SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 117
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 46 अकसिण (a-kasina <a - krtsna ) adj. (f. -ā] not complete, incomplete, AMg से भिक्खू वा जाब पबिंदु समाने से जाओ पुण ओसहीओ जाणेज्जा अक सिणाओ असासियाओ विदलकडाओ - पेहाए फामुयं एसणिज्जं तिमण्णमाणे लाभे संते पडिगाहेज्जा āyar. 2.1.5 (325) ; आरोवणा पंचविहा पश्नत्ता, तं जहा पट्ठविया, ठविया, कसिणा, अकरिणा, हाडहडा Thana. 5.2.149 (433) ; अट्ठावीसतिविहे आयारकप्पे पण्णत्ते, तं जहा करुिणा आरोवणा, अकसिणा आरोवणा Samav. 28 (1) (comm. तथा बहून् अपराधान आपन्नस्य षण्मासान्तं तपः इति कृत्वा षण्मासाधिकं तपः कर्म तेष्वेवान्तर्भाव्य शेषमारोप्यते यत्र सा अकृत्स्नारोपणा p. 48 ) ; अहवा कसिणो अकसिणो अणेगदब्बो स एव विष्णेओ ( आगमणो आगमवइरित्तदव्वक्खंधो) ViāvBhä. 897 (892) ( comm. इह तु जीवतदविष्ठितशरीरावयव लक्षणः समुदायः कृत्स्नस्वन्धत्वेन विवक्षितः ) कसायसमुग्धाय सम्मतं, विरह, अप्पमादो, अवसायया, अजोगया Samav. 5 ( 1 ) अकहित (a-kahintaa-kathayat ) adj. (pr. part.) not कसायसमुग्धाय (a-kasāya-samugghāyaa-kasāya-sa- telling, not speaking about JŚ. अवहितस्स वि जह गहवइगो जगविmudghata) m. expulsion of the karmic matter other than the karmic matter of passions, AMg एतेसि णं भंते जीवाणं को हसमुग्धाएणं माणसमुग्धापणं मायासमुग्धा एवं लोभसमुग्धारण य समोहयाणं अकसायसमुग्धारणं समोहयाणं अस्मोहयाण य कयरे क्यरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा Pannav. 36. 49 (2142 ) ( comm. कषायव्यतिरेकेण शेषेण समुद्घातेन p. 589a. 8) wafani (a-kasiņa-khandha < a-kṛtsna-skandha) m. a group which is not complete, part of a group, AMg अहवा दव्वखं तिविहे पन्नते, तं जहा - कसिणसंधे, अकसिणसंधे, अणेगः विणखंधे AnuOg. 65. अकसिणपवत्त (a-kasina-pavattaga<a- krtsna-pravar taka) adj. who carries on (self-control sariyama) incom - pletely, JM. अकसिणपवत्तगाणं विरयाविरयाणं एस खलु जुत्तो ( दव्वत्थय ), AvšI. p. 493a. 4; called Bhasyagatha. 194 Pañica Pra. 6.42. अकस्मात् (a-kasmāt ) adv. [ Skt. ] suddenly, without any reason, AMg. एत्थ वि जाणह अकस्मात् āyar. 1.8.1.3; based on the remark of Sīlanka अकस्मादिति मागधदेशे आगोपालाङ्गनादिना संस्कृतस्यैवोच्चारणात् इहापि तथैवोच्चारित इति (p. 267) ; cf. अकम्छा; also अकमहादंड at Suy. 2.2.2.6; Thāna. 5.2.111 (418) कहणिज्ज (a-kahanijja - a- kathaniya ) adj. which is not fit to be told, JM तुम्हाण वि अकहणिज्जमत्थि Erz. 17.14. अहणीय (a kahaniyaa-kathaniya ) adj. not fit to be told, JM. कहेसु जइ अकहणीयं न होइ Manoka. 16.17; ता नत्थि किंपि तुम्ह अवहणीयं Erz. 11.29. Saga (a-kahanta <a-kathayat) adj. (pr. part.) not telling, JS. बायाए अकहंता सुजणे चरिंदेहिं कहियगा होंति Bhaārā. 366. 1 अकहा (a-kaha<a kathā ) / improper story, story not worth the name, JM भिच्छत्तं वेयंतो जं अण्णाणी कहं परिकहेइ लिंगत्थो व गिही वा सा अकहा देसिया समए DasaveNi 209 (Ag. 108) अर्काद्दिअ (a-kahia <a-kathita) adj. not told, S. ( विदूषक) अकहिओ वि अभासमाणे वि जइ किंचि कुडक्खरबिऊ ता एक्को च्चिय अहं Ram Mañ 1.34 (p. 26) अकहिऊण (a-kahiūna a-kathayitvā ) ger. without telling, JM. अकहिऊण बंधवाणं मरणकयनिच्छया Erz. 2.19. अ (a-kahijjamānaa-kathyamāna) of not being disclosed or told, Apa. अब हिज्जमाणु कश्चोरु जणे लक्खिज्जइ बहुजाहिं JambūsāCa. 1.2.15. Fat Bhara. 361. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir अकाम क्षमाण wafra (a-kahinta-ya a-kathayat-ka) adj. who does not tell, JS. संतो वि गुणा अतियस्स पुरिसस्स ण वि य णस्संति Bhaāra. 361. = अकाइय (a-kāiya < a-kāyika) adj. having no body, bodiless, hence the liberated soul which is free from a body, AMg. सत्तविधा सम्वजीवा पण्णत्ता, सं जहा - • पुढविकाइया ... तसकाइया अकाइया Thana. 7.73 (562) अकाइया णं भंते जीवा किं णाणी, जहासिद्धा ( एगणाणी, केवलणाणी) Viy. 8. 2. 52; (8119) ; अहवा दुविहा सब्वजीवा पण्णत्ता, तं जहा - सकाश्या चेव अकाश्या चेव Jivabhi. 9.18; 9.182; अकाश्या अनंतगुणा Pannav. 3.50 ( 1290 ) ; गोयमा अकाइए सादी अपज्जबसिए Pannav. 18.29; IŚ. कामाणुवादेण अत्थि पुढविकाइया तेउकाइया वाउकाइया, वणप्फइकाइया तसकाश्या अकाश्या चेदि Satāg.' 1.1.39; जह कंचणमग्गिगय मुंचर किट्टेण कालियाए य तह कायबंधमुक्का अकाइया झाणजोएण Dhava. 1.266.8v. 144. अकाउं (a-kāuma-kartuma-krtvā ) ger. not doing, AMg. पंचाल या वि य बंभदत्तो साहुस्स तस्सा वयणं अकाउं अणुत्तरे सो नरए पविट्ठो Utt. 13.34. अकाऊण ( akāūna a-kxtvānaa- krtvā ) ger. 1 without doing, having not done, AMg सो सोयई मच्छुमुहोवणीए धम्मं अकाऊण परम्मि लोए Utt. 28.21; JM जो उ अकाऊणमिमं गोयम । गिव्हिज्ज भक्तिमता वि। सो मणुओ दट्ठव्वो अगिण्हमाणेण सारिच्छो ViMäPra. 13.3 ( 16 ) ; 2 without saying (comm. अभणित्वा ); JM. जस्स य जोगमकाऊण निग्गओ न लभई तु सचित्तं न य वत्थपायमाई तेण्णं गहणे कुणसु तम्हा OghaNi. 428; JS. आयरियत्तणतुरिओ पुत्रं सिस्सत्तणं अकाऊण। हिंडइ ढुंढायरिओ णिरंकुसो मत्तहत्थि ब्व Mula 962 (10) अकादन्वय (a-kādavva-yaa-kartavya-ka) adj. [v. 1. अकायव्वय comm.] what should not be done, prohibited (act ), JS. कादव्वमिणमकादव्वय त्ति णाऊण होइ परिहारो Bhaārā.9. अकाम ( akāma) adj. (f. a] having no desire, not willing, AMg. इह आणाखी पंढिए अहिं पुव्वावररायं जयमाणे सया सीलं संपेहाए सुणियायं भवे अकामे अझंझे āyar. 1.5.3 (158) ; ( अम्मापियरा) ताहे अकामाई चैव जामालिस्स खत्तियकुमारस्स निक्खमणं अणुमण्णित्था Viy. 1. 179; ( अम्मापियरो) ताहे अकामाई चैव महम्बलकुमारं एवं बयासी Viy. 11.166; तए णं ते मागंदियदारए अम्नापियरो ताहे नो संचाएंति ... ताहे अकामा चेव मट्ठे अणुमण्णित्था Naya. 1.9.7; ताहे अकामाई चेव एवं वयासी Antag.. 53; तं च होज्ज अफामेणं विमणेणं पडिच्छियं । तं अप्पणा न पिबे Dasave. 5.1.80; बालागं तु अकामं तु मरणं अरुइं भवे Utt. 5.3.1; कामे पत्थे माणा अकामा जंति दोग्गर Utt 9.53; JM. ठावर रज्जे जोग्गं कुमरं अमरं अकामं पि SupāsCa. 9.174; Apa. अराउ अक्रामो ( देवदेवो जिगिंदो ) RiNeCa. 3.10.6; m. absence of desire, JM बज्जर तिब्वारंभ कुणइ अकामो अनिव्वहंतो पि DhamRaPa 65; Apa. ( थुणइ णराहिण ) पाँ कामे अकामु पारद्धउ प राए अराउ इह भिद्धउ MahäPu.(P.) 18.9.3; अकामेण [ Inst] involuntarily, Apa. जो अकामेण निज्जरियकम्मंसओ BhavSari. 2.4. ... कामअण्हाण ( akāmaanhāna-gaa-kāma-a-snāna -ka ) n absence of bath unwillingly accepted, AMg. जे इमे जीवा अकाम अहानगसेचनमपरिदाहे अप्यारो वा सुतरो वा का अप्पाणं परिकियेसति Viy. 1.1.12 (1.49) अकामअमाण (a-kāmaamāna <a-kāmayamāna) adj. For Private and Personal Use Only
SR No.020316
Book TitleDictionary of Prakrit for Jain Literature Vol 01 Fasc 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorA M Ghatage
PublisherBhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year1993
Total Pages176
LanguageEnglish, Sanskrit, Hindi
ClassificationDictionary
File Size16 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy