Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઉપકુલપતિ]
૧ ૫
[ઉપનિવચન ઉપકુલપતિ મું. (સં.) ગુરુકુલ વિશ્વવિદ્યાલયના વરિષ્ટ ઉપટણ૮-છું)ન. (સં. ઉદ્વર્તન, પ્રા. બ્લિટ્ટણ કે ઉષ્મણ,
અધિકારીની તરતનો અધિકારી તેિવું; આભારી હિં. ઉબટણ = અંગરાગ, અભંગ) નાહતાં પહેલાં ઉપકૃત વિ. (સં.) જેના ઉપર ઉપકાર કરવામાં આવ્યો છે શરીરે ચોપડવાનું સુગંધી દ્રવ્ય; વિટણ; ઉટવણું ઉપકૃતિ સ્ત્રી. (સં.) આભાર; પાડ
ઉપટામણી સ્ત્રી. વેવાઈની આગળ વાંચવામાં આવતી ઉપકેશ પુ.બ.વ. (સં.) બનાવટીવાળ [‘એડ઼જેસ્ટ એન્ગલ' કન્યાનાં સગાંઓની યાદી (૨) લગ્નનો દસ્તાવેજ; ઉપકોણ પું. (સં.) ખૂણાની પાસેનો ખૂણો; આસન્નકોણ; લગ્નખત
દિલગીર કરવું ઉપકોશ(-) . (સં.) કળીનું બહારનું ઢાંકણ ઉપટાવવું સક્રિ. “ઊપટવું'નું પ્રેરક; ઝાંખું કરવું (૨) ઉપક્રમ છું. (સં.) આરંભ; શરૂઆત (૨) યોજના (૩) ઉપડાવવું સક્રિ. ઉપાડવું, “ઊપડવું'નું પ્રેરક
આશ્રય (૪) પાસે-આગળ આવવું તે (૫) ખંત; ઉપણાવવું સ.કી. “ઊપણવું'નું પ્રેરક ઉદ્યોગ
ઉપણિયું ન. ઊપણવાનું સાધન [ક્રિવિ. કાંઠાની નજીક ઉપક્રમણિકા સ્ત્રી. (સં.) પ્રસ્તાવના (૨) અનુક્રમણિકા ઉપતટ પું. (સં.) ભાઠું; ઓછા વપરાશવાળો કિનારો (૨) ઉપક્રોશ છું. (સં.) નિંદા (૨) ઠપકો
ઉપતંત્રી પું. (સં. ઉપતંત્રિનું) સહાયક તંત્રી ઉપક્ષય કું. (સં.) ક્ષીણ થવું તે; ઘટાડો; ક્ષીણતા ઉપતાપ પં. (સં.) સંતાપ; ઉતાપો ઉપખંડ . (સં.) મોટા ખંડનો નાનો કે પેટા ખંડ-પ્રદેશ ઉપત્યકા સ્ત્રી. (સં.) તળેટીની-નીચાણની જમીન; તળેટી ઉપગમ છું. (સં.) નજીક જવું તે (૨) દષ્ટિકોણ; અભિગમ ઉપદંશ છું. (સં.) કરડવું તે; ડંખ (૨) પુરુષની ઉપગૃહ ન. (સં.) મુખ્ય મકાનની બાજુમાં બોધલું મકાન; જનનેન્દ્રિયને થતી ચાંદીનો રોગ ખૂણો “આઉટ-હાઉસ”
ઉપદિશા સ્ત્રી, (સં.) તે તે બબ્બે દિશાઓ વચ્ચેનો તે તે ઉપગ્રહ છું. (સં.) મુખ્ય ગ્રહની આસપાસ ફરનારો નાનો ઉપદેશ પું. (સં.) શિક્ષણ (૨) શિખામણ; સલાહ (૩)
ગ્રહ (૨) આકાશમાં આવેલા નાના ગ્રહોમાંનો પ્રત્યેક પાસેનો દેશ
(ધૂમકેતુ, રાહુ, કેતુ વગેરે ઉપગ્રહો કહેવાય છે.) ઉપદેશક વિ. (૨) પં. (સં.) ઉપદેશ આપનાર ઉપચક ન. (સં.) મુખ્ય ચક્રની આસપાસ ફરવું તે તે નાનું ઉપદેશવું સક્રિ. (સં. ઉપદિશ) ઉપદેશ આપવો-કરવો
ઉપદેશામૃત ન. (સં.) અમત જેવો ઉત્તમ ઉપદેશ ઉપચય પું. (સં.) સંચય; વધારો (૨) જથ્થો; ઢગલો (૩) ઉપદેખા . (સં.) ઉપદેશક; આચાર્ય; ગુરુ આિપદા
ઉન્નતિ; આબાદી (૪) લગ્નકુંડળીમાંના ૩, ૬, ૧૦ ઉપદ્રવ પું. (સં.) પજવણી (૨) ત્રાસ; ઉપાધિ (૩) સંકટ;
અને ૧૧મા સ્થાનોમાંનું કોઈ પણ એક પિરિચર્યા ઉપદ્રવી વિ. (સં. ઉપદ્રવિનું) ઉપદ્રવ કરનાર; રંજાડનારું ઉપચય સ્ત્રી. (સં.) નજીક રહી કરવામાં આવતી સેવા; ઉપદ્રષ્ટા છું. (સં.) સાક્ષી; જોનાર ઉપચાર છું. (સં.) સારું કરવા જે ઉપાય સારવાર, ઓસડ- ઉપધંધો છું. (સં.) ગૌણધંધો; “સાઇડ બિઝનેસ
વેસડ વગેરે કરવાં તે (૨) પૂજાવિધિ (૩) સેવાચાકરી ઉપધાતુ સ્ત્રી. (સં.) હલકી ગૌણ-ધાતુ (૨) મિશ્ર ધાતુ; (૪) બીજાને ખુશ કરવા કરેલું મિથ્યા કથન
મેટલૉઇડ
એક પ્રકારનું તપ (જૈન) ઉપચારક વિ. ચિકિત્સક; “ઘેરાપિસ્ટ' (૨) ૫. સેવક ઉપધાન ન. (સં.) ઓશીકું; તકિયો (૨) આધાર; ટેકો (૩) ઉપચારિકા સ્ત્રી. ઉપચારક સ્ત્રી; “નર્સ
ઉપધાન્ય ન. (સં.) હલકી જાતનું અનાજ; ખડધાન ઉપચારી વિ. (સં.) ઉપચાર કરનારું
ઉપધારણા સ્ત્રી. (સં.) ચિત્તને એકાગ્ર કરવાનો એક પ્રકાર ઉપચિત્ર ન. (સં.) મૂળ ચિત્ર પરથી લીધેલું ચિત્ર ઉપાધ્વનિ સ્ત્રી. મુખ્ય અવાજની બાજુમાં સંભળાતો ગૌણ ઉપજન પં. (સં.) પરિવાર (૨) ઉમેરો (બા.)
અવાજ ઉપજાઉ વિ. ઊપજ કરનારું; ઉત્પાદક (૨) ફળદ્રુપ; રસાળ ઉપનગર ન. (સં.) મુખ્ય નગરનું એક પરં; “સબર્બ' ઉપજાતિ સ્ત્રી. (સં.) પું. એક છંદ (૨) પેટા જાતિ ઉપનયન ન. (સં.) જનોઈ દેવું તે; તેનો સંસ્કાર ઉપજાવવું સક્રિ. “ઊપજવું નું પ્રેરક; પેદા કરવું, જન્મ આપવો ઉપનામ ન. (સં.) બીજું નામ (લાડ, અડક, મશ્કરી
(૨) બનાવવું; ઊભું કરવું; કલ્પવું પિડજીભ વગેરેનું) (૨) તખલ્લુસ) કલમનામ ઉપજિહા સ્ત્રી. (સં.) જીભના મૂળ પાસેની નાની જીભ; ઉપનાયક પું. (સં.) વાર્તા, નાટકાદિમાં મુખ્ય નાયક પછીનું ઉપજીવન ન. ઉપજીવિકા સ્ત્રી. (સં.) આજીવિકાનું ગુજરાન બીજું પાત્ર (૨) ઉપપતિ; યાર ઉપજીવી વિ. (૨) પું. (સં. ઉપજીવિનું) -ના આધારે ઉપનિદેશક પં. નાયબ નિયામક - જીવનારું
ઉપનિધિ છું. (સં.) થાપણ; આડમાં મૂકેલ વસ્તુ ઉપજિવ્ય વિ. (સં.) નિર્વાહ કે જીવનનો આધાર આપતું; ઉપનિયમ . (સં.) પેટાનિયમ
આધારભૂત (૨) ન. ઉપજીવિકા કે તેનો આધાર ઉપનિર્વાચન સ્ત્રી. (સં.) પેટાચૂંટણી
ચિત્ર
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |