SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 454
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org कषायप्रकरणम् ] पञ्चमो भागः ४३९ अथवा नागरमोथा और सुगन्धवालाका पानी देना पाययेत्तेन सद्यो हि रक्तपित्तं प्रणश्यति । चाहिये । रक्तपित्तं जयत्युग्रं तृष्णां दाहं ज्वरं तथा ॥ ( १ तोला औषधको १ सेर पानी में पकाकर आध सेर रहने पर छान लें । ) (८४४४) हाबेरादिक्रवाथ : ( ५ ) ( वृ. नि. र. । अतिसारा; शा. सं. । खं. २ अ. २ ) हीरात कीलोपाठाल जालवत्सकैः । धान्यकातिविषामुस्तगुडू वीबिल्वनागरैः || कृतः कषायः शमयेदती सारं चिरोत्थितम् । अरोचकामशूलास्त्रज्वरघ्नः पाचनः स्मृतः ॥ सुगन्धवाला, धायके फूल, लोध, पाठा, लज्जालु की जड़, इन्द्रजौ, धनिया, अतीस, नागरमोथा, गिलोय, बेलगिरी और सांठ समान भाग ले कर क्वाथ बनावें । यह क्वाथ पुराने अतिसार, अरुचि, आम, शूल, रक्तस्राव और ज्वरको नष्ट करता है एवं पाचन है । ; (८४४५) ह्रीवेरादिक्वाथः (६) ( भै. र. । रक्तपित्ता. ; वृ. नि. र. । रक्तपित्ता. व. से. । रक्तपित्ता. ) हीबेरमुत्पलं धान्यं चन्दनं यष्टिकामृता उशीरच त्रिवृचैषां क्वाथं समधुशर्करम् || Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir सुगन्धबाला, नीलोत्पल, धनिया, लाल चन्दन, मुलैठी, गिलोय, खस और निसोत समान भाग लेकर क्वाथ बनावें । इसमें खांड और शहद मिलाकर पीने से उम्र रक्तपित्त, तृष्णा, दाह और ज्वरका शीघ्र ही नाश हो जाता है । (८४४६) ह्रीवेरादिक्वाथः ( ७ ) ( यो. र. । रक्तपित्ता. ; वृ. नि. र. । रक्तपित्ता. ; व. से । ज्वरा. ) हीबेरं वान्यकं शुण्ठीं चन्दनं मधुयष्टिका । वृषोशोरयुतः क्वाथः शर्करामधुयोजितः || रक्तपित्तं जयत्युग्रं तृष्णां दाहं ज्वरं तथा ।। सुगन्धवाला, धनिया, सोंठ (पाठान्तर के अनुसार नागरमोथा), लाल चन्दन, मुलैठी, बासा (अडूसा) और खस समान भाग ले कर क्वाथ बनावें । इसमें खांड और शहद मिला कर पीने से प्रबल रक्तपित्त, तृष्णा, दाह और ज्वर का नाश होता है । १ ह्रीबेरं धान्यकं मुस्तमिति पाठान्तरम् ॥ इति हकारादिकषायप्रकरणम् For Private And Personal Use Only
SR No.020118
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 05
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1985
Total Pages633
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size12 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy