Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 947

લીંડું
૧૯૮૨
લાડું ન. [. પ્રા. ટિવ-] પશુઓનું ગેાળાકાર કે લેખગાળાકાર ગોટીઓના રૂપના હૅગણનું તે તે નંગ. [॰ આવી રહેવું (-૨:વું)(૧.પ્ર.) થાકી રહેવું. ૭ નીકળી જવું (૩.પ્ર.) બહુ જ થાકી જવું. ૦ કલું (રૂ.પ્ર.) હરવું, સાંઢિયાનાં લીંડાં (રૂ.પ્ર.) સંપને અભાવ] [કાચર, ખીણ er વિ., પું. [જ ‘લીંડું.'] (લા.) છરકણ, રપે*, લાડારિયું ન. [જુએ ‘લીંડું.' દ્વારા ‘લીડેર' + ગુ. યું' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] (લા.) નાની ગેાળ વસ્તુ લીં(-લી)પણ ન. [જએ ‘લી’(-લી)પનું’ગુ. ‘અ’કૃ.×.], ઝૂંપણુ ન. [હિર્ભાવ] લેપ કરવા એ, ખરવું એ, ગાર કરવી એ. [॰ કરવું. (૬. પ્ર.) મૂળ વાત ઢાંકી દેવી. ધૂળ ઉપર લીંપણ (રૂ. પ્ર.) નિક મહેનત] ((-લી)પણું ન. [જુએ ‘લીં(લો)પવું’ગુ, ‘અણું” કૃ. પ્ર.] જુએ લીંપણ.' [ ધૂળ ઉપર લીંપણું (૬. પ્ર.) નિરર્થક મહેનત] લા(-લી)પડ્યુંસ, ક્રિ. [ä. fq>f] લેપ કરવા, ખરડવું, ગાર કરવી, છાણ-માટી કે લીનાં-માટીની છે! કરવી. લા(-લિ)પાવું કર્મણિ., ક્રિ. લા(-લિ)પાવવું કે,
..
લુપ્તા
લાખાઢી સ્ત્રી. [જ લીંબુ.' દ્વારા.] જુએ ‘લિબેટી.’ લીખાળી જુએ ‘લિખેાળા,’
સુકમાન, જી પું. [ અર. + ‘જી' માનાર્થે ] એક પ્રાચીન અરખી હકીમ, (ર) (લા.) લાડુ, મેદક દંડી (લુકડી) સી. મૂળના એક પ્રકાર લુક્રાણું અ. ક્રિ. [જ઼ઓ લૂક'-ના. ધા.] લૂક લાગવી, લુગ(ગા)તી. [અર. લુગત] શબ્દ-કાશ લુગાઈ શ્રી. [હિં.] પત્ની, શોર્યાં સ્ટ લગારી સ્ક્રી. ઉઠાવી જવું એ, હરણ કરી જવું એ. (૨) યુચાવવું, ધ્રુચારૂં જુઓ ‘લૂચવું’માં. લુચ્ચાઈ સી. [જુઓ ‘લુચ્ચું’ગુ. ‘આઈ” ત. ..] લુચ્ચાપણું. [॰ કરવી (રૂ.પ્ર.) યુક્તિ રમૌ] લુચ્ચું વિ. છળ-ભેદ કરનારું, કપટી, (૨) ઢ ંગું. (૩) લફંગું [અને વ્યભિચારી લુચ્ચું-લકુંશું (-લખ્યું) વિ. [ઓ લËશું.'] કપર્ટી લુશિયું ન. [જુઓ લૂણું' + ગુ, ‘ઇયું' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] પગ લૂછવાનું સાધન. (૨) અંગ્ઝા, ટુવાલ લુછાવવું, લુછાયું જુઓ ‘લૂછવું’ માં. લુટયું વિ. જિઓ લૂટનું’ગુ. ‘અણ’ કતુ વાયક . ૫, +ઇયું' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] લૂંટ કરનારુ.. (ર) (લા.) જાણ્યા બહાર કે જાણ્યા છતાં વધુ ભાવ-કિંમત લેનારું લુટાઉ વિ. જુઓ છૂટવું'+ગુ. આ' ફ્ પ્ર.] લૂટને લગતું, લૂંટનું. (૨) (લા.) નધણિયાતું (માલ સામાન)
સ. ક્રિ.
લીં(-લી)પવું-ઝુંપણું સ. ક્રિ[દ્વિવિ] જુએ ‘લીં(-લી)પવું’. ગ્‘પવું’નું કર્મણિ ‘ગ્’પાલું”, અને કે. ગંપાવવું’ લા(-લી)પવું-પતલું સ, ફ્રિ [જુએ ‘પેાતનું.'] ગારવાળું પાતું ફેરવવું
fl(-લી)પાષણન. [જુએ લી(-લી)પવું’+A. ‘આમણ’યર(-૨)જી (શ્ય) સ્ત્રી. [જઓ લુટારા'+ગુ. ‘(એ)ણ' કૃ.પ્ર.] લીંપવાની ક્રિયા, (૨) લીંપવા ગાટે અપાતું મહેનતાણું
સ્ક્રીપ્રત્યય.] લુટારાની અને લૂંટ કરનારી સ્ત્ર લુટારુ, " હું [જઓ ‘લૂટવું’ગુ. ‘આરુ’-‘આરે’ રૃ. × ] લૂંટ કરનાર ડાકુ, ધાડ-પાડુ છુટાવવું, લુટારૂં જુઓ ‘લૂટનું’માં. લુઠાવવું, લુડાનું જુઓ ‘લઠવું’માં.
લા(-લિ)પાવવું, લા(-લિ)પાવું, જએ ‘લીં(લી)પવું'માં. લાફ (લિપ્સ) ન. [અં] શીરમાં વહેતું જલમય દ્રવ્ય, શ્લેષ્મ
લૉ-ગ્લૅન્ડ (લિમ્ફ) સ્ત્રી, [અં] લીંફની પેશી લીંકનળી (લિમ્ફ) સ્ત્રી. [જએ ‘નળી.'] વહાવનારી નસ લાખરિયા પું. જિએ‘લીંબડ + ગુ.-ઇયું' ત. પ્ર.] (લા.) રબારીના માગણ, લિંગડિયા
લીંબડી સ્ત્રી. [જુએ ‘લીંબડો+ગુ. ‘ઈ ' સીપ્રત્યય.] લીંબડાનું નાનું ઝાડ, લીમડી, લિંબડી
[પામેલું
લાખ પું. સં. હિq>પ્રા+િગુ. ‘હું' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] જુએ ‘લીમડા’- + લિંબડૅ,'
લુપ્ત વિ. [સં.] લેાપ પાયેલું, અદ્રશ્ય થયેલું. (૨) નાશ લુપ્ત-ચિહન નં. [સં.] વàાપ-દર્શક ('). નિશાનો. (ત્ર્યા). લુપ્ત-તા શ્રી., -૧ ન. [સં.] લુપ્ત થવા કે હોવાપણું
લીંબણુ (-શ્ય), લીંબવી જઆ ‘લિંબણ,-વી.’
લાવેણુ (-ચ) સી. [જએ લીંબુ' દ્વા.] જઆ ‘લિંબ લુપ્ત-પ્રયાગ વિ. [સં.] જેના વપરાશ બંધ થઈ ગયા
હાય તેવું
લુપ્ત-પ્રાય વિ. [સં.] માટે ભાગે લુપ્ત થઈ ગયેલું, લગભગ નાશ પામેલું. ‘આ સેાલીટ' (ર.વા.) લુપ્ત-ભાવ છું. [સં.] નાશાત્મક સ્થિતિ લુપ્તવર્ણ-ચિહન ન. [સં.] જુએ ‘લુપ્ત-ચિહ્ન,’ ‘લિંબુ-લુપ્ત-વૈભવ વિ. [સં.] વૈભવ નાશ પામ્યા હોય તેવું, માન ધાન અને પાન પાન થઈ ગયેલું
લુપ્તા વિ., સી. [સં.] ઉપમાનાં ચાર અંગેામાંનું એક કે એકથી વધુ અંગ પ્રત્યેાાયું ન હોય તેવા ઉપમાલંકારના
વેણ.’
લાખારા પું. એક ઔષધીય વનસ્પતિ, હિંમારા લીંબુ નઃ [ સં. નિવૃત્ત -> પ્રા, નિયૂમ, હિંયૂબ ] એક ઘરાળુ ખાટું રસવાળું નાનું અંદર પેશીએવાળું ફળ. [॰નું પાણી (રૂ. પ્ર.) બધે ભળી જાય તેવું] લીંબુ-ઉછાળ વિ. [ + જુએ ઉછાળવું.'] જુએ
ઉષ્કાળ’
[સ્વાદ
લુણા(ગ)રી શ્રી. [જુઓ ‘લૂણ' દ્વારા.] વરને માથેથી લણ ઉતારનારી એની નાની બહેન લુણુાવવું, લુણાવું જુઓ લ’ણતું'માં. ન્રુત્વ છું. [ અર. ] કૃપા, મહેર. (૨) આનન્દ, મજા. (૩) લુથારી સી. જુઓ ‘નતારી.’ (વહાણ.) લુપરી શ્રી. જુઓ લેાપરી.’
લાખાઈ, લીંબૂડી સી, [+ગુ. ‘* ’-લ્હી' ત.પ્ર.], સી. [જ ‘લીંબવી.’] જુએ ‘લિંગ્ડી.’
Jain Education International_2010_04