Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 478

દમ]
૪૩૩
[દરબાર સાહેબ
કરી (શીન = ખેંચવું)] શ્વાસ રૂંધવો તે
ભરપૂર.Áવિ+ ]દયાથી પીગળી ગયેલું. ૧,૦૯-વંત, દમ [.] ઈદ્રિયને દમવી - તાબે રાખવી તે; દમન (મુમુક્ષની -વાન, -, -ળુ) વિ. દયાવાળું; કૃપાળુ. ૦૯-ળુ)તા સ્ત્રી, વસંપત્તિમાંની એક.)
[ચમક; ઝળક; તેજ ૦ળુપણું ન. ૦વતી સ્ત્રી કરુણા શ્રુતિને એક અવાંતર દમક વિ૦ [.] દમન કરનારું (૨) સ્ત્રી [સર૦ હિં] ઘમક; ભેદ; અવભની એક કૃતિનું નામ (સંગીત). સિધુ પુંછ દયાને દમકદાર વિ૦ દમકવાળું
[વાગવું; મકવું સાગર; અતિ દયાળુ માણસ; દયાનિધિ દમકવું અ૦ ક્રિ. [જુઓ દમક] ચમકવું (૨) [૨૧૦] (નગારું) | દયાળ ન૦ [દ્ધિ ઢાઢ] એક પક્ષી દમકસી સ્ત્રી, જુઓ “દમમાં
દયાળ,--ળુતા –ધુપણું જુઓ “દયામાં દમકાવું અ૦ કેિ, –વવું સ0 કેિ, “દમકવુંનું ભાવે ને કર્મણિ દયિત વિ. [i] પ્રિય (૨) પં. વલ્લભ પ્રીતમ,–તા સ્ત્રી, પત્ની દમગોટલે પૃ. છોકરાની એક રમત
દર ન૦ [1] બારણું; દરવાજો. [-ઊઘહવું= માર્ગ ખુલ્લો થવો દમડી સ્ત્રી, [11. (. દ્રશ્ન); સર૦ હિં, મ.] પૈસાનો ચેાથે (૨) આજીવિકાનું સાધન મળવું] (૨) અ૦ [f. ૨ = અંદર
ભાગ. [દમડીનું દમડી જેટલી કિંમતનું; તુચ્છ, નમાલું.] પરથી સર૦. ; હિં,મ.] દરેક. ઉદા. “દર પેઢીએ; “દરરેજ' દમ પં. [જુએ દમ] જીવ (૨) જુએ દમડી
દર [સર૦ મે. હિં.] ભાવ; કિંમત (૨)[સર૦ મ. ઢ૨ =કાંઠે] દમણુ પં; ન [H. ના, બા. તમાળ, -, -5] એક | જ્યાં ઊસ – ખાર થાય છે તે જગા વનસ્પતિ -- ઔષધેિ (૨) [a.; સં. ટુમન] + જુઓ દમન (૩) | દર ૧૦ [] કેઈ પ્રાણીઓ જમીનમાં રહેવાને કરેલું કાણું –છિદ્ર. ૧૦ (સં.)(પૂર્વે પિગીજ તાબાનું) ગુજરાતનું એક ગામ.-ણિયા | [-પાઠવું = (ઉંદર વગેરેએ) દર કરવું – કાણું પાડી ઘર કરવું.] વિ૦ (મૂળ દમણના) સેનીની એક જાતનું (૨) પંએક અટક | દરઅસલ અ [.] ખરેખર; વસ્તુતાએ; અસલમાં દમદમા, પં. [સર૦ મે. પ્રા. ઢમઢમાં ઠાઠ કરવો] દબદબે; દરકાર સ્ત્રી [..] પરવા; કાળજી; તમાં. [ કરવી, –રાખવી]
ઠાઠમાઠ (૨) અ૦ ઠાઠથી [દમદાટી આપવી; ધમકાવવું ! દરકિનાર અ૦ [fj] બાવનુએ; અલગ; આઘે દમદાટી સ્ત્રી [દમ + ડાટી] ધમકી ને ડરામણી. –રવું સક્રેટ | દરખત ન૦ [જુઓ દરd] ઝાડ; વૃક્ષ દમન ન. [સં] દમવું-પીડવું તે (૨) દબાવવું-કાબૂમાં રાખવું | દરખાસ્ત સ્ત્રી [fi] નમ્રતાથી કહેવું તે; અરજી (૨) મંજારી તે. નીતિ સ્ત્રી, દબાવીને – ગમે તેમ પીડીને વશ કરવાની માટે રજૂ થતી સૂચના; પ્રસ્તાવ. [Fઆપવી =કોર્ટમાં અરજી નીતિ; રિપ્રેશન
[ઉપરાઉપરી - ઘણા દમ દાખલ કરવી. –અજાવવી = હુકમનામું અમલમાં લાવવાની દમ પર દમ અ૦ વારે વારે; ઉપરાઉપરી (૨)૫૦બ૦૧૦ ચલમના અરજીને અમલ થ. -ભરવી = જુઓ દરખાસ્ત આપવી. દમબદમ અ [1.] દરેક શ્વાસની સાથે; ક્ષણે ક્ષણે
-મંજૂર કરવી, રાખવી = દરખાસ્ત કબૂલ કરવી. -મૂકવી = દમબાજ વિ૦ [દમ + બાજ] દમદાટીથી કામ કઢાવી લેનાર. -જી દરખાસ્ત રજૂ કરવી.]. સ્ત્રી- દમ ભરાવવાની ધમકી આપવાની યુક્તિ
દરખ ન [.] જુઓ દરખત દમભર અ૦ ખુબ ઉતાવળથી; દમ ભીડીને; દમભેર
દરગાહ સ્ત્રી[1] પીરની કબરની જગા; દરવા દમયંતી સ્ત્રી [i] (સં.) નળરાજાની સ્ત્રી; એક સતી
દરગુજર વિ૦ [fa] માફ કરેલું, સાંખી લીધેલું. [-કરવું, થવું] દમલું–લેલ) વે[‘દમ' ઉપરથી] દમના રેગવાળું; દમિયેલ દરઘા સ્ત્રી, જુઓ દરગાહ દમવું સક્રિ. [સં. મ] (મનને) દબાવવું - કાબુમાં રાખવું (૨) | દરજણ સ્ત્રી, જુઓ ‘દરજીમાં [દરજીની કે દરજી સ્ત્રી દુઃખ દેવું; પીડવું
[વિ૦ દંભી | | દરજી ! [1] લુગડાં સીવવાનો ધંધો કરનારે. -જણ સ્ત્રી, દમાક(ગ) પું; ૧૦ [મ. ટ્રમાણ] રે; ભપકે. -કી(-ગી) | દર(– ) ૫૦ [..] પાયરીફ કટી; કક્ષા (જેમ કે, કેટલેક દમામ ૫૦ [‘દમામા” ઉપરથી] દબદબે; ભપકે; રોફ
દરજજો; વાત એટલે દરજજે ગઈ છે.)(૨)હોદ્દો અધિકાર.[દરજે દમામા ! [1] એક રણવાદ્ય ઢેલ; બત
ચડવું, દરજજો ચડવો = પાયરી કે હેદો ઊંચો થવો - વધ.] મામી વિ૦ દમામવાળું
દરદ નવ [જુઓ દર્દ] દુઃખ; પીડા. [–પવું =એકદમ દરદ થઈ દમિયા–ચે) વિ૦ જુઓ દમલું
આવવું. -બેસવું દરદ ઊપડયું હોય તે શમવું]–દી વિ. દદમ અ૦ [દમ” ઉપરથી] સરસાઈ થી; હરીફાઈથી
દર્દી; દરદવાળું; માંદું દમ્ય વિ. [સં.] દમવા ગ્ય કે દમી શકાય એવું
દરદાગીને પું. શિ. ટુર + દાગીને ] પિસેટકે અને ઘરેણુંગાંઠું દયનીય વિ. [સં] દયાપાત્ર; દયા ખાવા જેવું
દરદાવો ૫૦ [f. + દાવો] હક્ક; અધિકાર દયા સ્ત્રી [સં.] કૃપા; કરુણા. [-ખાવી, લાવવી = દયા રાખી | દરદી વિ૦ જુઓ “દરદમાં [[દરપાવવું સક્રિ. (પ્રેરક)] જતું કરવું; દયા કરવી; રાંક – ગરીબ સમજીને વર્તવું. જાકણને દરપવું અ [. Í] દર્પ-ગર્વ કરે; અભિમાનથી ફુલાવું. ખાય = દયાના બદલામાં અપકાર મળવો.] ખાઉ વિ. દયા | દરબદર અ૦ [.] ઠેર ઠેર; જ્યાં ત્યાં ખાય એવું; દયા ખાતું. દાન ન૦ દયા લાવીને કરાતું દાન; દરબલી સ્ત્રી, નાને માટીને કેડે; દડબલી મહેરબાની. ૦ધર્મ પુત્ર પ્રાણીમાત્ર પ્રત્યે દયાભાવ. ૦ધમાં વિ. દરબાન ! [1] જુએ દરવાન (૨)૫૦ દયાધર્મવાળે,૦નિધિ ! દયાનો ભંડાર - ઈશ્વર.૦ભાવ દરબાર પું; સ્ત્રી. [fi] રાજસભા - કચેરી () મોટા માણસ ૫૦ દયાનો ભાવ; રહેમનજર. ૦મણું વિ૦ [સર૦ સે. ટ્રાવળ કે અમીર ઉમરાવ પાસે ભરાતો દાયરો (૩) પુંઠાકર; રાજા. (ન) રાંક; ગરીબ; દયા ઊપજે એવું. ૦મય વિ. દયાથી I ગઢ ૫રાજાને મહેલ. સાહેબ પૃ(સં) શીખ ધર્મગ્રંથ.
જે-૨૮ Jain Education International