________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શોભનના પિતા.
(ઉજજેની)નો અને પ્રભાવશ્ચરિત્રાદિમાં ઉત્તરકાળની દૃષ્ટિએ ધારાને ઉલ્લેખ છે એમ જણાય છે. શોભનને માટે ઉલ્લેખ કરનારા જે જે ગ્રંથ છે, તેમાં જૂનામાં
જૂના ગ્રંથે--જનના સગાભાઈ કવિ ધનશોભનના પિતા. પાલની તિલકમંજરી, શેભનસ્તુતિચ
તુર્વિશતિકાની ટીકા, પ્રભાચંદ્રકૃત પ્રભાવકચરિત્ર અને પ્રબંધ ચિંતામણ જેવા અતિહાસિક ગ્રંથ છે. તે બધામાં શોભનના પિતાનું નામ “સર્વદેવ” લખ્યું છે. સર્વદેવ નામ સિવાય બીજા નામવાળા ગ્રંથે ઘણું અર્વાચીન અને ઐતિહાસિક દષ્ટિએ મહત્ત્વના નહિ હોવાથી તેમાં લખેલાં બીજાં નામે વિશ્વસનીય નથી. વળી ઉપદેશ પ્રાસાદમાં ભનના પિતાનું નામ લક્ષ્મીધર લખ્યું છે તો તે બ્રાન્તિમૂલક છે.
૧ શરૂઆતમાં પ્રબંધ ચિંતામણિકાર “પુરાણમૃદ્ધિારા વિશારાયાં પુર' કહે સર્વદેવની નિવાસ નગરી ઉજન બતાવે છે, પણ જ્યારે શબનમુનિ વિદ્વાન થઈ ફરી ભાલવામાં પિતાના ભાઈને પ્રતિબોધવા આવ્યા છે ત્યારે તેઓ ધારાનગરીમાં આવ્યા છે એ ઉલ્લેખ કરે છે. જેમા" अभ्यस्तसमस्तविद्यास्थानेन धनपालेन श्रीभोजप्रसादसम्प्राप्तसमस्तपण्डितप्रष्ठप्रतिष्ठेन निजसहोदरामर्षभावाद् द्वादशाब्दी यावत् स्वदेशे निषिद्धजैनदर्शनप्रवेशेन तद्देशोपासकैरत्यर्थमभ्यर्थनया गुरुष्वाहूयमानेषु सकलसिद्धान्तपारावारपारदृश्वा स 'शोभननामा' तपोधनो गुरून पृच्छय तत्र प्रयातो धारायां प्रविशन् पण्डितधनपालेन राजपाटिकायां व्रजता तं सहोदरमित्यनुपलक्ष्य સોપાર્લ મન્ત ! મન્ત! નમસ્તે કૃતિ પ્રોત”...પ્રબંધચિંતામણિ (જિનવિજયજી સંપાદિત) પૂ. ૩૬.
આનાથી પણ મારી કલ્પના મજબૂત થાય છે કે -શોભન વિગેરે પહેલાં ઉજ્જૈનમાં રહેતા હતા અને પાછળથી ધારામાં રહેવા આવ્યા. આમ માનવાથી અને તેને સમન્વય પણ થાય છે.
For Private And Personal Use Only
