Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 497

દેવનાગરી]
૪પર
[દેસાઈવટું
નાગરી, દેવપૂજા, દેવપેઢી અગિયારશ(-સ), દેવભાગ, | દેવ્ય ન [.] દેવ, દેવત. –વ્યા સ્ત્રી દેવી દેવભાષા, દેવભૂમિ (મી), દેવમંદિર, દેવમુનિ, દેવયા, દેશ (6) સ્ત્રી દિશા (ચ) [-ચડી જવી =દિશાભ્રમ થવો.] દેવયાત્રા, દેવયાન, –ની જુઓ “દેવ'માં
દેશ પું[.] રાષ્ટ્ર; કે અમુક પ્રજાનું વતન મુલક (૨) (ઈ દેવર કું. [.3 દિયર. –રિય પુત્ર દેવર (વહાલમાં)
મેટી વસ્તુને અમુક) વિભાગ (૩) વતન (૪) ક્ષેત્ર પ્રદેશ; જગા. દેવરાજ ! [i] જુઓ “દેવમાં
૦કાલ(ળ) પુત્ર દેશ અને કાળી; સમય અને સ્થળ (૨) દશ્ય દેવરાવવું સક્રેટ જુઓ દેવડાવવું
પદાર્થને વિચારવા માટેનાં બે પરિમાણ (૩) [લા.] ચાલતો રીતદેવરિયે ૫૦ જુઓ દેવરમાં
રિવાજ. ૦જ વિ૦ દેશ્ય. ત્યાગ કું. દેશ છોડવો ને તેની બહાર દેવર્ષિ પું[], દેવલાં નવ બ૦ ૧૦ જુઓ “દેવમાં
જવું તે. દાઝ સ્ત્રીદેશની લાગણી. દ્રોહ પુત્ર દેશ પ્રત્યે બેદેવલી સ્ત્રી, જુઓ દેવમાં (૨) દેવડી; જતી;ાકી ().[–બેસવી વફાઈ. દ્રોહી વિ૦ દેશદ્રોહ કરનારું. ૦ધર્મ ૫૦ દેશ કે દેશ =મેટું નુકસાન થવું (૨) હિંમત જતી રહેવી.]
પ્રત્યેનો ધર્મ નિકાલ પુત્ર દેશમાંથી કાઢી મૂકવું તે. નિકાલી દેવલોક, દેવવર, દેવવ્રત, દેવવાણી, દેવશયની એકાદશી, ૫૦ દેશનિકાલ થયેલ માણસ. ૦૫તિ મું. રાજ. ૦૫ાર અ૦ દેવસેવા, દેવસ્થલ(ળ), દેવસ્થાન જુઓ “દેવ'માં
દેશની બહાર (દેશનિકાલ.) પ્રેમ પં. દેશને માટે પ્રેમ. પ્રેમી દેવળ ન [. સેવ, પ્રા. ૩] દેરું (ખાસ કરીને ખ્રિસ્તી વેક દેશપ્રેમવાળું. બંધુ, બાંધવ ! દેશભાઈ. ભક્ત લોકેનું “ચર્ચ')
દેશભ તવાળા. ૦ભક્તિ સ્ત્રી- દેશ પ્રત્યેની ભક્તિ. ભાઈ પું દેવાજ્ઞા સ્ત્રી. [.; સર૦ મ.] મરણ. [થવી = મરણ આવવું. પિતાના દેશને માણસ. વટ ૫૦ પરદેશમાં વાસ (૨) દેશાદેવાહવું સક્કિ દેવડાવવું; અપાવવું દેવું નું પ્રેરક)
ટન. વ્યવહાર પુત્ર જુએ દેશધર્મ. સેવક છું. દેશસેવા કરદેવાતણુ(–ન) ન. [સં. સેવાવ ઉપરથી] દેવપણું
નાર. સેવા સ્ત્રી, દેશની સેવા. સેવિકા સ્ત્રી- દેશસેવક સ્ત્રી. દેવાદાર વિ૦ [દેવું દાર] કરજદાર; માથે દેવું હોય એવું.-રી સ્ત્રી, સ્થ પુત્ર મહારાષ્ટ્રી બ્રાહ્મણની એક જાત. હિત નવ દેશનું દેવાધિદેવ ! [4] દેવોને પણ દેવ – પરમેશ્વર [[લા.] મુર્ખ હિત કે ભલું યા કલ્યાણ હિતેષુ, હિતૈષી વિ. દેશહિત દેવાનાપ્રિય વિ. [] દેવાને પ્રિય એવું અશોકનો ઇલકાબ)(૨) ઈરનાર દેવા-કુફી સ્ત્રી [દેવું મેકૂફી] દેવું ચૂકવવાનું મોકૂફ રાખવા દેશના સ્ત્રી [i] બધ; ઉપદેશ દેવું તે; “મોરેટેરિયમ
દેશા(સા) ૫૦ [સં. રેરાપતિ --ક. સવર્ડ્સ પરથી? સર૦ ૫.] દેવાર્ચન ન૦, -ના સ્ત્રી [.] દેવનું અર્ચન – પૂજા
એક અટક (ર) રાજ્યને કરેલી સેવા બદલ મળેલી બક્ષિસનો દેવાલય ન૦ [] દેવમંદિર, દેરું
માલિક; વતનઃાર (3) રબારી માટે માનવાચક શબ્દ. ૦ગીરી દેવાવું અક્રિ- ‘દે’નું કર્મણિ[ દેવાઈ જવું = અટકી જવું; બંધ સ્ત્રી, વટું ન દેસાઈનું પદ કે હક (૨) તેની રૂએ સરકાર
થઈ જવું (૨) ખૂટવું; કાંઈ બાકી ન રહેવું (૩) નિર્વશ થવું.] માંથી મળતું લવાજમ. ૦૦ ૫૦ દેસાઈ લોકોને મહોલ્લો દેવાળિયું વિ૦ [જુઓ દેવાળું] દેવું ન આપી શકે એવું દેવાળું દેશાઓ [સં. ફેરાર્થ] એક રાગ. –ખી સ્ત્રી, એક રાગણી કાઢનારું; નાદાર. – પં. તે માણસ
દેશાચાર છું. [સં.] દેશને આચાર - રૂઢિ. દેવાની [સર હિં. વિવાહા, મ. વિવાÁદેવું આપવાની અશક્તિ; | દેશાટન નર સિં.] જુદા જુદા દેશમાં ફરવું તે નાદારી. [-કાઢવું, ફંકવું =નાદારી જાહેર કરવી. –નીકળવું = | દેશ(–સા)ણ સ્ત્રી [સાઈ” નું સ્ત્રી-] દેસાઈની સ્ત્રી (સુ.) નાદાર બનવું; નાદારી જાહેર થવી.]
દેશાનુરાગી વિ. [સં.] દેશપ્રેમી
[ભિમાનવાળે દેવાંગના સ્ત્રી[] દેવની સ્ત્રી દેવી (૨) અસરા
દેશાભિમાન ન [સં] પોતાના દેશનું અભિમાન –ની વિ૦ દેશાદેવાંગી વિ. [ā] દેવના જેવા અંગવાળું
દેશાવર કું. [સં.] પરદેશ દેવાંશી વિ. [સં.] દેવના અંશવાળું
દેશાસ્મિતા સ્ત્રી [સં] દેશાભિમાન [ જઈને રહેવું.] દેવી સ્ત્રી [4] દેવની સ્ત્રી(૨)દેવતા; દિવ્ય શક્તિ માતા (૩) રાણી દેશાંતર ન [i] દેશાવર. [–કરવું = પરદેશ જવું; બીજા દેશમાં (સંબોધનમાં) (૪) સ્ત્રીના નામને અંતે લગાડાતો ગેરવવાચક દેશિક [] દૈશિક; ઉપદેશક, ગુરુ (૨) મુસાફર (૩) ભૂમિ શબ્દ. ઉદા. ઉષાદેવી (૫) સ્ત્રી (ગૈારવવાચક). [-આવવાં(–વી) દેશી વિ. [સં.] દેશનું, –ને લગતું (૨) સ્વદેશી (૩) પં. સ્વદેશ =માતા આવવી; દેવતાને શરીરમાં પ્રવેશ થવાથી કંપવું]. પુત્ર રહીશ (૪) સ્ત્રી એક રાગિણુ (૫) પ્રાકૃત ભાષાને એક પ્રકાર ૫૦ ચારણ
(૬) સંગીતના બે પ્રકારોમાંનો એક (૭) સંસ્કૃત નહિ પણ પ્રાકૃત દેવું સક્રિ. [સં. વા; સર૦ પ્રા. રૂપ હૈત, રેવં ઈ૦] આપવું (૨) | છંદ કે પદ્યરચના. ૦જન પુરુ + દેશને માણસ; દેશભાઈ રાવ્ય વિટ [લા.] મારવું; ઠેકવું (૩) વાસવું; બંધ કરવું (૪) સા. કૃ૦ ની | સિં] દેશનું (૨) સ્થાનિક જોડે આવતાં, તે ક્રિયાની રજા આપવી, એ ભાવ બતાવે છે. | દેશે –શે)દેશ અ૦ બધા દેશમાં (૨) સર્વ સ્થળે જેમ કે, ખાવા દેવું; જવા દેવું (૫) અ૦ ભૂ૦ કૃ૦ ની સાથે આવતાં, ! દેશેાદય, દેશદ્વાર , દેશન્નતિ સ્ત્રી [i.] દેશની ઉન્નતિ તે ક્રિયા બરાબર કરી છૂટવું, એવો ભાવ બતાવે છે. જેમ કે, -ચડતી કે ઉદ્ધાર .[ એનું યા એમની ભાષામાંથી આવેલું
આપી દે; તેમને છોડી દીધા [ રેડવું; વાળવું.] [ દેશ્ય વિ૦ [સં.] સ્થાનિક; પ્રાંતિક (૨) દેશ; દેશના મુળવતનીદેવું ન [સં. રેય, અપ રેવં] કરજ; અણ. [-કરવું; –ચૂકવવું; | દસ પું[સર૦ મ; હિં. ફેરા–સ)] એક રાગ [દેશાણ દેશપું[સં] દેવોને ઈશ; દેવાધિદેવ
દેસાઈ, ગીરી, વટું ન૦ જુઓ “દેશાઈ” માં. –ણ સ્ત્રી જુઓ