Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 268

ખરાબખસ્ત(સ્તા)]
૨૨૩
[ખલી
(૨) પાયમાલ થવું.] ખસ્ત(–સ્ત) વિ૦ અત્યંત ખરાબ; ] ખટલું સત્ર ક્રિટ વેચવું (કા.) પાયમાલ થયેલું –બી સ્ત્રી બગાડનું નુકસાન (૨)નાશ; પાયમાલી. | ખરે()ટી સ્ત્રી, કાદવ સુકાઈ ફાટી ગયેલી જમીન -બીને ખાટલો પેટ દુઃખ; પાયમાલી
ખરે(–)ટું ન કરેટું; તરત વિયાયેલી ગાયભેંસનું દૂધ (૨)[દેવને] ખરાબ j[1] પાણીથી ઢંકાયેલો ખડક (૨) ખરાબ –ખેડવા વાંકું – કુટું પડવું તે. [-પડવું] [ગયેલા અન્નનો પિપડે લાયક ન હોય તેવી જમીન. [ખરાબાની જમીન = ખેડવા | ખરેટો પુત્ર ઘરાળો; રેલાને ડાઘ (૨) [સર૦ મ. સ્વરો] દાઝી લાયક નહીં તેવી જમીન; ખરાબે ચડવું = બરબાદ થવું (૨) ખરેડી સ્ત્રી[જુઓ ગરેડી] ગરગડી વહાણ ભાગી જવું.]
ખરેરી સ્ત્રી[૧૦] ખખરી (૨) ગળામાં ખરેખર થવું તે ખરાબેલું વિ૦ જુઓ “ખરું'માં [ ભાવકે ભારથી કહેવું ખરેરા (રે') ૫૦ [fહં. વરદરા, વર] ઘેડા, બળદ વગેરેની ખરાવવું સક્રિ [સર૦ મ. ૨T4(-4)ળી (સુ.) ખરું હોય એવા માલિસ કરવાનું ઓજાર. [-કર= ખરેરાથી માલિશ કરવી.] ખરાવાડ વિ૦ જુએ ખરવાડ
ખરેટી (૯) સ્ત્રી, -ન૦ જુઓ ખરેટી, -૮ ખરાવાદી વિ૦ જુઓ “ખરુંમાં
ખરે ૫૦ જેડાની એડી ખરી સ્ત્રી સં. સુર] કેટલાંક પગાં પ્રાણીઓને પગનાં આંગળાને | ખરેખર અ૦ જુઓ ખરેખર ઠેકાણે જે આખા કે ફાટવાળા નખ હોય છે તે
ખરેણી સ્ત્રી [સં. હિં. હરણી, -1] એક જાની લિપિ ખરીક પુર્દિ . વેર(-૨)] ગાયોને વાડો (૨) ચરવાનો ચરો | ખર્ચ [..], ૦ખૂટણ, ૦૬, ૦રે, ચઉ–ળ,-ળુ) જુઓ ખરીને સ્ત્રી કરાંની એક રમત
ખરચ’માં
[(૩) વામન; ઠીંગણું ખરીતે પેન્ટ.]સરકારી કાગળિયાં લખેટ - થેલે(૨)ખલીતે | પર્વ j૦ [] હજાર કરોડ (૨) વિ. ખેડીલું; અપંગ; અધૂરું ખરીદ શ્રી. [..]ખરીદી; ખરીદવું તે. દાર વિ. [૪. હરીદ્વાર | ખર્વટ ન [સં.] પર્વતની તળેટીનું ગામ (૨) આસપાસનાં નાનાં ખરીદનારું. ૦૬ સ૨ ક્રિટ [l. વરીન] વેચાતું લેવું. ૦રે | ગામ વચ્ચે આવેલું મેટું -બજારનું ગામ ૫૦ ખરીદ પર પડતો કે આકારાતો વેરો; “પઝ ટેકસ'. ૦શક્તિ | ખલપું[સં.] ઔષધ વગેરે કચરવાનો કે ધંટવાનો ખાડાવાળો સ્ત્રી ખરીદવાની શક્તિ; તે માટે પાસે છત કે નાણાં હોવાં તે. ઘડેલો પથરો. બન્ને પુત્ર ખલન બત્તો; ઉપરવટ (૨) ખલ -દાવવું સક્રિ, દાવું અક્રિ. “ખરીદવું’નું પ્રેરક ને કર્મણિ. અને બત્તો
[ખોટા વસ્તુનો નાયક; વિલેન’ -દિયે ૫૦ ખરીદ કરનારે. –દી સ્ત્રી, ખરીદ; ખરીદવું તે ખલ(–ળ) વિ૦ (૨) ૫૦ [સં.] શ4; ધર્ત. નાયક ૫૦ નાટકના ખરીપદી સ્ત્રી, ગામને દેવામાંથી મુક્ત કરવા માટેનું ઉઘરાણું ખેલક સ્ત્રી [મ. #] જગત; દુનિયા (૨) માણસજાત; સંસાર ખરીફ સ્ત્રી [..] ચોમાસુ પાક
ખલ ૫૦ [મ. વિ] ફકીરનો લેબાસ; કંથા ખરું વિ. [સર૦ મ, fહ, વરા. સં. વર ?] સાચું “ખોટુંથી | ખલખલું ૫૦ ગળાને એક રેગ ઊલટું; યથાર્થ જેવું હોય તેવું (જેમ કે, હિસાબ, વાત, ઈ૦) ખલખલાણ સ્ત્રી બાળાઓળ; બારીક તપાસ (૨) ખણખેદ (૨) શુદ્ધ; નકલી કે બનાવટી નહિ એવું; જેવું હોવું જોઈએ | ખલતે પું. [i. વીત€] ખાનાખાનાંવાળી થેલી; માટે વાટ તેવું; અસલ (જેમ કે, ખરે રૂપિયે, સેનું, લોઢું; ખરે ક્ષત્રિય ખલનાયક જુઓ “ખલ(–ળ)માં
[ખાનગી બેઠક ઈ.) (૩) સાચાબેલું; ઈમાનદાર (માણસ) (૪) શેકીને કડક | ખલબત સ્ત્રી [મ, વવત = એકાંત] ખિલવત; પી મસલત; કરેલું કે થયેલું (ખરી રોટલી, શાક ૪૦) (૫) પાકું; બરોબર; અલબતે પુછે જુઓ ‘ખલમાં ઊણપ વગરનું (જેમ કે, ખરી મજૂરીનું કામ છે; ખરા બપોર; | ખલ(-લે) સ્ત્રી; ન૦ [મ.] હરકત; અડચણ (૨) નુકસાન. ખરા પરસેવાનું ઈ૦) (૬) આશ્ચર્યના ઉગારને (‘ભલું ‘બરાબર’ | [ નાંખવું, પહોંચાડવું, પાઠવું = હરકત કે નુકસાન થાય એમ જે) ભાવ બતાવે છે -(જેમ કે, તમે તો ખરી વાત કાઢી ! | કરવું. પડવું, પહોંચવું= હરકત કે નુકસાન થયું.] આ તે ખરું કામ આવ્યું ! ખરા છો તમે તે ! (વ્યંગ); તમે | ખલવાં નવ બ૦ ૧૦ ભજ્યાં તે ખરું કર્યું !) (૭) અ૦ [. ?] “અહા, હા –સાચું, | ખલવું સત્ર ક્રિ. [સર૦ મે. હ; “ખલ” પરથી] ખળવું; ખરલ વારુ, અલબત્ત,” જેવા અર્થને ઉગાર સૂચવે છે. (જેમ કે, | કરવું; ખલમાં ઘાલીને ઘંટવું – બારીક કરવું (૨) ન [] ગાડાનાં ખરું, ખરું! પણ જા તે ખરે, વગર ગયે શી ખબર પડે ? જે | પાંજરાં ટેકવવા માટે ઘલાતો લાકડાનો ઠે; આડું (૩) ક્રિકેટમાં ખરું ને! ઈ.). [ખરા કરવા= મંદવાડમાંથી બેઠા થવું. ખરા રોપાતો દાંડિયે; “પ” પરસેવાનું = સાચી મહેનતનું; હકથી મેળવેલું. ખરા બપોર= | ખલા ડું [.] જ્યાં કેઈન હોય એવું સ્થળ [‘ખલવું'નું કર્મણિ બરાબર મધ્યાહનને સમય. ખરું કરવું= પાકું કરવું (૨) ખાતરી | ખલા(–ળા)વું અઝિં. [સં. સ્વત્ર . ]અટકી રહેવું (૨) કરવી; પુરવાર કરવું. -બેઠું કરાવવું સારું છું શું તે | ખલાસ વિ. [..] સમાપ્ત; પૂરું [સ્ત્રી ખલાસીની સ્ત્રી મેઢામોઢ નકકી કરાવવું. પઢવું= સાચું હોવું કે તેવું પુરવાર | ખલાસ(સી) પું[મ.; સર૦ હે. હુહાસ] ખારો. -સણ થવું.ખરે આંકડેક છેવટને નક્કી કરેલ આંકડો.]-રાઈસ્ત્રી, ખલિત વિ૦ + ખલિત; ખરી પડેલું જુઓ તેના ક્રમમાં. -રાપણું ન ખરું તેવું તે. –રાબેલું, | ખલી સ્ત્રી, ખિસકેલી (૨) છોકરાંની એક રમત -રાવાદી વિ૦ સાચાબેલું. લેતું ન૦ પિલાદ. -રે અ૦ | ખલી(–ળી) સ્ત્રી[સં. વ] ખળું (૨) કઠોળની દાળ કરવાની જગા સાચે; ખરેખાત (૨) નક્કી. -(ર)ખર, રેખાત અ૦ | ખલીચક્ર ન છોકરાંની એક રમત; ખલી સાચે (૨) ખચીત. -રેખર વિ. સાચેસાચું
| ખલી ડું [.] ખરી; લખ; પરબીડિયું