SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 116
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 104 कालिदास पर्याय कोश ऋषियों के चले जाने पर राम ने उनको विदा किया, जो अयोध्या में इतने आनंद से रहे कि उन्हें पता ही न चला कि आधा मास कब बीत गया। 2. तपोनिधि :-[तप्+असुन्+निधिः] धर्मप्राणव्यक्ति, संन्यासी, तपस्वी। विधेः सायंतनास्यान्ते स ददर्श तपोनिधिम्। 1/56 जब संध्या की सब क्रियाएँ हो चुकीं, तब उन्होंने उन तपस्वी महामुनि वशिष्ठ को देखा। संयोक्ष्यसे स्वेन वपुर्महिम्ना तदेत्यवोचत्स तपोनिधिर्माम्। 5/55 तब प्रसन्न होकर उस तपस्वी ने कहा, तब तुम्हें फिर से अपना वास्तविक शरीर प्राप्त हो जावेगा। तम 1. अंधकार :-[अन्ध्+अच्+कारः] अंधेरा। - आवृण्वतो लोचनमार्गमाजौ रजोऽन्धकारस्य विजूंभितस्य। 7/42 आँखों के आगे अंधेरा छा देने वाली और युद्ध भूमि में फैली हुई धूल के अंधियारे में। 2. अंधतम :-[अन्ध+अच्+तमः] गहन अंधकार, पूरा अंधेरा। लोकमंधतमसात्क्रमोदिती रश्मिभिः शशि दिवाकारा विवा। 11/24 जैसे सूर्य और चंद्रमा बारी-बारी से अपनी किरणों से पृथ्वी का अंधेरा दूर करते 3. तम :-[तम्+असुन्] अन्धकार, अंधेरा। यावत्प्रतापनिधिराक्रमते न भानुरहाय तावदरुणेन तमो निरस्तम्। 5/71 सूर्य के उदय होने के पहले ही उनका चतुर सारथी अरुण संसार से अंधेरे को भगा देता है। ज्वलितेन गुहागतं तमस्रुहिनादेरिव नक्तमोषधिः। 8/54 जैसे रात में चमकने वाली बूटियाँ अपने प्रकाश से हिमालय की अंधेरी गुफा में चाँदनी कर देती हैं। 4. तमिस्त्र :-[तमिस्रा+अच्] काला, अंधकार। सूर्ये तपत्यावरणाय दृष्टेः कल्पेत लोकस्य कथं तमिस्रा। 5/13 जैसे सूर्य के रहते हुए संसार में अंधेरा नहीं ठहर पाता। For Private And Personal Use Only
SR No.020426
Book TitleKalidas Paryay Kosh Part 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorTribhuvannath Shukl
PublisherPratibha Prakashan
Publication Year2008
Total Pages487
LanguageHindi
ClassificationDictionary
File Size18 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy