોગિકીકરણ ન. (સં.) જે તે ક્રિયા કે બાબતને ઉદ્યોગનું કકડતું વિ. ઘણું જ તપી ગયેલું; ઊકળતું (૨) ચોખ્ખું અને સ્વરૂપ આપવું તે; “ઇન્ડસ્ટ્રિયલાઈઝેશન
ઇસ્ત્રીવાળું કપડું) (૩) આકરી ધ્રુજાવે એવી (ટાઢ) ઔપચારિક વિ. (સં.) ઉપચારને લગતું (૨) ઉપચાર કકડધજ ન. મજબૂત (૨) અક્કડ; ટટ્ટાર (૩) મહાન; પૂરતું જ (સાચું નહિ); વ્યવહાર-વિવેક પૂરતું
ભવ્ય
વિગેરે) ઔપચારિકતા સ્ત્રી. (સં.) ઉપચાર; ફોર્માલિટી' કકડભૂસ કિ.વિ. કડકડ એવા અવાજ સાથે (તૂટવું, પડવું ઔપચ્ચે ન. (સં.) સરખામણી; તુલના
કકડવું અ.ક્રિ. કડકડ એવો અવાજ કરવો (૨) દાંત કકડે ઔપાયિક વિ. (સં.) ઉપાધિને લગતું (૨) એકાએક થયેલું એટલું ધ્રૂજવું (૩) કડકડ થાય એટલું ઊકળવું ઔરસ(-મ્ય) વિ. (સં.) પોતાની પરણેલી સ્ત્રીથી પેદા કકડાટ પું. “કકડ' એવો અવાજ (૨) કકળાટ; કજિયો થયેલું (સંતાન).
કકડી સ્ત્રી. છેક નાનો કકડો-ટુકડો ઔષધ ન. (સં.) ઓસડ; દવા
કકડીને ક્રિ.વિ. સખત રીતે (૨) કડકડ થઈને ઔષધશાસ્ત્ર સ્ત્રી. ઔષધ સંબંધી શાસ્ત્ર; ‘ફાર્મેકોલોજી' કકડે-કકડે ક્રિ.વિ. થોડેથોડે કરીને ઔષધશાસ્ત્રી પું. (સં.) ઔષધ બનાવવાની વિદ્યાઓનો કકડો પું, ટુકડો; કટકો જાણકાર; ફાર્મસિસ્ટ'
કકણવું અક્રિ. દુઃખ કે અસંતોષને લીધે ગળામાંથી ઝીણો ઔષધશાળા સ્ત્રી. (સં.) જુઓ “ઔષધાલય'
અવાજ કાઢવો; ઝીણું રોવું; કણકણj[(૨) કચવાટ ઔષધાલય ન. (સં.) ઔષધ+આલય) દવાખાનું (૨) કકણાટ(-ટ) મું. કણકણવું તે; ઝીણું રોવું તે; ઊંહકાર દવાઓનું કારખાનું; “ફાર્મસી
કકરાવવું સક્રિ. કાકર કઢાવવા ઔષધિ(-ધી) સ્ત્રી. (સં.) વનસ્પતિ (૨) ઓસડ; દવા ક(૦૨)કરું વિ. (સં. કર્કર) લીસું નહિ-કરકર લાગે એવું ઔષધિ(-ધી)પંચામૃતન. સુંઠ, કાળી મૂસળી, ગળોનું સત્ત્વ, (૨) આકરા સ્વભાવનું; કડક [બુમરાણ
શતાવરી અને ગોખરું - એ પાંચ ઔષધિઓનું મિશ્રણ કકલા(-ળા)ણ ન. (સં. કલકલ) કળકળવું તે; કલ્પાંત (૨) ઔષધીય વિ. (સં.) ઔષધિ-વનસ્પતિને લગતું કકળવું અ.ક્રિ. (સં. કલકલ, પ્રા. કલકલઈ) કલ્પાંત કરવું; ઔષધોપચાર પું. ઔષધ દ્વારા સારવાર
જીવ બાળવો (૨) બબડવું (૩) ઊકળવું (૪) ઔષ્ફય વિ. (સં.) ઓક્ય; હોઠ સંબંધી (૨) હોઠથી ગણગણવું ઉચ્ચારાતું (પ, ફ, બ, ભ, મ બંજન)
ક(-બ)કળાટ પુ. કજિયો; કલેશ; રડારોડ (૨) બુમરાણ ઔસ પું, ન. (ઇં.) એક અંગ્રેજી વજન (રતલનો સોળમો ક(-ખ)કળાટિયું વિ. કકળાટ કરે-કરાવે એવું; કજિયાખોર કે બારમો ભાગ એમ બે જાતનું)
કકળણ, (-મણ) ન. કળકળવું તે; કલ્પાંત (૨) બુમરાણ કક્કાવારી સ્ત્રી. કક્કાની વર્ણાનુપૂર્વી કક્કો પું. “કઅક્ષર (૨) મૂળાક્ષરોની આખી યોજના (૩)
કક્કાનો દરેક અક્ષર લઈ થતી કાવ્યની એક રચના કર્યું. (સં.) સંસ્કૃત અને ગુજરાતી વર્ણમાળાનો કંઠસ્થાની (૪) પ્રાથમિક જ્ઞાન (૫) સ્વમત કે આગ્રહની વાત
પહેલો વ્યંજન (૨) વિષ્ણુ (૩) પાણી (૪) અગ્નિ કક્ષ પં. (સં.) બગલ; કાખ (૨) પાસું; પડખું (૩) વિભાગ (૫) સૂર્ય
(ઉદા. કપૂત'; “કજોડું' કક્ષા સ્ત્રી. (સં.) ગ્રહનો આકાશમાં ફરવાનો માર્ગ (૨) કે પૂર્વ. (સં. કુ) નઠારું; અયોગ્ય વગેરે અર્થસૂચક પૂર્વગ સ્થિતિ; શ્રેણી; તબક્કો (૩) કેડ; પડખું (૪) કાછડી (૫) ક પ્રત્ય. (સં.) (પ્રાયઃ બહુવ્રીહિ સમાસને અંતે અર્થવૃદ્ધિ
ઓરડો; ખાનગી ખંડ (૬) અંતઃપુર (૩) થડને વળી કર્યા વગર આવતો પ્રત્યય) દા.ત. હિંસાત્મક; વચ્ચે પડતો ખૂણો કે ગાળો (૮) ગુણવત્તા; ‘ક્વૉલિટી' કલમૂલક (૨) નામ કે વિપણને લાગતા તદ્ધિત કક્ષાગ્નિ પં. (સં.) દાવાનળ પ્રત્યય “અલ્પતા “વહાલ બતાવે છે. (૩) નકામો કક્ષાંશ પં. (સં.) ગ્રહના આકાશમાર્ગનો અંશ-ભાગ
પણ આવતો પ્રત્યય. દા.ત. બાલક; જરાક કખવા પું. કાખ(બગલ)માં થતી વા (વાયુ) રોગની ગાંઠ ક (સં. કુ) નઠારું; અયોગ્ય વગેરે અર્થસૂચક પૂર્વગ ઉદા. કખાય પં. (સં. કષાય) ભગવો રંગ (૨) મનોવિકાર (૩) ક (પ્રશ્નાર્થક પદ સાથે બહુદા લાગતાં) તેના અર્થમાં વિ. તુરં; કસાણું (૪) કષાય; ભગવું
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |