Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 607

પ્રગોર]
૫૬૨
[પ્રશંસવું
નાથના અન્વયે ક્રિયાપદની યોજના. ઉદા. કર્મણિપ્રયાગ (૬) | પ્રવર્તક, –ન, –ના, માન જુઓ “પ્રવર્તકમાં ધારે; કાનૂન (૭) (નાટક) ભજવવું તે. [-કરે = અખતરે | પ્રવર્ષણ ન. [સં.] પ્રવર્ણવું તે. –વું અક્રિટ જોરથી વરસવું કરો.] ખેર વિ. પ્રયોગ કર્યા કરવાની ટેવવાળું. બંધ ૫૦ નાટકના રૂપમાં લખાણ. ૦વાદ ડું વસ્તુને પ્રયોગથી ચકાસવી | પ્રવાદ . [સં.] પરસ્પર વાતચીત (૨) લોકેમાં ચાલેલી વાત જોઈએ- પ્રગસિદ્ધ હોવી જોઈએ -એમ ને એમ ન માની | (૩) બદનામી (૪) વાદ્ય વગાડવું તે લેવી જોઈએ, એવો વાદ; એપેરિમેન્ટલિઝમ'. ૦વાદી વિ૦ | પ્રવાલ–ળ) ન૦ [સં.] સમુદ્રમાં એક જાતનાં જીવડાંએ બનાવેલું (૨) ૫૦ પ્રોગવાદને લગતું કે તેમાં માનનારું. વિદ ૫૦ | ઘર, પરવાળું -લી(–ળી) વિ. પ્રવાલનું કે તેના જેવું (૨) નાટય-પ્રાગ જાણનાર, વીર વિ૦ નવું નવું શોધવા પ્રયોગ કરી || ગુલાબી રંગનું
[ કરી ત્યાં વસનાર જોવામાં વીર-શુરું. ૦શાલા(–ળા) સ્ત્રી વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગ પ્રવાસ પું. [સં.] મુસાફરી.-સી મુસાફર (૨) પરશ પ્રવાસ કરવાની જગા; ‘લૅબોરેટરી’. ૦૨ીલતા સ્ત્રી વસ્તુને પ્રગથી | પ્રવાહ ૫૦ [4.] વહેણ. ૦૫તિત વિ૦ પ્રવાહમાં પડેલું. હિત ચકાસી કે અજમાવી લેવાની પ્રગવાદી વૃત્તિ. સિદ્ધ વિ૦ | વિ૦ વહેતા પ્રવાહરૂપ. –હિતા સ્ત્રી પ્રવાહીપણું. –હી વિ. પ્રગથી સિદ્ધ કરેલું
રેલો ચાલે એવું (૨) ન૦ તેવી વસ્તુ. –હેલ્થ વિ. [+] પ્રાજક . [સં.] પ્રેરક (૨) લેખક, –ન ન૦ સબબ; હેતુ પ્રવાહમાંથી પ્રગટતું; પ્રવાહને લગતું [પરવાળાંની ડાંખળી
(૨) ઉપગ; જરૂર. -ના સ્ત્રી ઝીણવટથી પેજના કરવી તે પ્રવાળ ન૦ જુઓ પ્રવાલ. –ળી વિ૦ જુઓ પ્રવાલી (૨) સ્ત્રી, પ્રજવું સક્રિ. [. યુન] ઉપગમાં લેવું; વાપરવું; પ્રજિત પ્રવિણ વિ. [સં.] પડેલું
કરવું. [પ્રજાવું અક્રિ. (કર્મણિ), –વવું સક્રિ. (પ્રેરક).] | પ્રવીણ વિ. સં.] કુરાળ. તા સ્ત્રી૦, ૦૫ણું નવ [રોકાયેલું પ્રજિત વિ. [સં.] જેલું, ગોઠવેલું (૨) કામમાં લીધેલું | પ્રવૃત્ત વિ૦ [i.]ચાલુ વર્તમાન (૨) પ્રવૃત્તિમાં મચેલું કે લાગેલું યા
પ્રયોગમાં આણેલું [ કામમાં નિયુક્ત- પ્રેરિત કરવા ગ્ય પ્રવૃત્તિ સ્ત્રી [4] ઉદ્યોગ; વ્યવસાય (૨) હિલચાલ (૩) સાંસાપ્રાજ્ય વિ. [સં.] કામમાં લેવા વ્ય; આચરવા ગ્ય (૨) | રિક વિષમાં કે કામકાજમાં મસ્યા રહેવું તે. ૦ધર્મ, ૦માર્ગ પ્રરૂઢ વિ. [સં.] ઉત્પન્ન થયેલું (૨) વધી ગયેલું
પંસાંસારિક પ્રવૃત્તિ માર્ગ (૨) ઈશ્વરપ્રીત્યર્થે પ્રવૃત્તિ કરીને પ્રોચના સ્ત્રી, સિં] રુચિ કરાવવી તે; ઉત્તેજના (૨) આગળ મોક્ષ પામવાનો માર્ગ. ૦મય વિ૦ પ્રવૃત્તિથી ભરેલું; પ્રવૃત્તિવાળું આવનાર વસ્તુનું રુચિ ઉત્પન્ન થાય તેવી રીતે વર્ણન (નાટકમાં, | પ્રવૃદ્ધ વિ૦ [સં.] વધેલું. –દ્ધિ સ્ત્રી વધારો જેમ કે, નટ ઈ૦ની પ્રશંસા વગેરે)
પ્રવેગ કું. [સં.] વધુ વેગ; વધતે રહેતો વેગ; “એકસેલરેશન”. પ્રહ પૃ. [i.] અંકુર; ફણગો
૦૦ વિ૦ પ્રવેશ કરે એવું; જલદી કરી આપે એવું. –ગિત વિ. પ્રલપવું અક્રિ. પ્રલાપ કરવા
પ્રવેગવાળું, પ્રવેગમાં આવેલું પ્રલય પં. [i.] વિનાશ (૨) કલપને અંતે જગતને લય. ૦કર, | પ્રવેશ ૫૦ [ā] પેસ કે દાખલ થયું તે (૨) નાટકમાં અંકને ૦કારી વિપ્રલય કરે એવું; વિનાશકારી. કાલ(ળ) ૫૦ પિટાવિભાગ. ૦૭ વિપ્રવેશ કરાવનારું (૨) પં. નાટકમાં તે પ્રલય થવાને કાળ (૨) મહા મેટી આફતને સમય. વાગ્નિ સ્થળ, જ્યાં વચ્ચે બની ગયેલી પણ રંગભૂમિ ઉપર ન આણેલી પું [+અનિ] પ્રલય કરે એ મહા માટે અગ્નિ કે આગ વાત કોઈ પાત્ર વાર્તાલાપ દ્વારા જણાવી દે છે. ૦દ્વાર ન પ્રલંબ વિ. [.]નીચે લબડતું (૨) લાંબું (૩) પં. (સં.) એક દૈત્ય દાખલ થવાને દરવાદ કે બારણું. વન ન પ્રવેશ કરે છે. પ્રલંબાવું અક્રિ. [સં. પ્રઢ] ખૂબ લંબાવું [વિલાપ ૦૫ત્ર(ક) ન પ્રવેશ કરવા દેવા માટેની રાચિઠ્ઠી – પ્રમાણપત્ર. પ્રલાપ j૦ [૩.] આવેશમાં મોટેથી અસંબદ્ધ બેલવું તે (૨) હક, –ાધિકાર ૫૦ [+અધિકાર] પ્રવેશ કરવાને હક. પ્રલે લે) j૦ + પ્રલય. ૦કાર ૫૦ ભયંકર વિનાશ
-શાથી વિ૦ (૨)પું[+અર્થ] પ્રવેશ કરવા ચાહતું. -શિકા પ્રલોભક વિ૦ [i] ભારે લોભાવનારું. -ને ન૦ ભારે લાલચ | સ્ત્રી કોઈ પણ વિષયમાં પ્રવેશ કરાવનારી ચોપડી પ્રલે મું. + જુઓ પ્રલે
[પ્રબંધન પ્રવેશવું અક્રિ. [સં. પ્રવિરા] પ્રવેશ કરે; દાખલ થવું પ્રવક્તા,-ચનકાર j[સં.] પ્રવચન કરનાર. –ચન નવ્યાખ્યાન; | પ્રવેશ હક, –શાધિકાર, --શાથી જુએ “પ્રવેશ'માં પ્રવણ વિ. [સં.] ઢળતું; નમેલું.(૨) નમ્ર (૩) અભિમુખ; ઉભુખ પ્રવેશવું અદ્રિ, વિવું સાકે ‘પ્રવેશ'નું ભાવે ને પ્રેરક (૪) આસક્ત; રત. છતા સ્ત્રી
[વવું (પ્રેરક).] પ્રવેશિકા સ્ત્રી- જુઓ “પ્રવેશ'માં પ્રવેદવું સક્રિ. [સં. પ્રવર્] વદવું, બોલવું. [પ્રદાવું (કર્મણિ), | પ્રત્રજિત વિ૦ [4.] પ્રત્રજ્યા લીધી હોય તેવું પ્રવર ૩૦ [] શ્રેષ; મુખ્ય (૨) નટુ ગોત્ર (૩) ગેત્રમાં થયેલ પ્રવજ્યા સ્ત્રી [સં.] સંન્યાસ [-લેવી]. શ્રેષ્ઠ પુરુષ (૪) અગરુ.[-સમિતિ સ્ત્રી. ખાસ કામ માટે નિમાતી | પ્રશમ ૫૦ [સં.] ઉપશમ; શાંત (૨) નિવૃત્તિનાશવન ન શાંત સમિતિ; “સિલેક્ટ કમિટી'.]
કરવું - શમાવવું તે. --મિત વિ. શાંત કરેલું કે થયેલું; શમેલું પ્રવર્ત(~ર્ત)ક વિ૦ [સં.] પ્રેરક; પ્રવૃત્ત કરનાર (૨)પુંપ્રવર્તાવનાર | પ્રશસ્ત વિ. [સં.] વખણાયેલું; ઉત્તમ (૨) વિહિત. -તિ સ્ત્રી (૩) સંસ્થાપક. -ને ન૦ પ્રચાર; પ્રસાર. --ન સ્ત્રી પ્રવર્તવું તે | પ્રશંસા; વાહવાહ (૨) પ્રશંસાની કવિતા કે લેખ, -મ્ય વિ. (૨) પ્રવૃત્ત થવું તે. -માન વિ. પ્રવર્તતું; ફેલાતું
વખાણવા લાયક પ્રવર્તવું અક્રિ. [સં. પ્રવૃa] ફેલાવું (૨) ચાલવું; પ્રચલિત હેવું. | પ્રશંસક વિ૦ [સં.] વખાણનાર, -નીય વિ૦ જુએ પ્રશસ્ય પ્રિવર્તાવું અક્રિ. (ભાવે), –વવું સક્રિ. (પ્રેરક).] | પ્રશંસવું સ . [સં. પ્રાંસ] વખાણવું
"
Sા