Page Text
________________
૩૩૬
પૂર્વ સુખ
A
'
'
જુઓ.)
શર્મિષ્ઠાને થયેલા ત્રણ પુત્રોમાં કનિષ્ઠ. એણે પિતાનું અને આગ્નેય કેસલ એવા બે ભેદ છે. બે વિભાગની ઘડપણ લઈને ઘણું કષ્ટ ભોગવ્યું હતું. માટે પિતાએ સીમા બરોબર જુદી સમજાવવા સારુ આ નામ એને રાજ્યાધિકારી કર્યો હતો. એને જન્મેજય નામને પાડ્યાં છે. એક જ પુત્ર હતા. એની સ્ત્રીનું નામ કૌશલ્યા. પૂર્વચિત્તિ આગ્નિદ્ધ રાજાની સ્ત્રી, સ્વાયંભુવ મન્વબીજી સ્ત્રીનું નામ પૌષ્ટી. પછીથી થયેલા પુત્રો નરમાંની એક અપસરા. પ્રવીર, ઈશ્વર અને રૌદ્રા.
પૂચિત્ત (૨) વૈવસ્વત મન્વન્તરમાંની પ્રાધાની પૂરું (૨) સમવંશી વિજયકુળત્પન જહનુરાજાને અપ્સરારૂપ કન્યાઓમાંની એક પ્રતિવર્ષ પિષ માસના પુત્ર. એને અજ અથવા અજમીઢ એવા નામાન્તર- સૂર્યના સમાગમે એ સંચાર કરે છે. (સહસ્ય શબ્દ વાળ બલાકાશ્વ નામે પુત્ર હતા. પૂરુ (૩) અર્જુનને સારથિ ભાર૦ ૦ ૩૬-૩૦ પૂર્વદશા પહેલા વિદેહ દેશની પૂર્વ તરફને દેશપૂર્ણ પ્રાધાના પુત્ર દેવગંધર્વોમાંને એક
વિશેષ. પાંડવોના સમયમાં અહીં સુધર્મા નામે રાજા પૂર્ણ (૨) એક નાગવિશેષ ભાર આ૦ ૫૭-૫ હતા. ભાર૦ સભા૦ અ૦ ૨૮, પૂર્ણભદ્ર વૈશ્રવણના સાત અમાત્યમાં એક યક્ષ, પૂર્વનિષાદ ભર્ગ નામના દેશનું બીજું નામ. એને યજ્ઞ અથવા હરિકેશ નામે પુત્ર હતે. | મત્સ્ય પાંડવોના સમયમાં અહીં મણિમાન પ્રમુખ નિષાદ અ૦ ૧૦૮
રાજ હતા. | ભાર૦ સભા અ૦ ૩૦ પૂર્ણભદ્ર (૨) એક નાગવિશેષ.
પૂર્વપાંચાલ કુરુદેશની પછી એની પાડોશે આવેલે પણ માસ એક બ્રાષિ અને એનું કળી. (પ. અગત્ય પર્વ તરકને દેશ / ભાર સભા અ૦ ૨૦. શબ્દ જુઓ.)
પૂર્વ પાલિ ભારતીય યુદ્ધમાં પાંડવ પક્ષને એ નામને પૂર્ણમાસ (૨) કાલિંદીને પેટે થયેલા કૃષ્ણને એક રાજા / ભાર ઉદ્યોગ અ૦ ૪ પુત્રમાંને એક
પૂર્વબર્બર પૂર્વ શકદેશની પૂર્વ તરફ આવેલ પૂર્ણમુખ એક નાગવિશેષ.
બર્બર | ભાર૦ સભા અ૦ ૩૦ પૂર્ણ પાણી શબ્દ જુઓ | ભાગ ––૧૨. પર્વમસ્ય સુપાર્થ દેશની પૂર્વે આવેલ દેશ. અહીં પૂર્ણ ગદ સVવિશેષ | ભાર૦ આ૦ ૫૭–૧૬. પાંડવોના સમયમાં વિરાટ રાજા જ રાજ્ય કરતે પૂર્ણાયુ પ્રાધાપુત્ર દેવગંધમાં એક.
હેવો જોઈએ. ભારતમાં એમ છે કે, પાંડવો અજ્ઞાતપૂર્ણિમા સ્વાયંભુવ મન્વન્તરમાંના મરીચિ ઋષિના વાસ સારુ મત્સ્યદેશમાં ગયા હતા. હવે મસ્વદેશ બે પુત્રોમાં કનિષ્ઠ, એને વિરાજ અને વિશ્વગ બે છે એવું સહદેવ દક્ષિણ તરફ વિજયયાત્રાએ નામે બે પુત્ર અને દેવકુલ્યા નામે કન્યા હતી. ગયો હતો તે હકીકતમાં છે. ત્યારે વિરાટને મત્સ્યપૂર્ણિમાગતિક એક બ્રહ્મર્ષિ. (૩. ભગુ શબ્દ જુઓ.) દેશ કયો ? દક્ષિણ તરફના બને મત્સ્યદેશ કુરુ પ્રય એક બ્રહ્મર્ષિ. (૨. કશ્યપ શબ્દ જુઓ.) દેશ પાસે આવેલા હેઈને અજ્ઞાત રહેવા યોગ્ય પૂવકિરાત પૂર્વ તરફ ઈન્દ્રપર્વત પાસે આવેલે નહેતા. માટે પૂર્વ મસ્ય દેશમાં જ ગયા હશે કિરાત દેશ. પાંડવોના સમયમાં અહીં સાત કિરાત અને વિરાટ ત્યાં રાજ્ય કરતા હશે. રાજાઓ રાજ કરતા હતા. ઈદ્રપ્રસ્થને મધ્યમાં પવમિત્રપદ ભારતવર્ષીય તીર્થ. ગણીને એની પૂર્વે આ દેશ આવેલ હોવાથી એનું પ્રવેશક અપર વિદેહની પૂર્વ તરફને દેશ / ભાર૦
આ નામ પડયું છે. | ભાર૦ સભા અ૩૦ સભા અ૦ ૩૦ પૂર્વ કેસલ ઈદ્રપ્રસ્થની પૂર્વ તરફ આવેલ કેસલ, પર્વસુઅ આ દેશ પાંડવોના સમયમાં પૂર્વકિરાતની આ નામ સાધારણ છે. પરંતુ એ દેશના ઈશાન્ય પૂર્વે આવેલ હતા. (પ્રશૂહન શબ્દ જુઓ.)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016088 |
| Book Title | Pauranik Kathakosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dahyabhai P Derasari |
| Publisher | Granthlok Ahmedabad |
| Publication Year | 1988 |
| Total Pages | 362 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 22 MB |