SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 985
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( ९२२) अष्टाङ्गहृदये 'प्रायः सामान्यकम्र्मेदं वक्ष्यते तु पृथक्पृथक् ॥ घृष्ठे रुजं निगृह्याशु त्रणे चूर्णानि योजयेत् ॥ १४ ॥ घृष्टरूप विशेषकरके यह सामान्य कर्म कहा, और पृथक पृथक् अर्थात् विशेषकरके कर्मको कहेंगें, घाव में प्रथम पीडाको उपशमनकर चूणों को योजितकरै ॥ १४ ॥ कल्कादीन्यवकृत्ते तु -- अवकृतरूप घावमें कल्क आदिको प्रयुक्तकरे ॥ विच्छिन्नप्रविलम्बिनोः ॥ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir सौवनं विधिनोक्तेन बन्धनं चानुपीडनम् ॥ १५ ॥ विछिन्न घावमें और प्रविलंबी घाव में कही हुई विधिसे सीमन करना पीछे बंधन और पीउनको प्रयुक्तकरै ॥ १९ ॥ असाध्यं स्फुटितं नेत्रमदीर्ण लम्बते तु यत् ॥ सन्निवेश्य यथास्थानमव्याविद्धसिरं भिषक् ॥ १६ ॥ पीडयेत्पाणिना पद्मपलाशान्तरितेन तत् ॥ स्फुटितहुआ नेत्र असाध्यहै और नहीं स्फुटित हुआ जो नेत्र नहीं दीर्णहुआ लंबितहा जावे तिसको तिसीके स्थान में प्राप्तकर और जैसे शिरा बेधित न होसके तैसे वैद्य ॥ १६ ॥ कमलके पत्तों से अंतरित किये हाथसे पीडितकरै || ततोऽस्य सेचने नस्ये तर्पणे च हितं हविः ॥ १७ ॥ विपकमा यष्ट्याह्नजीवकर्षभकोत्पलैः ॥ सवयस्कैः परं तद्धि सर्वनेत्राभिघातजित् ॥ १८ ॥ पीछे इसको सेचनेमें और नस्य में और तर्पण में घृत हित है ॥ १७ ॥ परंतु मुलहटी जीवक ऋषभक कमल दूधमें पकाया हुआ बकरीका वृत अतिशय सब प्रकार के नेत्राभिवातों को जीतता है ॥ १८ ॥ गलपीडावसन्नेऽक्षिण वमनोत्क्लेशनक्षवाः ॥ 'प्राणायामोऽथ वा कार्य्यः क्रिया च क्षतनेत्रवत् ॥ १९ ॥ गलमें पीडासे संयुक्तहुये नेत्रमें वमन उक्लेशन छींक अथवा प्राणायाम तथा क्षत नेत्रकी समान क्रिया ये सब हित हैं ॥ १९ ॥ कर्णे स्थानाच्युते स्यूते स्रोतस्तैलेन पूरयेत् ॥ स्थानमें भ्रष्टहुये तथा सीमेहुये कानमें तेलसे स्त्रोतको पूरितकरे ॥ काटिकायां छिन्नायां निर्गच्छत्यपि मारुते ॥ २० ॥ समं निवेश्य बनीयात्स्यत्वा शीघ्रं निरन्तरम् ॥ For Private and Personal Use Only
SR No.020074
Book TitleAshtangat Rudaya
Original Sutra AuthorN/A
AuthorVagbhatta
PublisherKhemraj Krishnadas
Publication Year1829
Total Pages1117
LanguageSanskrit
ClassificationBook_Devnagari
File Size30 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy