Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 635

ભાકસી
ભોગવતકાર
(૨) ન બને તેવું, અસંભવિત (વાત વગેરે)
ટનારું. (૨) (લા) ડરપોક, બીકણ. (૩) બાયલું, નમાલું ભાકસી સી. બંદી-ખાનું, કેદ, હડ. (૨) પારકી ઉપાધિ, ભાગતી સી. [જ એ “ભાંગવું' + ગુ. “તું વતે. 5 + “ઈ' લપ. (૩) ભઠ્ઠી
સ્ત્રી પ્રત્યય] ખોટ, ખાધ. (૨) પડતી, અવનતિ, ઉતરતી દસા ભાકાષાલેખન ન. સિં. મા-કાઇ + બાવની કોતરનારના ભાગ-ત્યાગ કું. [+] પિતાને હિસ્સો જતો કરવો એ.” ઉપયોગ માટે બી પાડવાની કળાથી લાકડાની સપાટ “કૉમ્પ્રોમાઇસ' (રા.વિ.) (૨) લક્ષણનો એક પ્રકાર, ભાગઉપર કોઈ પણ વસ્તુનો કેટો પાડવાની રીત, “ટોકાઈ- ત્યાગ–લક્ષણા. (કાવ્ય)
[(કાવ્ય.) લોગ્રાફી
ભાગત્યાગ-લક્ષણ સમી. સિ.] જએ જહદજહાલક્ષણ.' ભાકા-કે)સવું સ.. [સં. મક્ષ દ્વારા] ખાવું. ભાક(-કા)- ભાગ-દર્શક વિ. [સં.] ભાગને ખ્યાલ આપનારું
સાલું કર્મણિ, જિ. ભાક(-)સાવવું છે., સક્રિ, ભાગ-દાતા વિ. [સં. માત્ર સાતા, મું.] ભાગ આપનારું ભાક(કો)સાવવું, ભાકા-કા)સાવું જ એ “ભાક(કો)સનું'માં. ભાગ(ગીદાર વિ. +િ ફા.પ્રત્યય] વેપાર વગેરેમાંનું ભાગિયું, ભા-ક્રિયા ચી. [સં.] યાંત્રિક રીતે છબી પાડવાની ક્રિયા, હિસ્સેદાર, “પાર્ટનર
કેટ-એકટિવિટી' fએક પ્રકારની ડિગળ-ગીત ભાગ(ગી)-દારી રજી. [ફા] હિસ્સેદારી, “પાર્ટનરશિપ' ભાખડી સ્ત્રી. [સં. માથા દ્વારા ગુ. અહી' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] ભાગ-ધારક વિ. [+], ભાગ-ધારી વિ. [સ., j] એ ભાખર . [સ. મક્ષપ્રા . મવલ દ્વારા) ખરે કે કડક “ભાગ-દાર.' જડે રેટલો, ભાખરે, (૨) ઢોસે
ભાગધેય ન. સિં.] ભાગ્ય, નસીબ, કિમત, તકદીર ભાખરિયા વિ. પું. [+ગુ. ઈયું' ત..] ભાખરા કે ઢસા ભાગ-કલ(ળ) ન. [સં.] ભાગાકારના હિસાબમાં આવતે શેકી બનાવેલ લાડુ
જવાબ, ભાગાકાર. (ગ) ભાખરી સ્ત્રી. [જ “ભાખરો' + ગુ. "ઈ" પ્રત્યય.] ભાગબટાઈ ઢી. [+હિ.] જમીનનું મહેલ અનાજના
ના ભાખરે, ઘઉને નામે કડક અને ખરે રોટલો રૂપમાં અપાય એવી પદ્ધતિ નિ આરંભ. (જ્યો.) ભાખરો પં. જિઓ “ભાખર' + ગુ. ‘આ’ સવા ત.ક.] ભાગભરી જી. સૂર્યનું નવી રાશિમાં દાખલ થવું એ, સંક્રાતિજ “ભાખર.”
ભાગ-ભરું વિ. કમનસીબ ભાખવું સક્રિ. [સક્રિ. મra આર્યા. તદ્દભવ.] કહપના કે ભાગ-ભરું' વિ. નસીબદાર. (૨) સુખી, આબાદ
અંદાજથી કહેવું. (૨) ભવિષ્ય-કથન કરવું. ભખાવું કર્મણિ, ભાગ-મજમ ન. [૪. મા + જુઓ “મજમ] સહિયારી ક્રિ. ભખાવવું પ્રેસ ક્રિ.
જમીનને ભાગ [‘જહદજ હલક્ષણા.” (કાવ્ય) ભાખા સ્ત્રી. [સં. માવા, અર્વા. તદભવ લોકબેલી (જેમ ભાગ-લક્ષણ સ્ત્રી. [સ.] એ “ભાગત્યાગ-લક્ષણા – કે “વ્રજ ભાખા’ ‘ગુજર ભાખા') .
ભા(-ભાં ગલું વિ. [ ઓ ભાત-ભાંગવું”+ ગુ. એલું' બી. ભાખિયું ન. ખેતરે ભાત લઈ જવા બાંધવાનું કપડું ભ. કુ.નું બેલીનું રૂપ-] ભાંગી પડેલું, તુટી ગયેલું. (૨) ખરું ભાખે છું. એ નામનો એક છેડ
થઈ ગયેલું [લા પગ (ર.અ.) નિરાશા, નાઉમેદી. લાં ભાટિયાં-ભળ-ભે) (૨) કિ.વિ. જિઓ “ભાખડિયું” હાડકાં (રૂ.પ્ર.) આળસ, ખેલે પગે (રૂ. પ્ર.) મનમાં સંદેહ કે
+ ગુ. ‘આ’ ન., પ.વિ., બ.. + એ “ભ(-).] નિરાશા સાથે. ટાંટિયાનું (કે પગનું) ભા(-ભાંગતું (રૂ.પ્ર) ઘૂંટણિયે ચાલતું હોય એમ, ઘૂંટણિયા-ભર, ગઠણિયા-ભર ચાલવાના કંટાળાવાળું, આળસુ હાડકાંનું ભા(-ભાં)ગલું ભાવિયું ન. (બાળકનું) જમીન સાથે ધંટણ અડકાડી (ઉ.પ્ર.) આળસુ. હાથ-પગનું ભા(-ભાં)ગલું (રૂ. પ્ર.)
આગલા બે હાથથી પશુ જેમ ચાલવું એ, ઘૂંટણિયું. [ચાં અશક્ત અને આળસુ] . ભરવાં (રૂ.પ્ર.) ધંટણિયે સરકવું].
ભાગલો છું. (સં. મr + ગુ, “હું” સ્વાર્થે ત. પ્ર.] ભાગ, ભાગ કું. [સં.] અંશ, હિસે, પાંતી, કાળવણી, વાંટા, હિસ્સે, અંશ, કાળવણી, ખંડ, ટુકડે, “મેન્ટ.' [લા
શેર.” (૨) ટુકડે, કટકા, કકડે. (૩) શાખા. (૪) ભાગા- પટવા (રૂ. પ્ર.) જુદા પડવું, ભાગ જુદા પડવા. -લા કારની ક્રિયા. (ગ.) [૦ કર (રૂ.પ્ર.) ટુકડા પાડવા. પાવા ઉ. પ્ર.) વહેંચણી કરવી, વાંટા કરવા). ૦ કાઢી ના(નાંખો (રૂ.પ્ર) ભાગીદારીમાંથી છટા થવું. ૦ ૫૮ (રૂ.પ્ર.) હિસે થ. (૨) ૨કમને ભાગાકાર (૨) ભગવદ્ભક્ત. (૩) પું. એ નામને વેદિક કર્મકાંડના થ. ૮ પાર (રૂ.પ્ર.) વાંટા કરવા. ૦ રાખ (રૂ.પ્ર.) ધર્મ પછી વિકસેલો નારાયણ અને એના અવતારની ભાગીદારી સ્વીકારવી)
ભક્તિ સંપ્રદાય, એકાંતિક સંપ્રદાય, સાવંત સંપ્રદાય, ભાગમહણદોષ છું. [] ભાગને જ પકડી રાખવાને દેવ, પાંચરાત્ર સંપ્રદાય. (સંજ્ઞા) (૪) ન. અઢાર પુરાણેમાંનું પૃથ્થકરણ હેવાભાસ, “ફેલસી ઑફ ડિવિઝન' (ભ,૨) વિષ્ણુના અવતારનું અને એમાંય ખાસ કરી શ્રીકૃષ્ણના જીવનભાગ-ગ્રાહી વિ. [સ. ૫. પોતાને હિસ્સો લેનાર
વૃત્તાંતનું નિરૂપણ આપતું ઈ.સ.ની ૭ મી સદી આસપાસ ભાગ-ચિહન ન. [સ.] ભાગાકારનું ચિહ્ન (ક). (ગ) વિકસેલું વધુ પ્રૌઢ ભાષાવાળું સંસ્કૃત ભાષામાં રચાયેલું ભાગ-જાતિ બી. [સં.] અપર્ણકનું સરખા છેદમાં રૂપાંતર એક વિશિષ્ટ પુરાણ (સંજ્ઞા.) (૫) દેવી ભાગવત. (સંજ્ઞા.) કરવાની ક્રિયા, (ગ) (૨) ભાગાકાર (ગ.)
ભાગવત-કાર વિ., મું. [સ.] ભાગવત પુરાણનો કર્તાભાગતલ વિ. [ઓ ‘ભાગવું' દ્વારા.] ભાગી જનારું, નાસી સામાન્ય રીતે બાદરાયણ વ્યાસ