Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 562

પરાસ્ત]
૫૧૭
[પરિપાષણ
પરાસ્ત વિ૦ [સં] હારેલું [દૂર કરાયેલું; તિરસ્કૃત (૩) પરિપકવતા; પુખ્તતા (૩) એક અલંકાર જેમાં ઉપમાન ઉપપરાહત વિ. [] હ કરાયેલું; આક્રાંત (૨) ઘવાયેલું (૩) મેય સાથે એકરૂપ થઈને કઈ કાર્ય કરે છે(કા.શા.). [-આવવું, પરાળ ન [. પા; 1. ૨ (-)૪] ડાંગર વગેરે અનાજનું આણવું, લાવવું]. ૦૩, ૦કારી વિ. પરિણમે-પરિણામ લાવે પિચું ઘાસ-પરસલું
એવું. કારિતા સ્ત્રી.. દશ વિ. પરિણામ વિચારીને કામ કર૫રાંગના સ્ત્રી [.] પારકી સ્ત્રી [જેવી એક જાતની ભાખરી નારું; દૂરદર્શ. દાયી વિ. પરિણામકારી; પરિણામી. ૦વાદ પુત્ર પરા () ની [f. પરાંઠી] લોઢી પર તળીને કરાતી ચોપડા જગતની ઉત્પત્તિ, નાશ વગેરેને સત્ય પરિણામરૂપ માનનાર મત; પરાંત (૦) વિ૦ [જુઓ પુરાંત] બાકી રહેલું; શેષ
સાંખ્યમત. –મી વિ. પરિણમતું; ફલિત; પરિણામરૂપે નીપજતું પરાંતવું (૦) અ૦િ [જુઓ પરાંત કે અ + અંત (સં.) ઉપરથી ?] | પરિણીત વિ. [સં.] પરણેલું. –તા વિ૦ સ્ત્રી કામ પૂરું કરવું; પરવારવું [બતાવે. ઉદા પરિક્રમ, પરિગણના | પરિતસ વિ[ā] પરિતાપ પામેલું પરિ- કિં.] એક ઉપસર્ગ. ચારે તરફનું', “પરિપૂર્ણ” એવો અર્થ | પરિતર્પવું સત્ર ક્રેિટ . પરિ+ ત] બરાબર સંતાખવું. [પરિપરિ સ્ત્રી (જુઓ પેર] પ્રકાર
તપવું(કર્મણિ)]-ક વિ. [સં] પરિત એવું [પરિતાપવાળું પરિકમ્મા સ્ત્રી. [ä. પરિત્ર [] જુઓ પરકમ્મા
પરિતા૫ ૫૦ [ā] તાપ; સંતાપ.-પિત.વિ. સંતપ્ત. -પી વિ. પરિકર પં. [સં.] કમરબંધ (૨) પરિજન (૩) વૃંદ; સમૂહ (૪) | પરિતુષ્ટ વિ. [સં.] સંતોષ પામેલું. –ષ્ટિ સ્ત્રી સંતોષ સાભિપ્રાય વિશેષણ સાથેનું કથન -એક અર્થાલંકાર (કા. શા.) પરિસ વિ. [સં.] પરિતૃપ્તિ પામેલું. –પ્તિ સ્ત્રી સંતોષ (૫) નાટકના વસ્તુમાં આગામી બનાવેનું ગર્ભિત સૂચન પરિતેષ . [] સંતોષ પરિકલપના સ્ત્રી [ā] ઠરાવ-નિર્ણય કરે તે
પરિત્યક્ટ વિ. સં.] છોડી દીધેલું; ત્યજેલું. -તા-વિત્ર સ્ત્રી, પરિકંદ્ર ન૦ [iu] “સર્કસેન્ટર” (ગ.)
પરિત્યાગ કું. [] છેડી દેવું તે. ૦૬ સક્રિ. પરિત્યાગ કરવો પરિક્રમ ૫૦ [i] પરિક્રમણ (૨) અનુક્રમ. ૦ણ ન૦, -મા સ્ત્રી- પરિત્રાણ ન૦ [ā] સંરક્ષણ [માટેનું સાધન; “પેરિસ્કેપ” પ્રદક્ષિણા (૨) આમ તેમ ફરવું તે
પરિદર્શક ન૦ [ā] સબમરીનમાંથી પાણી ઉપરનું દ્રશ્ય જેવા પરિક્રાંતિ સ્ત્રી [i] પરિક્રમ; ચક્રગતિ
પરિશ્યમાન વિ. સં.] રોમેર દેખાતું પરિકલેશ ૫૦ [૩] થાક; દુઃખ
પરિદેવના સ્ત્રી. [.] શેક પરિક્ષીણ વિ. [સં.] અરેબર કે અતિ ક્ષીણ [પાણીની ખાઈ | પરિધાન ન. [સં.] પહેરવું તે (૨) વસ્ત્ર પરિખા સ્ત્રી [સં.] કિલ્લાની આસપાસ રક્ષણ માટે કરાતી | પરિધિ j[સં.] વર્તુળનો ઘેરાવો (૨) સૂર્યચંદ્રની આસપાસ દેખાતું પરિગણુક [] પરિગણન માટેનું યંત્ર; “કૅપ્યુટર
તેજનું કંડાળું (૩) ચોમેર ફરતી વાડ (૪) જુએ નીચેચવૃત્ત પરિગણન ૧૦, -ના સ્ત્રી [i] પૂરી ગણતરી
પરિનિર્વાણ ન૦ [ā] મેક્ષ પરિગ્રહ પૃ. [+] સ્વીકાર; અંગીકાર (૨) ધન માલમતા વગેરેને | પરિભ્યાસ ૫૦ [4.] કાચમાં જ્યાં કોઈ વિશેષ અર્થ પૂરો થાય સંગ્રહ (૩) પત્ની (૪) પરિજન; પારેવાર. –હી વિ૦ પરિગ્રહવાળું તે સ્થળ (૨) નાટકમાં મુખ્ય કથાની મૂળભૂત ઘટનાનું સંકેતથી પરિઘ j૦ [] વર્તુળને ઘેરા (૨) આગળ; ભેગળ (૩) સુચન કરવું તે ભેગળ જેવું એક આયુધ
પરિપકવ વિ. [ā] પુરેપુરું પાકેલું. છતા સ્ત્રીપરિચય ૫૦ [સં.] ઓળખાણ (૨) સહવાસ (૩) મહાવરે. | પરિપત્ર ૫૦; ન૦ [ā] લાગતાવળગતાંની જાણ માટે કેરવાત કે [-કર -મેળવ,-વધાર.] ૦૫દ્ધતિ સ્ત્રી (સીધા પરિ- મેકલાતે પત્ર; “સરકર્યુલર’. [-કાઢ =કેઈ કામ અંગે લાગતા ચયથી ભાષાજ્ઞાન આપવાની) એક શિક્ષણ પદ્ધતિ; ડિરેકટ મેથડ' વળગતા લેકે કે સમાં તે જણાવો પરિપત્ર મેકલવો. –ફેરપરિચર પં. [.] સેવક. ૦ણ ન૦, ર્થી સ્ત્રીસેવા; ચાકરી વ = લાગતાવળગતાંને પરિપત્ર દેખાડી વળવું –તે મોકલવો.] પરિચારક પું. [i.] સેવક. પરિચારિકા(–ણી) સ્ત્રી, દાસી પરિપંથી પું[સં] શત્રુ (૨) વાટાડુ; લુટારે પરિચાલ ડું ચલણ; ચાલ; રિવાજ
પરિપાક પું[સં.] પરિણામ; ફળ (૨) પરિપકવ થવું તે પરિચિત વિ. [સં.] ઓળખીતું
[સુમેય (ગ.) | પરિપાટ કું. [સં.] પરિપાટી; રિવાજ; ધારે પરિછિન્ન વિ૦ [i] મર્યાદિત (૨) વિભક્ત; જુદું પાડેલું (૩)] પરિપાટિ(–) સ્ત્રી [ā] શૈલી; રીતિ (૨) ધારે; પ્રથા; નિયમ પરિ છેદ ડું [ā] ભાગ (૨) સીમા. ૦૦ વિ૦ પરિચ્છેદ કરનારું (૩) ક્રમ શ્રેણી. [-પઢવી =ધારે કે પ્રથા થવી.]. પરિજન પુત્ર; ન [સં.] નેકર
પરિપાણિક ૫૦ [સં] ગાયનના તાલના કાળની પછી તાલી પરિજીર્ણ વિ. [.] અંતે જીર્ણ-જર્જરિત
પડવી તે
[પાળવું તે પરિજ્ઞાન ન૦ [સં.] પૂર્ણ કે સૂક્ષ્મ જ્ઞાન
પરિપાલન ન૦, –ના સ્ત્રી [સં.] પાલન; રક્ષણ (૨) બરોબર પરિણત વિ૦ [i] પરિણતિ પામેલું. –તિ સ્ત્રી ઝુકવું-નમવું પરિપુર્ણ વિ. સિં] સારી રીતે પિષણ-વૃદ્ધિ પામેલું તે (૨) જુઓ પરિણામ, –મન નવ પરિણમવું તે
પરિપુષ્ટિ સ્ત્રી[૪] પરિપુર્ણપણું પરિણમવું અક્રિટ કિં. રામ] પરિણામ પામવું; ફલિત થવું; | પરિપૂત વિ. [ā] સર્વથા પવિત્ર નીપજવું. (પરિમાવવું સક્રિટ પ્રેરક)
પરિપૂર્ણ –રિત વિ. [.] ભરપૂર. છતા સ્ત્રી, પરિણય પું, ન નવ [.] લગ્ન
પરિપૂર્તિ સ્ત્રી [સં.] પરિપૂર્ણતા પરિણામ પં; ન [i] અંત; ફળ; નતીજે (૨) રૂપાંતર વિકાર | પરિષ પં., ૦ણ ન [i] પરિપુષ્ટ થયું કે કરવું તે પરિપુષ્ટિ