Ashok Ane Ena Abhilekh

SR No.: 020057
Original Sutra Author: N/A
Author: Hariprasad Gangadhar Shastri
Publisher: Gujarat University
Publication Year: 1972
Total Pages: 206
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 77

બૌદ્ધ ધર્મને પ્રભાવ
એપે અર્થ ઉદિષ્ટ છે. બુદ્ધોષ “મહા-અરિય-વંસને ખાસ નિર્દેશ કરે છે તે આ પર્યાય માટે લાગે છે.' - શ્રી. કોસંબીએ સુવેલા “ચાર આર્ય વંશોમાં ભિક્ષુના આ ચાર આચારધર્મ ગણાવવામાં આવ્યા છે : (અ) એગે સાદાં ચીવર(વસ્ત્ર)થી સંતોષ માનવો જોઈએ, (આ) એ યોગ્ય રીતે મેળવેલા સાદા ખોરાથી સંતોષ માનવો જોઈએ, (ઈ) એ નાનામાં નાની કુટિરથી પણ સંતોષ માનવો જોઈએ, અને (ઈ) એણે ધ્યાનમાં આનંદ માનવો જોઈએ.
(૩) સાત-માનિ (અનાગત અર્થાત્ ભાવિને લગતા ભય)–આ સૂકતા અંગુત્તરનિકાય'માં આવે છે. આમાં ભિક્ષુએ જે ભાવિ ભયોને લક્ષમાં રાખી બોધિપ્રાપ્તિ માટે પુરુષાર્થ કરવાનો છે ને જે ભયોને પિછાની તેમને ટાળવાના છે તે ભય ગણાવવામાં આવ્યા છે. એમાં ઘડપણ, રોગ, દુકાળ, લડાઈ વગેરે ધર્મબાધક ભય ભવિષ્યમાં ઉપસ્થિત થાય, તો તેને લક્ષમાં રાખી ભિક્ષાએ પિતાની સાધનામાં અચલિત રહેવું ને પ્રગતિ સાધતા રહેવી તેને ઉપદેશ આપેલ છે.
(૪) મુનિયા (મુનિને લગતી ગાથા) – સંસ્કૃત ‘દિવ્યાવદાનમાં “મુનિગાથા” નામે સૂકત છે, જ્યારે પાલિ ત્રિપિટકોમાં “સુત્તપિટકના “ખુદુનિકાય'માંના ‘સુત્તનિપાત’માં ‘મુનિસુર’ શીર્ષક નીચે એ ગાથાઓ આપવામાં આવી છે. આ ગાવાઓમાં ભિક્ષુએ સંસારની આસકિતઓથી મુકત થઈ સંયમ અને ધ્યાન દ્વારા કેવું શુદ્ધ જીવન આચરવું જોઈએ તે જણાવવામાં આવ્યું છે.
(૫) નો કૂત (મીને સૂત્ર) – કોઈ એને ખુદનિકાયમાંના “ઇતિવૃત્તકના મને-સુત તરીકે ઓળખાવે છે." પરંતુ એ સૂત્ર ઘણું નાનું છે ને તેમાં માત્ર ત્રણ મૌનપ્રકારો ગણાવવામાં આવ્યા છે. આથી શ્રી. ધર્માનંદ કોસંબીએ સૂચવ્યું છે તેમ તે “સુત્તનિપાત'માંનું ‘નાલકસુર હવા સંભવે છે. અશ્વઘોષે પણ
4. Bhandarkar, As'oka, p. 90. ૨. Mookerji, Asoka, p. 118, 0.5; Basak, op. cit., p. 132. 3. Barua, op. cit., Part II, p. 35.
8. Mookerji, As’oka, p. 118, n. 6; Bhandarkar, As'oka, p. 89; Basak op. cl, p. 132.
4. Basak, op. cit., p. 132.
5. Mookerji, As'oka, p. 118, n. 7; Bhandarkar, As'oka, p. 89.