________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ૨૯ )
दोषत्रये भवेश्चिन्हं नेत्रयोस्त त्रिदोषजम् । दोषद्वय प्रकोपे तु भवेद्दोषद्वयोदितम् ॥ ५ ॥ दोषत्रयभवे नेत्रे स्वाधीने न च रोगिणः । उन्मीलिते च भवतः क्षणादेव निमीलिते ॥ ६ ॥ सततोन्मीलिते नेत्रे यद्वा नित्यं निमीलिते । ત્રિદોષના રોગીનાં નેત્રમાં ઘેન તથા મેહ માલમ પડે છે. તે કાળાં, સ’કાચાયલાં, ઝીણાં, ભયકર અને રાતાં હોય છે. ત્રણે દોષ કાપ્યા હાય તા પાછળ કહેલાં ત્રણે દોષનાં લક્ષણ માલમ પડે છે, અને એ દોષ કાપ્યા હાય તા અને દોષનાં લક્ષણ માલમ પડે છે. ત્રિદોષના રાગીનાં નેત્ર તેને સ્વાધીન હેાતાં નથી; તે ક્ષણમાં ઉધડે છે અને ક્ષણમાં મીંચાય છે; કાઇ વાર નિર'તર ઉઘાડાંજ રહે છે અને ફાઇવાર નિરંતર મીંચાયલાંજ રહે છે.
અસાધ્ય નેત્ર.
विलुप्तकृष्ण सारे च भ्रमद्धमोग्रतारके ॥ ७ ॥ बहुवर्णे च भवतो विकृतानेकचेष्टने । नेत्रे मृत्युं कथयतो रोगिणो नात्र संशयः ॥ ८ ॥ જે રાગીનાં નેત્રની કાળી કીકીના વચલા ગાળ ભાગ જણાત ન હેાય, તથા કાળી કીકી ધૂમાડાના જેવા રંગની તથા ભય કર હાઇને ઊંચે નીચે ભમતી હાય, નેત્રમાં અનેક પ્રકારના રંગ જણાતા હાય, અનેક પ્રકારની વિકૃત ચેષ્ટાએ માલમ પડતી હોય, તે તે રાગીનુ' ખસૂસ મૃત્યુ થવાનુ છે, એમ તે નેત્ર બતાવી આપે છે. રોગશાંતિવાળાનાં નેત્ર.
सौम्यदृष्टी प्रसन्नाभे प्रकृतिस्थे मनोरमे ।
नेत्रे कथयतः शीघ्रं रोगशांतिस्तुरोगिणः ॥ ९ ॥ જે રાગીનાં નેત્રની દૃષ્ટિ વિકાળ ન લાગતી હાય, જેની કાંતિ નિર્મળ હાય, જે નેત્ર સ્વાભાવિક હાવાં જોઇએ તેવાં અને આનદ જનક હાય, તે નેત્ર રોગીના રાગની શાંતિ જલદી થશે એમ બતાવી આપે છે.
For Private and Personal Use Only
