Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 780

૧૮૧૫
સુગ
સુર્ફંગ પું. [સં.] મગ નામનું કંઠાળ
સુગર ન. [×.,પું.] ગઠ્ઠા (સરત માટેનું લાકડાનું એક મજબૂત સાધન), મગદળ, મુઝદળ. (૩) લાડુ માટેનાં મૂઠિયાં કે ઢાસા ખાંડવાનું લાકડાનું સાધન, મેગરી પ્રતિપક્ષી સુઈ પું. [અર.] દાવા કરનાર માણસ, વાદી. (૨) શત્રુ, મુદ્દત સી. [અર.] જુએ ‘ભુત.’
સુદ્ધ ન. [અર. મુદ્દલ] વેપાર-ધંધા માટે કાઢેલી મૂળ રકમ. (ર) ચ્ાજે મૂકેલી મૂળ રકમ. (૩) ક્રિ.વિ. કાઈ પણ રીતે, સાવ, તન, બિલકુલ. [॰ પર આવવું (૩.પ્ર.) પેાતાનું કહું સ્વરૂપ ખુલ્લું કરવું, પાત પ્રગટાવવું] મુદ્દામ વિ. [અર. મુમ્] ખાસ ખાસ, મહત્ત્વનું મુદ્દાનું. (ર) ક્રિ.વિ. સાક્, ખુલ્લું. (૩) નિઃસંદેહ, નક્કી, ચાખ્ખુ, (૪) મુદ્દાસર, ગ્રામસર. (૫) નિશ્ચયપૂર્વક, (૬) મુખ્યત્વે કરીને
મુદ્દા-માઉ છું. [જુએ ખુદ્દો’+ માલ.'] ખાસ મહત્ત્વ ધાવતા સામાન-ચીજવસ્તુઓ વગેરે. (૨) ગુનાની સાબિતીરૂપ ચેારાયેલા માલ-સામાન, પુરાવા-વસ્તુ, ‘એગ્ઝિબિટ' મુદ્દામી વિ. [જુએ ‘ખુદ્દામ’+ ગુ. ‘ઈ ' ત.પ્ર.] સા હયાત મુદ્દા(-)સર ક્રિ.વિ. [જુએ મુદ્દો’ + ‘સર’ (પ્રમાણે).] મુદ્દાને ધ્યાન રાખીને, એક પછી એક મુદ્દો રજૂ કરીતે, ટ્રૅક ચ્યુ
અલ'
મુદ્દાસ્પદ વિ. જએ મુદ્દો' + સં. આવ્ય્ ન.] પ્રમાણ અપાવાને પાત્ર, પુરાવામાં રજૂ કરવા જેવું મુદ્દે ક્રિ.વિ. જિઆ મુદ્દો+ગુ. એ' સા.વિ., પ્ર.] વસ્તુસ્થિતિએ, વસ્તુતઃ, મુદ્દાની વાતમાં
Jain Education International_2010_04
સાશાસ્ત્ર
મુદ્રણસ્થાન ન. [સં.] છાપખાનું, પ્રિન્ટરી,’ પ્રિન્ટિંગ પ્રેસ,' પ્રેસ'
મુદ્રણાધિકાર પું. [+ સં. અધિવાસ્] છાપવાની સત્તા કે હૈ, ગ્રંથ-સ્વામિત્વ, કેપી-રાઈટ’ મુદ્દાધિકારી વિ. [સં.,પું.] દેશમાંનાં છાપખાનાંઓ ઉપર દેખરેખ રાખનાર તે તે રાજ્યના અમલદાર, સેન્સર’ સુદ્રજીાલય ન. [+ સેં. બાથ, પું., ન.] આ ‘મુદ્રણ-સ્થાન.’ મુદ્રા શ્રી. [સં.] છાપ, ‘પેન્ન' (દ.ભા.) (ર) છાપનું સાધન, ‘સીલ' (હ.ગ્રં.શા.) (૩) વીંટી, અંગૂઠી, મુદ્રિકા. (૪) ધાર્મિક વિધિમાં અંગ-યાસ. (૫) ધાર્મિક વિધિમાં કંકુ વગેરેનું શરીર ઉપર તે તે આકૃતિનું અંકન. (૬) તંત્રપ્રસિદ્ધ દ્રન્ય, (૭) હાવ-ભાવ. (નાટષ.) (૮) સિક્કો, છાપેલું ધાતુનું નાણું. (૯) નિશાન, પ્રતીક, ઍપ્પલેમ.' (૧૦) ગાસાંઈ બાવાઓની કાનની કડી. (૧૧) ચહેરાના ઘાટ, (૧૨) એ નામના એક અલંકાર, (કાવ્ય.) મુદ્રા-કૅપાટિયા સી. [સં.] હોજરીના નીચલા દ્વાર પર આવેલા સંક્રાચ-વિકાસ-શીલ માંસ-તંતુઓના પડદા, પાઇલેારિક વાવ'
મુદ્રાક્ષર હું. [+ä, અક્ષર, ન.,] છાપવાનું તે તે બીખું, ‘ટાઈપ’ (ક.પ્રા.) (ર) કાઈ પણ પદાર્થ ઉપર કાતરેલ ક છાપેલ અક્ષર-સમહ, ‘માનગ્રિામ.' (3) ‘સીલ’ માટેના અક્ષર કે અક્ષર-સમહ
મુદ્રા-ગૃહ ન. [સ.,કું., ન.] છાપખાનું. (ર) ટંકશાળ, મિન્ટ' મુદ્રા-તત્ત્વ [ä.] સિાશાસ્ત્ર, ‘ન્યુમિસ્મેટિક્સ' મુદ્રાતત્ત્વજ્ઞ વિ. [સં.], -વિદ વિ. [સં વિદ્], શ્વેત્તા વિ. [સં.,પું.] જૂના સિક્કા વાંચનાર, ‘ન્યુમિસ્કેટિસ્ટ'
મુદ્દેસર જ
‘મુદ્દાસર.'
મુદ્દો હું. [અર. મુદ્દ] રજૂ કરવાની મૂળ અને મહત્ત્વની મુદ્રા-ધારી વિ. [સંધ,પું,] શરીર ઉપર છાપ લીધી હેાય તેવું વાત, ‘ઇસ્યું.’ (૨) પુરાવા, સાબિતી મુદ્રાધ્યક્ષ પું. [+ સ. બા] ટંકશાળના ઉપરી.. (૨) પાસસુદ્ર* વિ. [સં.] છાપનાર, ‘પ્રિન્ટર’ પોર્ટ ખાતાના અધિકારી મુદ્ર-ડી સ્ત્રી. [સ, મુદ્દTM + ગુ. ડી' સ્વાર્થે ત,પ્ર.] મુદ્રા, મુદ્રાપિત વિ. [સં.] છપાવેલું વીંટી, અંગૂઠી, સુદ્રિકા મુદ્રણુ ન. [સં.] છાપકામ, છપાઈ, ‘પ્રિન્ટિંગ.’ (૨) ભરતિયા વગેરે ઉપરનું છાપ-કામ, એ-ઇન્મેન્ટ’ મુદ્રણ-કલા(-ળા) શ્રી, [સં.] છાપ-કામના હુન્નર, વાના ઉદ્યોગ, ‘પ્રિન્ટિંગ ટેકનોલોજી' મુદ્રણ*ાર વિ. [સં.] જએ ‘મુદ્રક.’ મુદ્રણુ-કાર્ય ન. [સં.] જુઓ મુદ્રણ.'
છાપ
મુદ્રણ-ક્ષમ વિ. [સં.] સપાટી ઉપરનું આલેખન હોય તેવું, ગ્રાર્તિક' (અ.રા.)
મુદ્રણુ-દેષ પું. [સં.) છાપ-કામમાં રહેલી અક્ષરાની ણીની અશુદ્ધિ, છાપ-ભ્રલ, ‘પ્રિન્ટર્સ ડેવિલ’ મુદ્રણ-નિયંતા (-નિયન્તા) વિ. [સં.,પું.] વાંધાજનક છાપકામ ઉપર અંકુશ રાખનાર અમલદાર, ‘સેન્સર' (વિ.મ.) મુદ્રક્ષુ-નિયામક વિ. [સં.] છાપકામની દેખરેખ રાખનાર મુદ્રણુ-યંત્ર (--~ત્ર) ન. [સં.] છાપકામના સંચા, 'પ્રિન્ટિંગ મશીન.' (૨) ટાઇપ કરવાનું સાધન, ટાઇપ-રાઈટર.' (૩) દૂરના ધ્વનિતંત્રથી છાપનારુ યંત્ર, ‘ટેલિ-પ્રિન્ટર’ મુદ્રણુવિષયક વિ. [સ.] છાપકામને લગતું
(ના..)
મુદ્રા-પીઠ શ્રી [સં.,ન.] પાંચમાંહેની એક શક્તિ-પીઢ મુદ્રા-મણિ પું [સ.] વીંટીમાં જડેલું હીરાનું નંગ મુદ્રા-મંત્ર (-મન્ત્ર) પું. [સં.] જુઆ મુદ્રાલેખ'માટી' [ફ વેલ્યૂ' કિંમત, ‘ઢિનેામિનેશન મુદ્રણ-યંત્ર.’ મુદ્રણ-દોષ,' ‘પ્રિન્ટર્સ [મુદ્રણ-સ્થાન' મુદ્રાલય ન. [+સેં., માર્, હું, ન.] જએ ‘મુદ્રણાલય’ગાઢવ-મુદ્રાલંકાર (-લફુર) ક્યું [+ સં, ચર્ણાર્] જુએ ‘મુદ્રા(૧૧)’. મુદ્રાલેખ પું. [સં.] જીવન-સૂત્ર, આદÎસૂચક સૂત્ર, ‘મૅોટા,’ વાચ-વર્ડ’
મુદ્રા-મૂલ્ય ન. [સં.] સિક્કાની ખરી મુદ્રા-યંત્ર (ચત્ર) ન. [સ.] જખે। મુદ્રા-રાક્ષસ પું. [સં.] (લા.) જ
વિલ’
મુદ્રાલેખન ન. [સ.] ટાઇપરાઇટર ઉપરનું છાપકામ ટાઇપ-રાઈટિંગ.' [ટાઇપ-રાઇટર' મુદ્રાલેખન-યંત્ર (યન્ત્ર) ન. [સં.]‘ટાઇપ-રાઇટિંગ' મશીન,' મુદ્રા-વિદ્યા સ્ત્રી [સ.] જુએ ‘મુદ્રા તત્ત્વ.’ મુદ્રા-વિષચક્ર વિ. [સં.] સિકાઓને લગતું, ‘ન્યુમિસ્મેટિક’ મુદ્રા-શાસ્ત્ર ન. [સં.] જએ ‘મુદ્રા-તવ’-‘ન્યુમિસ્મેટિક્સ,'