Ashok Ane Ena Abhilekh

SR No.: 020057
Original Sutra Author: N/A
Author: Hariprasad Gangadhar Shastri
Publisher: Gujarat University
Publication Year: 1972
Total Pages: 206
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 173

ચૌદ મુખ્ય શૈલલેખ
૧૫૭
ઇચ્છે છે. પરંતુ લોકો ઉચ્ચનીચ છંદવાળા અને ઉચ્ચનીષ રાગવાળા હોય છે. તેઓ બધું કે એને એક અંશ પણ કરશે. પણ જેને સંયમ, ભાવશુદ્ધિ, કૃતજ્ઞતા અને દઢભકિતતા નથી તેનું દાન વિપુલ હોય તો પણ તે અરાંત નીચ ( હીન) છે.
ઘણા રામય થયા, દેવના પ્રિયો (રાજાઓ) વિહારયાત્રાએ નીકળતા હતા. તેમાં મૃગ્યા અને એવા બીજા આમોદ થતા. તે હવે દેવોના પ્રિય પ્રિયદર્શી રાજા અભિપકને દસ વર્ષ થયે સંબોધિ (બોધિ-તીર્થ) ગયા. તેનાથી આ ધર્મયાત્રા (શરૂ થઈ). આમાં આ થાય છે – બ્રાહ્મણો અને શ્રમણોનું દર્શન તથા (તેમને) દાન, વૃદ્ધોનું દર્શન તથા (તેમને) હિરણ્યનું વિતરણ ને જનપદના અને દર્શન તથા તેમને ધર્મ-અનુશાસન અને ધર્મ-પરિપુચ્છા. તેમાંથી મળતો આનંદ વિપુલ છે. દેવોના પ્રિય પ્રિયદર્શી રાજાનો ભાગ અન્ય છે.
દેવોના પ્રિય પ્રિયદર્શી રાજા આમ કહે છે- લોકો ઉચ્ચનીચ મંગલ (મંગલ કાર્ય) કરે છે. માંદગી જેવી આપત્તિમાં, આવાહ(પુત્રના લગ્ન)માં, વિવાહ(કન્યાના લગ્ન)માં, સંતતિના જન્મ પ્રસંગે (અને પ્રવાસમાં આ અને આવા બીજા (પ્રસંગે) લોકો બહુ મંગલ કરે છે. આ બાબતમાં તે સ્ત્રીઓ બહુ, અનેકવિધ, શુદ્ર અને નિરર્થક મંગલ કરે છે. અલબત્ત મંગલ તો કરવું જ જોઈએ. પરંતુ એ મંગલ ખરે અલ્પ ફળવાળું છે, પરંતુ જે ધર્મ-મંગલ છે તે ખરે બહુફલવાળું છે. એમાં આ (હાય છે)– દાસો અને ભૂત્ય (સેવકો) વિશ સારો વર્તાવ, ગુરુઓનો આદર, પ્રાણીઓ સંબંધી સંયમ, (અને) બ્રાહ્મણો તથા શ્રમણોને દાન. આ અને આવું બીજે એ ખરેખર ધર્મ-મંગલ છે. તેથી પિતાએ પણ, પુત્રે પણ, ભાઈએ પણ, સ્વામીએ પણ, મિત્ર અને ઓળખીતાએ પણ...પડોશીએ પણ કહેવું જોઈએ .આ સારું (છે), તે અર્થની સિદ્ધિ થાય ત્યાં સુધી આ – મંગલ કરવું જોઈએ.
[વળી કહ્યું છે કે દાન સારું છે. પરંતુ એવું કોઈ દાન કે અનુગ્રહ નથી, જેવું ધર્મદાન કે ધર્માનુગ્રહ છે. તેથી ખરે મિત્ર કે સ્નેહીએ કે સગાએ કે સાથીએ તે તે પ્રસંગે કહેવું જોઈએ—- આ કરવા જેવું છે, આ સારું છે. આનાથી સ્વર્ગ પ્રાપ્ત કરી શકાય તેમ છે. ને આનાથી મોટું કર્તવ્ય શું? જેવું કે સ્વર્ગ પ્રાપ્તિ. ગિરનાર, ધૌલી અને જૌગઢ).