Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 612

ભખા
ભગવરછાસ્ત્ર
ચર્ચા આપતે ગ્રંથ-વિભાગ, “ડાયેટિકસ' (ન.દે.)
ભગતાઈ સી. [+ગુ. આઈ' ત. પ્ર.] ઓ “ભાઈ' ભખ' પું. [સં. મક્ષ પ્રા. મવ જ “ભક્ષ.' ભગતાણુ ચી. [+ ગુ. “આણુ અપ્રત્યય જ “ભક્તાણું.” ભખ*(૦ ભખ) ક્રિ. વિ. વિ.] “ભખ' એવા અવાજ ભગતિયા સ્ત્રી. [+ ગુ. “ઈયું” ત. પ્ર.) એ “ભગતણ(૨).” સાથે. (૨) (લા.) તરત. [૧દઈને (રૂ. પ્ર.) એકદમ, ભગતિ વિ., પૃ. [જ “ભગતિયા'માં “ભગતિયું.] ઝટ ઝટ]
નાચનારે કરે
[(૨) ભગતડું તુરકારમાં.) ભખ(ગ)દળ, ભખ-નાળું ન. મેટું બાકું
ભગતું વિ. [+ ગુ. “ઉ' ત. પ્ર.] ભક્તનો ડોળ કરનારું. ભખ ભખ એ “ભખ.'
ભગતે (-શ્ય જુઓ “ભગતણ.' ભખભખણું વિ. [ષ્ણુ. “અણું ત...] “ભક-ભકિયું.' ભગદર છું. આપઘાત..(૨) એકાએક લાગેલો ભય, હબક ભખભખાટ કું. [+ગુ. “આટ' ત. પ્ર.] ભખ મુખ કરવું ભગદળ જુએ “ભખ-દળ.”
[કેકાણા વિનાનું એ, ભૂખ ભખ થવું એ. (૨) બહુ બકવાટ કર એ ભગદંઠ (-દ8) વિ. નાસભાગ કરનારું. (૨) ગાંડા જેવું, ભખભખિયું વિ. જિઓ “ભખ, દ્વિભવ + ગુ. “ઈ છું' ભગદંડી (-દરડી) ઝી. [+ ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] નાસભાગ ત.પ્ર.] “ભખ ભખ' એવો અવાજ કરનારું (રેલવે એંજિન). ભગદાળું ન. [જએ “ભગદળ” + ગુ. “ઉં' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] (૨) એ “ભકભકિયું.'
જુએ “ભખ(ગ)દળ.” ભખર ભખર ક્રિ.વિ. રિવા.] ઘાસ ખવાતું હોય એમ ભગભગ ક્રિ. વિ. રિવા.] જુઓ “ભખ ભખ.' ભખરાવવું, ભખરાવાવું જુએ “ભખાવું'માં.
ભગભગાવવું, ભગભગાવાવું જુએ “ભગભગાવું'માં. ભખાવું અ. ક્રિ. ગભરાઈ જવું. [ભખરાઈ જવું (રૂ. પ્ર.) ભગભગાવું અ. . [જ એ “ભગ ભગ,' –ના.ધા. “ભગ ભષ્ટ થઈ જવું.] ભખરાવાવું ભાવે, કિ. ભખરાવવું ભગ” એવો અવાજ થવો. ભગભગાવાવું ભાવે, ફ્રિ. B., સ.જિ.
ભઘભગાવવું છે. સ.ફ્રિ. ભખલે પૃ. સ્ત્રીની પેનિ (અશ્લીલ)
ભગર વિ. ભૂરા રંગનું. (૨) સ્ત્રી. કપાળમાં ઘેળા ચાંદલાભખવું' સં. ક્રિ. [સ મશ્ન) પ્રા. મવ8] જ “ભક્ષવું.' વાળી ભેંસની જાત. (૩) ખોટો ડોળ, ઢૉગ. (૪) છેતર(આ તદ્ નવ ધાતુરૂપ વ્યાપક નથી.) ભખાવું' કર્મણિ,કે. પીંડી. (૫) (લા.) ભેંસ જેવા દેખાવની ભરી જાડી સ્ત્રી ભખાવવું' પ્રેસ.ફ્રિ.
[(જ ઓ “ભાખવું.” ભગરડી કી. [+ગુ. 'હું' વાર્થે ત. પ્ર. + “ઈ' પ્રત્યય] ભખવું સક્રિ. [સં. મા૬-> ગુ. ભાખ–‘ભખ'] કહેવું (લા.) કાળા નહિ ને ઘેળા યે નહિ એવા રંગની ઝાંખા ભખળવું અ. ક્રિ. આચારથી ભ્રષ્ટ થવું. (૨) ખાઉં ભૂરા રંગની ગધેડી ખાઉં કરવું
ભગરાં ન, બ.વ. [જ એ “ભગયું.'] ધોળા વાળ, પળિયાં ભખા(-ખા, ખા)-બોલું એ “ભકા-બેલું.”
ભગરી વિ., સી. [જ એ “ભગયું' + ગુ. ‘ઈ’ સતીપ્રત્યય.] ભખાયેલું વિ. gિ “ભખાવું' + ગુ. એવું બી.જૂ ક] (લા.) ખેટે ડાળ, ઢોંગ, દંભ. (૨) ભેંસ જેવા સ્થળ (લા.) નિસ્તેજ
શરીરની ભૂરા રંગની જાડી સ્ત્રી, ભગર ભખાવવું, ભખાવું એ “ભખમાં.
ભગયું વિ. જિઓ “ભગર'+ ગુ. “ઉં' ત. પ્ર.] ભૂરા રંગના ભખાવવું, ભખાવું જ “ભાખવું'માં.
શરીરવાળું. (૨) ઊડી ગયેલા રંગનું, ભભરે. (૩) બરડ, ભખી સ્ત્રી, એક પ્રકારનું ઘાસ
(૪) નઠારી ચાલ. (૫) ચીકાશ ઊડી ગઈ હોય તેવું ભરું ન. મેટું બાકું, ગાબડું. (૨) ખાડે. (૩) (લા.) ભગરી મું. જિઓ “ભગ૨.'] ભભરી સુખડી, ધસિય. (૨) જઓ “ભખલો.'
ટા ા કણને ભૂકે ભખ જાઓ “ભખડ.'
ભગલ વ. ભૂરા રંગનું. (૨) કપટી, ઢોંગી, દંભી, ડોળી ભખા(ખા ખા)-બેલું જુએ “ભકા-બોલું.'
ભગલ-ભાવાર્થ છું. [રવા. + સં. માવ + અર્થ ઢેગ, ડાળ, દંભ ભગ ન. [સં.] ઐશ્વર્ય વીર્ય યશ શ્રી જ્ઞાન અને વૈરાગ્ય ભગલ ભાવાથી વિ. [રવા + સ. માવ + અર્થી .] (લા) એ છે એશ્વર્ય. (૨) નસીબ. (૩) કાણું, બાકું. (૪) બગભગત, ઢોંગી ભક્ત. (૨) કપટી, પ્રાંચી સ્ત્રીની જનનેન્દ્રિય
ભગલિયું વિ. [+]. ઇયું' ત. પ્ર.) ખેટ ડોળ કરનારું, ભમ-તૂતી સ્ત્રી, એ નામની એક રમત
ડળી, દંભી, ઢાંગી. (૨) બનાવટી, કૃત્રિમ ભગડું વિ. [“ભાગેડુ.'] જાઓ “ભાગેડુ.'
ભગલિયા લિ., પૃ. [જએ “ભગલિયું.”] (લા.) ઊંટ વૈદ ભગણું છું. [સં] નક્ષત્ર-સમૂહ. (૨) જ “ભ(૩).' ભગલી વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] જ એ “ભગલિયું.” (પિંગળ.)
ભગલે પૃ. [સ. માવાર નું ગુ. ટૂંકું રૂપ + ગુ. “હું” સ્વાર્થ ભગત પું. (સં. મર, અર્વા. તદભવવું જ એ “ભત(૭, ૮).' ત. પ્ર.] (લાઈવ અ) ભગવાનદાસ. (સંજ્ઞા.) ભગત લિ. [+ ગુ. “હું” વાર્થે ત...] ભક્ત (તુ કારમાં). ભગવચિતન (ચિતન) ન. [સં. મળવત્ + વિન્તન, (૨) ભક્ત હવાના ડબ કરતું
સંધથી] ભગવાનનાં સ્વરૂપ અને લીલા વિશેની મનનાત્મક ભગત(તે)ણ (શ્ય) સી. [+ ગુ. “અ૮-એ)ણ' પ્રત્ય] વિચારણા, ભક્તિ
[આશરે જુઓ “ભગતાણી'-ભક્તાણી. (૨) મારવાડમાં નાચનારી- ભગવછરણ ન. સિં. માવત્ + રાવણ, સંધિથી] ભગવાનનો એનો એક વર્ગ
ભગવછાસ્ત્ર ન. સિ. માવત્ + રાચ્છ, સંધિથી] ભગવાનનું