Page Text
________________
કૃષ્ણપરાશર
કેક્ય
રામચંદ્ર લક્ષમણને ગીતા કહેતાં જે કહ્યું છે તેને કેજ્ય ભારતવર્ષીય ભરતખંડને દેશ. આ દેશ આગ્નેયઆમણે અનુવાદ કર્યો છે. | અધ્યાત્મ રા. ઉત્તર કૌશલની ઉત્તરે હતું. અહીંના રાજાને સામાન્યતઃ સ૦ ૫, શ્લેક ૨૧.
કેક્ય કહેવામાં આવતા. પરંતુ તે દરેકનાં નામ આ ઉપરથી રામાવતાર જે એમની પહેલાં થયે જુદાં જુદાં હતાં. દશરથના સમયમાં અહીં અશ્વપતિ હતા તે વેળાના વાક્યને અનુવાદ કૃષ્ણ દ્વૈપાયન નામે કેક્ય રાજ કરતો હતો. એની કન્યા કેકેયી, જો સારી રીતે કરે છે તે વેદના વિભાગ શાખા તે જ દશરથની સ્ત્રી હતી. પાંડવોના સમયમાં અહીં વગેરે એની પૂર્વના જ એ દેખીતું છે. કૃષ્ણદ્વૈપાયને ધૃષ્ટતુ નામને રાજા હતા. (૩ ધૃષ્ટકેતુ શબ્દ જુઓ.) પુરાણ અને મહાભારત નામે ઈતિહાસ રચ્યો છે. એની રાજધાની ગિરિધ્વજ હતી. વેદપરંપરા ચલાવનાર એને પિલ્યાદિ ચાર શિષ્યો કેકાય (૨) કેક્ય દેશાધિપતિ એક રાજર્ષિ. એનું હતા તેમ જ પુરાણુ પરંપરા ચલાવનારો રોમહર્ષણ મૂળ નામ છે અને એ કયા કાળમાં હતા તે નામે એક અને તે સિવાય અસિત અને દેવળ એ ગ્રંથમાં કાંઈ જણાતું નથી. પરંતુ એ ઉત્તમ નામના શિષ્ય પણ હતા. તે દેવી ભાગ ૧ સ્કo
પ્રકારની નીતિથી રાજ કરનાર હતો એમ જણાય અ૦ ૨ લે ૦ ૪૬.
છે. ભારત શાંતિ અ૦ ૦૭માં એ સંબંધે નને જન્મ ગર્ભમાં નવ માસ રહ્યા ઉલ્લેખ છે. એક વખત આ રાજ મૃગયા સારુ હેય એમ થયું નથી. એ પોતે જન્મ્યા કે તરત
ગયેલ ત્યાં અરણ્યવાસી એક રાક્ષસે એને જો મને સ્મરણ કરતાં હું આવીશ એવું પિતાની માતા અને પકડવાની ઈચ્છાએ એના ઉપર ધાયો. પરંતુ સત્યવતીને વરદાન આપી લાગલા જ તપ કરવાને આ રાજ ધર્યથી ઊભો રહ્યો અને રાક્ષસને કહ્યું ચાલ્યા ગયા હતા. આગળ જતાં સંતનુને વંશ કે હે રાક્ષસમારા શરીરને સ્પર્શ કરવા હું સમર્થ જવા વખત આવ્યા ત્યારે સ્મરણ કરવાથી આવીને
નથી. દૂર ઊભો રહે. હું કહું તે સાંભળઃ વંશ ચાલુ રાખ્યો હતો. ક૯પ પર્યત પતે ચિરંજીવી
કેય દેશને રાજા, સ્વાધ્યાયથી યુક્ત હતા તથા છે અને પછી સાવણુ મવંતરમાં થનારા સપ્ત
પ્રશંસા કરવા યોગ્ય આચરણ વડે આયુષ્ય ગાળતા ઋષિઓમાં બાદરાયણ નામે એક ઋષિને અવતાર
હતા. તે એક વખત અરણ્યમાં ફરતા હતા તેવામાં લેશે. (૨ સાવર્ણ શબ્દ જુઓ.) એમને શુક નામને
એક રાક્ષસે આવીને તેને મહાભયાનક રીતે પકડશે. ઉત્તમ બ્રહ્મતત્ત્વસંપન્ન પુત્ર હતા.
તે સમયે રાજા બોલ્યા કે મારા દેશમાં ચોર કૃષ્ણપરાશર પરાશર કુત્પન્ન બ્રહ્મર્ષિ અને તેમનું
નથી, કદર્ય નથી કે મદ્યપાન કરનાર નથી; તેમ કુળ. એ કુળમાં કાર્ણાયન, કપિસુખ, કાયસ્થ, અજા
જ જેણે અગ્નિગ્રહણ નહિ કર્યું હોય એવો યજ્ઞ પાળિ અને પુષ્કર એ મુખ્ય ઋષિઓ હતા.
નહિ કરનારે કઈ નથી. તે પછી તે રાક્ષસ! કૃષ્ણવેણુ-વેણ ભારતવષય નદી / સહ્યાદ્રિ શબ્દ
તે મારામાં કયું છિદ્ર જોઈને પ્રવેશ કર્યો ? મારા
દેશમાં કઈ બ્રાહ્મણ અવિદ્વાન, વ્રત વિનાને, સોમકૃષ્ણા ભારતવષય નદી / સહ્યાદ્રિ શબ્દ જુઓ.
પાન કર્યા વિનાને, અગ્નિ ધારણ કર્યા વિનાને, કૃષ્ણા (૨) દ્રૌપદીનું બીજું નામ.
યજ્ઞ ન કરતા હોય તેવો છે નહિ, તે પછી તે કૃષ્ણાનુભૌતિક સાતમા અંકની સંજ્ઞાવાળે કૃષ્ણ કયું છિદ્ર જોઈને મારામાં પ્રવેશ કર્યો ? મારા શબ્દ જુએ.
દેશમાં દક્ષિણ આપ્યા સિવાય કઈ યજ્ઞ કરતું કૃષ્ણક્ષણ મલયધ્વજ રાજાની બહેન અને અગત્ય નથી કે અધ્યયન રૂપ વ્રત ધારણ કર્યા વિનાને કઈ
ઋષિની પત્ની. એના પુત્રનું નામ દઢચુત | ભાગ છે નહિ, તે પછી તે મારું કયું છિદ્ર જોઈ પ્રવેશ ૪-૮૩૦.
કર્યો? મારા દેશમાં બ્રાહ્મણે અધ્યયન કરે છે અને
જુએ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016088 |
| Book Title | Pauranik Kathakosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dahyabhai P Derasari |
| Publisher | Granthlok Ahmedabad |
| Publication Year | 1988 |
| Total Pages | 362 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 22 MB |