Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 873

૨ાન્ય વહીવટદાર ૧૯૮૮
રાડિયું રાજ્ય-વહીવટદાર (વટદાર) વિ. [+ ફા. પ્રત્યય] રાજ્યાધિકાર પં. [+સં. મNિ-T] જુઓ “રાજ્યસત્તા. રાજયને કારોબાર કરનાર
રાજ્યાધિકારી વિ., પૃ. [ ૫] રાજ્યને તે તે અમલદાર રાજ્ય-વાર ક્રિ. વિ. [સં. + જુએ “વાર.'] તે તે રાજ્યના રાજ્યાધિપ છું. [+ સ. અધિ૫] જુઓ “રાજા.” ક્રમથી, “સ્ટેઈટ-વા '
રાજ્યાભિષિક્ત વિ. [+ સ. અમિ-વિવ8] રાજ્યની ગાય રાજ્યવિપ્લવ છું. [સં.] રાજ્યમાં થયેલી ભારે ઉથલ- ઉપર જેને અભિષેક થયો હોય તેવું, રાયા ?
પાથલ, “રેવેલ્યુશન' (ન. લ.) [પ્રદેશ, “ટોરેટરી” રાજ્યાભિષેક પું. [ + સં. મ-] રાજય-ગાદી ઉપર રાજ્ય-વિસ્તાર વિ. [સં.] રાજયની સીમાને ૫ટ, મુલક, વિધિપૂર્વક બેસવાની ક્રિયા, “એસેશન” (હ, ગ, શા.), રાજયવિ(-૨)ભવ છે. [સં.1 જ એ “રાજય-રિદ્ધિ.’
કોરનેશન” (હ. ગ. શા.) રાય-વેરા વિ. [સં, ] જુએ “રાજનીતિજ્ઞ-સ્ટેઇટ- રાજ્યારૂઢ વિ. [+સં. મra] જુએ “જ્યાભિષિત.” મેન' (ન. લા.)
રાજ્યારોહણ ન. [+ સં. મા-રો] જએ “રાજયાભિષેક રાજ્ય-વૈભવ જ એ “ રાજ્ય-વિભવ.”
રાજ્યાશ્રમ પું. [+ સં. શ્રમ] રાજમહેલ રાજ્ય-વ્યવસ્થા બી. [સં] રાજ્યતંત્રની ગોઠવણ, શાસકીય રાજ્યાશ્રય પૃ. [ + સં. મા-શ્ર] રાજ્યને આધાર, રામે રાજ્ય-વ્યવહાર પું. (સં.) રાજ્યનું આંતરિક તેમજ વિદેશ તરફથી મળતી છવાઈ, બાઉન્ટી’ સાથેનું કામકાજ, ‘મિસી' (એ.ક.)
રાજ્યસન ન. [+ સં. માર] રાજગાદી, રાજપાટ રાજ્ય-વ્યાપી વિ. સિં૫] તે તે સમગ્ર રાજ્યમાં પ્રસરી રાજ્યાંગ (રાજ્ય) ન. [+ સં. મ] રાજ્ય ચલાવવામાં રહેલું, “સ્ટેઈટ-વાઈઝ'
ઉપયોગી છે તે અમલદાર અને તે તે અન્ય સેવક રાજયશાસક વિ. [સં.] રાજ્યતંત્ર ચલાવનાર
રાજેતર વિ. [, sq + તર] તે તે રાજ્ય સિવાયનું રાજય-શાસન ન. [૪] જ એ “રાજ્ય-વહીવટ.'
બીજ (રાય), વિદેશી, “ફોરીન’ રાજય-શાસિત વિ. [સં. રાજ્યના સીમા-પ્રદેશની બહારના રાજ્યેષણ સ્ત્રી, [ + સં. ઘણા, સાધથી] રાજ્ય મેળવહોય તેવા પ્રદેશ કે સંસ્થાન ઉપર શાસન ક૨વામાં વાની ઇચ્છા
[૩નra] રાજની આબાદી આવતું હોય તેવું (એ પ્રદેશ કે સંસ્થાન = “કાઉન કલાની' રાજત્કર્ષ મું, [+ સં. સાથે i], રાજયેન્નતિ સ્ત્રી. [સે. હિમા.ભા.)
[(આ. બા.) રઝ ૫. ફિ.] ગુપ્ત વાત, મર્મ, ૨હસ્ય, ભેદ. રાજ્યશાસ્ત્ર ન. [૪] રાજ્ય સંબંધી વિદ્યા, “પેલિટિકસ' રાટણ (-શ્ય) સ્ત્રી. ઝધડાનું ઘરમેળે સમાધાન, કરિયાની રાજ્યશાસક-ચિંતક (ચિતક) વિ. [૪] રાજ્યનીતિ’ પરસ્પર પતાવટ વિચાર કરનાર, પાલિટિશિયન' (મ. હ.)
રાઠો !, [જ એ “રાઠોડ,'-લાધવ જ “રાઠેડ.' (પધમાં) રાજ્યશાસ્ત્રી વિ. [સ, મું. રાજ્યશાસ્ત્રનું જ્ઞાન ધરાવનાર, રાહે . [સં. રાવ અર્થહીન શબ્દ કઈ દેશી શબ્દપોલિટિશિયન'
માંથી સં.માં ઉમે કર્યો છે. “સુ' + “
રમાં જે “૨૪” તેને રાજ્યો છું. [સં] રાજ્યભરમાં પાળવામાં આવતી વિકાસ] રાજપૂતોને એક જ વંશ અને એને પુરુષ | દિલગીરી, “સ્ટેઇટ મેનિંગ'
[‘રાજેશરી.' (સંજ્ઞા.) (૨) (લા.) વિ. દઢ, મજબૂત [દ, મજબૂત રાજ્ય-શ્રી સ્વ. [સં] જ “રાજ્ય-દ્ધિ'. (૨) જએ રાડી વિ. [+ગુ. ‘ઈ’ ત. પ્ર.] રાઠોડને લગતું. (૨) (ભા.) રાજ્ય-સત્તા સ્ત્રી. સિં] રાજ્યને અધિકાર કે અમલ રાક (-ડય) સ્ત્રી. . ટિ, જ, ગુ. રઢિ) બમ, અવાજ, રાજ્યસભા સ્ત્રી. [સં] જએ “રાજ-સભા.'
(૨) ઝઘડે, કજિયે. (૩) (લા.) ફરિયાદ. [ [ ઊઠવી રાજ્ય-સંઘ (સ) . [સ.] નાનાં નાનાં રાજ્યોનું સમવાયી (રૂ.5) ફરિયાદ થવી. • કરવી (રૂ.પ્ર.) હઠ કરવી. • તંત્ર, ફેડરેશન’
કરનારી વ્યવસ્થા જગાડવી (રૂ.પ્ર.) જન ઝઘડે ઊભે કરવો. ૦ ( નાંખરાજ્ય-સંઘટના (ન્સટના સ્ત્રી. [સં.] રાજ્યને એકાત્મક વી (રૂ.પ્ર.) બુમ પાડવી, ચીસ પાડવી. (૨) ફરિયાદ રાજ્ય-સાક્ષી વિ [, .] જેને માફીની ખાતરી કરવી. ૦૫વી (રૂ.પ્ર.) ફરિયાદ ઉઠવી. • પટાવવી આપવામાં આવી હોય તેવું સાહેદી, “પ્રવર'
(.પ્ર.) હેરાન કરવું, ૦ પારવી (રૂ.પ્ર.) અવાજ કરજે, રાજ્યસૂત્ર ન. [સં.] રાજ્યની લગામ
ચીસ નાખવી. ૦.ફાટવી (ઉ.પ્ર.) -નો ભય લાગવો, . રાજ્ય સેવક વિ. [સં.) સરકારી નોકર, પબ્લિક સર્વન્ટ,” બોલાવવી (ર.અ.) હાહાકાર મચે એમ કરવું. ૦ મટાડવી ગવર્મેન્ટ સર્વન્ટ
(રૂ.પ્ર.) ઝઘડો શાંત કરે. ૦ વધારવી (રૂ.પ્ર) ઝઘડામાં રાજ્યસેવા સી. [સં.] સરકારી નોકરી, “પબ્લિક સર્વિસ, વધુ ઉમેરો કરો] [ઊંચે અવાજે બૂમ-બરાડા રાજય-સ્તંભ (-સ્તક્ષ) છું. [સં.] રાજ્યને આધારરૂપ વ્યક્તિ રાઠારા (-ડારાડ) સ્ત્રી. [જ રાડ'-દ્વિર્ભાવ.] માબમ, રાજ્ય-સ્વામિની વિ, સી. [સં.] સત્તાધારી સ્ત્રી રાટાં-રરિયાં ન બ.. જિઓ “રાડ,”-દ્ધિ ભં] હેરને ખાતાં રાજ્ય-હુમત સી. સિં. + જુઓ હિકમત.'] રાજ્યને વધેલા સાંઠા અને મૂળિયાં, ઓગઠ. અધિકાર, રાજ્યની સત્તા
રાહિયાં ન.,બ. વ. જએ “રાંડું) ગુ. “ઇયું' ત,પ્ર] વાઈ રાજ્યહિત ન. સિં] રાજ્યનું ભલું
ગયા પછી ખેતરમાં બચેલા ખાંપા રાવ્યાત્મક વિ. [+ એ. આર + ] રાજ્યના રૂપમાં સહિયું વિ. [+ ગુ. “ઇયું તે.પ્ર.] બૂમ પાડવાની ટેવવાળું.” રહેલું. (૨) રાજ્યને લગતું
(૨) ઝઘડાનેર, કજિયાખોર