________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
आणि मिसलोयण
अणिमिसलोयण (a-nimisa-loyana < a- nimisa-locana) adj. having unwinking eyes, Apa, अणिभिसलोयणु होए वि थक्कु CandappaCa.(Y.) 8. 11.6.
अणिमेस (a-nimesa <a-nimesa) adj. not winking, S. (विदूषक) अभिलाणाए मालाए अणिमेसेहिं लोभणेहिं .- पञ्चभिण्णादा तदा दे लोअवाला Naish. 3.10.70.
www.kobatirth.org
अणिम्मल (a-nimmalla <a-nirmālya ) n. not used and faded (garland), JM. तुह आणा ओमालं सिरम्मि घरिमो, जहा अणिम्मलं (comm.] तत्कालविकसितशतपत्रिकाचम्पकादि दाम ) Kumaa. (H.) 1.29. अम्मिविडं ( a- nimmavium=a-nirmāpya ) ger without making fit, without refining or perfecting, JM. जं पिय दारुं जोग्गं, जस्स उ वत्थुस्स तं पि हुन सक्का जोएउमणिम्मविडं तच्छण-दलवेह कुस्सेहिं KappBha. 217.
अणिम्माअ (animmāaa-nirmita) adj. not performed or discharged, JM. नेच्छइ सग्गग्गमणं - गरुयपडिवक्खपेलियसामियकज्जे अणिम्माए VajLag. 169.
अणिम्माण (animmānaa-nirmāna ) s not preparing (a studied teacher), JM वरिसतिगं ठाइ तर्हि तओ जहिच्छं ठिई अणिमाणे GurTaVi. 3.27.
280
अणिम्माद (animmāda <a-nirmata = anipuna) adj. not elever, skilful or eapable, JS. जह ण करेदि तिमिच्छं वाधिस्स तिगिंच्हओ अणिम्मादो। ववहारमयाणंतो ण सोधिकामो विलुज्झेर Bhaāra. 453.
अणिमुक्ख (animmukkha <a-nirmoksa ) m. absence of (linal) release, J31. नासे य सव्वनासो जीवनासे य जिणमयच्चाओ। तत्तो य अणिमुक्खो दिक्खावे फलदोसा य ViāvBha. 2468,
अणिय (aniya <anika) front part, prow (Vedic usage), AMg. सच्चेण महासमुदमज्झं निति, न निमज्जति मूढाणिया वि पोया Paphā. 7.2 (comm.] मूढं नियतदिग्गमनाप्रत्ययं ' अणियं' ति अयं तुण्डं अनीकं वा तत्प्रवर्त्तकं जनसैन्यं येषां ते तथा पोता बोधिस्था (Prakrit बोहित्था ) p. 1158. 10)
अणिय (aniya <anika) n army, Aug. चमरस्स नं असुरिंदस्स पंच संगामिया अणिया Thana. 5.57-61 (404); सकस्स णं देविंदस्स पंचसंगानिया अणिया Thapa. 5. 64-65 (404) ; धरणे य नागकुमारिंदे .. सत्तण्हं अणियाणं ... संपरिवुडे Viy. 3. 1.13 ( 314 ) ; 3.1.16 ( 3. 17 ); लोगंतिया देवा सत्तहिं अणि हिं ... संपरिवुडा Naya. 1. 8.202; काली देवी... सत्तहिं अणिएहिं ... संपरिवुडा Naya. 2.1.10; सके देविंदे देवराया
TEL
...
सतहिं अणियाणं भागए एवमाक्सs Uvas 2.40; सच्चेण महासमुदमज्झे चिट्ठेति न निमज्जति मूढाणिया वि पोया Papha. 7. 2; (comm. मूडं नियत दिग्गमनाप्रत्ययं 'अणियं' ति अयं तुण्डं अनीकं वा तत्प्रवर्त्तकं जनसैन्यं येषां ते तथा तेऽपि पोता वोधिस्थाः ); बहवे रायाणो गरुलवूहा - इहि अएिहि उत्थरंता अभिभूय हरंति परचणाई Papha. 3.4; सलोगपालअम्गगत परिसाणिव आयर परिवुडा Uvav. 37; सूरिया देवे सत्तहिं अणिएहि ... सद्धिं संपरिवुडे Ray Pa. 7.47; सूरियामे देवे दोहि अणिरहिं संपरिवुडे RayPa. 7.58; विजए णाम देवे ... सत्ताहं अनियाणं आहेवचं कारेमाणे विहरs Jivibhi. 3. 350; 3.446; बहवे भवणवासी देवा साणं साणं अणियाणं आहेबचं कारेमाणा विहरंति Pannav. 2.50 (177) 9.35 (182 [2] ); 241 (188) ; 3.51 [Ldn.]; दाहिणड्डूभरहे दाहिणभर पार्म देते. सत्ता अणिवाणं माहेव रे ... हर कारेमाणे (Jambuddi. 1.45; अट्ठ दिसाकुमारीओ सत्तहिं अणिएहिं सद्धि संपरिवुडाओ Jambndi. 5. 1; पभू णं चंदे जोतिसिंदे जोतिसराया - सत्तहिं अणिएहिं ... सद्धि ... दिव्वाई भोगाई भुंजमाणे विहरितए SūraP. 18.93; सत्तण्हं अणियाणं सत्तं अणियाहिवईणं आहेवचं कारेमाणे ... विहरर Kapp. ( S) 9
एवं
अणियहि
संपेहित्ता हरिणेगमेसि पायत्ताणियाहिवरं देवं सद्दावेइ Kapp. (J.) 21; JM.. ततो अणियाभिमुद्दो गओ VasuHi. 206. 27; सत्तन्हं अणियाणं अणियाहिवईण तह य सत्तण्डं Kalka 1294.
अनियंसिया (aniyarsiyā ca nivasana) a. [.] without garments or articles (of s sadhvi ), JM उवेति अन्ना वि उ ( सती ) वच्चपत्ततं, अपाउता जा अणियंसिया य KappBha. 4117.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अणियच्छिय (aniyacchiya==a-drsta) adj. (ppp.) not seen, JM अणियच्छिय-सव्वावयव दुत्थपरिकलियलोयणो जाओ Jambu.SaCa. 5. 3; [et. नियच्छिअनिदर्शित PaiLaNa. 135 ]; Apa तहिँ अवसरे कंचुइ दुक्कु पासु ... अणियच्छिय-पहु पक्खलिय-वाणि PaumCa. (S.) 22.1.8.
fing (a-niyatta <a-nivṛtta) adj. (pp) who has not abstained (from worldly pleasures etc.), AMg. इह कामानियस्स अत्तट्ठे अवरज्झई । सोच्या नेयाज्यं मग्गं जं भुज्जो परिभस्सई Utt. 7.25.
figmfa (a-piyatta-gami<a-nivarta-gamin) adj. (Seh and St. ean it be a nivrtta-gīmin? ) who goes to a place of non-return (i.e. liberation), AMg दुरणुचरो मग्गो वीराणं अणियट्टगामीणं āyār. 1.4.4.1.
afaaf (aniyatti<anivṛtti). [les aff) ab viation for the 9th stage in the series of guyasthanas. Tradition gives the word two distinet meanings, (i) mitrtti, non-retara, which means a person at this stage will not be permanently. downgraded (ie lose the quality of samyattva), (ii) anivrtti is explained as non-distinction between the various persons who have reached this stage as regards the purity of thoughts, JS. अपि अस्थि समा 1. 1. 17; (कसायो ) ण च एदि पर्वसेदं अणियट्टी मुस्साए Mula. 885 (9); मिच्छो सासण मिस्सो अविरदसम्मो य देसविरदो य विरदा पमत्त इदरो अपुव्व अणियट्ठि सुमो य ( चउदस जीवसमासा) Goma. (J.) 9; होंति अनियद्विणो ते पडिसमयं जेस्सिमेक्कपरिणामा विमलयर - झाण हुयवहसिहाहिं निकम्मवणा Gom Sa. (J) 57; Gom Sh. (K) 912; पुरिसं चदुसंजलणं कमेण अणियद्विपंचभागेसु Gom.sa. (K) 101 अणियट्टि चरमठाणा चत्तारि वि एकहीण सुहुमस्त Gom Sa. (K.) 389; JM करणं अहापवत्तं अपुच्वमणियट्टि चैव भव्वाणं । इयरेसिं पढमं चिय भण्णइ करण त्ति परिणामो PaieaPra. 3.29 (comm.] अन्योन्यं नातिवर्तन्ते परिणामा अस्मिन्नित्यनिवृत्तिकरणम् [gnoted in AR.]; न निवर्तते नापैति मोक्षतत्त्वबीजकल्पं सम्यक्त्वमनासाथ इति एवंशीलम्, परिणामो जीवाध्यवसायः Pañict Pra. 3.29 ); Apa. पुणु अनुब्धु अणियट्टि भणिज्जद Viddhaca. 10.36.8.
अणियहि ( a- niyatti <a - nivartin ) . I one of the eightyeight large planets (Mahagrahas) (lit, which does not retrace its course, Alg. जंबुद्दीवे दीवे ... दो इंगाला दो सुव्वता, दो अणियट्टी
—
...
..
दो भावकेऊ (all astronomical objeets are considered as going in pairs) Thana. 2325(95) ; तत्थ खलु मे अट्ठासीति महग्गहा पण्णत्ता, तं जहा • इंगालए सुब्बते अणियट्टी SuraP. 20.8; 2 name of a future Tirthavikara (lit. who does not retreat ), ANg. चवीसं तित्थयरा भविस्संति, तं जहा • संवरे अणियद्वी य विवास विमते ति य Sunar 476.5; == Samav P. 251.4; Titthi 1114-18; 3 adj. (of meditation) non-retrograde (bodily activity becoming subtle or in5nitesimal). (the 3rd or 4th type of sukladhyana), AMg. सुकझाणे चउब्विहे चउपडोयारे पण्णत्ते, तं जहा - पुहत्तवितके संवियारी, सुडुम किरिए अणिट्टी, समुच्छिष्णकिरिए अप्पडिवाई Thapa. 4. 69(247), Viy. 25. 7. 246 (25.609); सुक्कज्झाणे चउब्विहे चउपडोयारे पण्णत्ते, तं जहा पुहुत्तवियके सवियारी, एगत्तवियके अवियारि, मुहुमकिरिए अप्पडिवाई
For Private and Personal Use Only