________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
नाडीज्ञानतरंगिणी.
( ११
स्थित्वास्थित्वातथानाडीह्यंगुलीत्रितयेवहेत् ॥११॥
હવે નાડીની ગતી કહિયે મેિ-વાયુની નાડી સર્પ અને જળે ની ગતી માક ચાલે છે. વિત્તની નાડી કાગડા, લાવક અને દેડકાની ગતી માફ્ક ચાલેછે. કની નાડી મેર, બતક, ચૂકડું, કબૂતર અને પારાવતની ગતી માક ચાલેછે. જો મેદમિશ્રિત હાયતા દિદાષ મિશ્રિત ચાલે છે. દ્વિદોષની નાડી ભાવક, તિત્તર અને વર્તિકની ગતી માર્ક અથવા લકડફેાડ નામનું પક્ષ જેમ રહિ રહિને અતિ વેગથી લાડુ' ફાડે છે-કાપેછે તે પ્રમાણે ત્રણ આંગળાં નીચે થાયછે.
॥ अथान्यऋषिः सुगमरीत्याप्राह ॥ वातावक्रगतिनाडीपित्तात्स्याच्चपलातथा || कफान्मंदगतिर्मिश्रामतचैववदाम्यहं ॥ १२ ॥
याहिवक्राचतीत्राचमध्यमातर्जनीतले ॥
स्फुटाभवतिसानाडीवातपित्तगदोद्भवा ॥ १३ ॥
स्फुटावक्राचमंदाचमध्यमानामिकातले ॥
'याभवेत्साहिविज्ञेयावातश्लेष्मगदोद्भवा ॥ १४ ॥
याच मंदातथातीत्राऽनामिकातर्जनीतले ॥ स्फुटास्यात्साधराज्ञेयाकफपितसमुद्भवा ॥ १५ ॥ सर्वांगुलितलेयाचस्यान्नानागतिभिर्धरा ॥ स्फुटावैसाचविज्ञेयासन्निपातगदोद्भवा ॥ १६ ॥
હવે બિજા ઋષિ નાડી જોવાની સુગમ ીતિ કેહેછે-વાત નાडी वांडी यात्रेछे. पित्त नाडी ययन यातेछे. ६ नाडी भट्ट यासेछे. જે નાડી તીવ્ર વા વાંકી ગતીથી તર્જની વા મધ્યમા આંગળીઓની વચ્ચે ચાલેછે તે વાત પિત્તની જાણવી, તેમજ જે નાડી વાંકી મંદ ગતીથી મધ્યમા વા અનામિકાની મધ્યમાં ચાલે તે વાતની જા સુવી, વળી જે ચ ચલ વા મદગતીથી અનામિકા વા તર્જની નીચે ચાલે તે કક્ પિત્તની જાી, અને ત્રણ આંગળાંની નીચે અનેક પ્ર કારની ગતી ઢાય તે। સન્નિપાતની જાણવી. ૧૬
For Private And Personal Use Only