Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 541

અહિરાવણ
બહારનું દૂરપણું, બહારનું છેટાપણું અહિરાવરણન. [સં. દ્દિશ્ + આવળ, સંધિથી] બહારનું
૧૫૭૬
d.
ઢાંકણ, ખહારનું પડ હિરિંદ્રિય (બહિરિન્દ્રિય). [સ. વૃત્તિવ્ + $fદ્રથ, ન., સંધિથી] હાથ પગ નાક કાન ચામડી એ બહારની કર્મેન્દ્રિય બહિરુપાધિ ી, [ર્સ, વહિક્ + ૩૫ષિ પું., સંધિથી] બહારનું વળગણ, (ર) બહારથી આવેલી મુરશ્કેલી કે જંખળ અહિર્ગત વિ. સં. હિક્ + જ્ઞ સંધિથી] ખહાર રહેલું, એકટીરિયર’ બહિર્ગમન [સં. ક્ + નમન, સંધિથી] મહાર જવું એ બહિર્ગામી વિ. સં. પ્+ગામી પું., સંધિથી] મહાર જનારું [ગોળાકારવાળું, કોન્વેક્સ' અહિંગોલ(-ળ) વિ. સં. ચર્િ + ગે”, સંધિથી] અહારથી અહિ་ગત ન. [સં. દિક્ + ખાત્ સંધિથી] બહારની [જીવન, વ્યાવહારિક જીવન બહિર્જીવન ન. [સં. હિન્ + નૌવન, સંધિથી] બહારનું બહિર્દેશન ન., [સં. દ્દિશ્+વર્શન, સંધિથી]. બહિર્દષ્ટિ સ્ત્રી. [ર્સ, વહિવ્ + સૃષ્ટિ, સંધિથી] બહારનું દર્શન, ભાવ દ્રષ્ટિ, ન્યાવહારિક નજર [(૨) બહારના ભાગ બહિર્દેશ પું. [સં. દિક્ + àશ, સંધિથી] બહારના પ્રદેશ. મહિઢોર ન. [સં. ક્ + ઢર, સંધિથી મકાન વગેરેની બહારની બાજુમા દરવાને, બહારનું બારણું બહિર્નાસિકા ી, [સં. હિન્ + જ્ઞાત્તિષ્ઠા, સંધિથી] નાકના
દુનિયા
બહાર દેખાતા ભાગ
મહિલઁગ પું. [સં, ચક્ + માળ, સંધિથી] બહારના ભાગ, અહારના હિસ્સા, (૨) બહિર્દેશ અહિોવ છું. [સ. ચદંમ્ + માવ, સંધિથી] બહારની સ્થિતિ બહિભૂત વિ. સં. ચર્ત્તિક્ + મૂસ, સંધિથી] બહારની બાજ રહેલું, બહારની આજનું. (૨) મર્હિષ્કૃત મહિબ્રૂ મિસ્ત્રી, [સં. વૃત્િ + મમિ,] જુએ ‘બહિર્દેશ'
સંધિથી]
બહિર્મધ્ય ન. [સ..વહિઁસ્ + મણ્, સંધિથી] જુએ અહિમુ`ખ વિ. [સં. ક્િ + મુલ, સંધિથી] બહારની બાજુ મેટું રાખીને રહેલું. (૨) બહારના વિષયેમાં આસક્ત. (૩) સાંસારિક કાર્યોંમાં રચ્યું પચ્યું રહેલું, (૪) નાસ્તિક, ‘એસ્ટ્રોવર્ટ’ (ભૂ. ગા.) બહિર્મુખતા સ્ત્રી. [સં.] હિર્મુખ હોવાપણું અહિલે બ (બહિર્લેષ્મ) પું, સિં. ચર્િ +૧, સંધિથી] નેવુ અંશથી વધુ અને એકસેા અંશથી એ. એવા ખૂણે,
(1.)
[(ગ)
બહિષ્ણુદ્ર
બહિર્યાપિકા સ્ત્રી. [સં. દિક્ + છાવિજ્ઞા, સંધિથી] જેના જવાબ મહારથી મેળવવાના રહે તેવા એક પદ્મ-પ્રકાર. (કાવ્ય.) રહેનારું, બહારની ખાજુનું અહિંનંતી વિ.સં. ચર્િ + સૌ, પં., સંધિથી] મહાર અહિવસ ન, [સં. મહિલ્ + થા, સંધિથી] બહારનું લૂગડું અહિર્વિકાર હું. [સં. હિક્ + વિજ્ઞાર્, સંધિથી] બહારના વિકાર, ચામડીની ઉપરના રેગ બિહવૃત્ત ન. [સં. પણ્િ + વૃત્ત, સંધિથી] જુએ ‘બહિર્ગાંલ,’
Jain Education International_2010_04
બહુકારણ-તા
(ર) ત્રિકાણની એક બાજુને એમ ને એમ અને બીજી એ વધારેલી બાજુઓને સ્પર્શે તેવું વર્તુલ, ‘એસ્ક્રાઇબ્ડ સર્કલ.’(ગ.) અહિ ત્તિ શ્રી. [સં. વૃત્તિ + વૃત્તિ, સંધિથી] બહારની બાજ આવી રહેવું એ, ખાધુ દેખાવ. (૨) બહારનું વલણ અહિશ્વર વિ. [સં. મણ્િ+ચ ્, સંધિથી] ખહાર કરનારું અહિચ્છેદ પું. [સં,] હિક્ + ઢેઢ, સંધિથી] કાઈ લીટીને અમુક બિંદુ સુધી લખાવવાથી એ હિંદુ આગળ પડતા ભાગ. (ગ.) અહિ(-હે)શ્ત(-ત) ન. ાિ. બિહિફ્ત] સ્વર્ગ અહિ(-હે)શ્ત(-સ્ત)-નશીન વિ. [ + ક્રૂા.] સ્વર્ગવાસી. (૨) મરણ પામેલું
બહિષ્કાર પું. [સં. વૃત્િ + TMTM, સંધિથી] બહાર કાઢી મૂકવું. એ (સામાજિક વગેરે રીતે), ‘બૅયકાટ' (હ.ગં.શા.) (૨) વાપરવા સામે મનાઈ કરવી એ અહિષ્કૃત વિ. [સં. વૃત્િન ત, સંધિથી) જેના બહિષ્કાર કરવામાં આવ્યા હોય તેવું
બહિષ્ક (બર્તિકેન્દ્ર)ન. [સં. ટ્વિસ્ + ૬, સંધિથી] બહારનું બિંદુ, એક્સ-સેન્ટર.' (ગ.) અહિષ્કાણી પું. સં. દિક્ + કોળી, પું., સીધેથી] કોઈ પણ આકૃતિને વધારવાથી થતા ખણેા, ‘એસ્ટર્નલ ઍંગલ.’ (ગ.) બહિ(હે)સ્ત જુએ ‘બહિર્શી’ અહિ(-હે)સ્ત-નશીન જુએ એ બહિત-નશીન.’ અહિસ્તલ(-ળ) ન. [સં. હિક્ + [] બહારની કે ઉપરની [ઉપરની ચામડી બહારની ચામડી, બહાર જવું એ,
સપાટી
બહિસ્ત્વચા સી. [સં. હિક્ + ચત્તા] અહિસ્સરણ ન. [સં. શસ્ + સરળ] અહાર ફરવું એ, ખહિઃસરણ મહિસંબંધ (મહિસમ્બન્ધ) પું. [સં. અહારના સંબંધ, બહિ:સંબંધ અહિસ્સીમા શ્રી. [સં. ચર્િ + સીમા] બહારની હદ, અહિ:સીમા
નફિલ્ + સંનC]
બહિ:સરણ જુએ ખહિસ્સરણ’ અહિઃસંબંધ (-સમ્બન્ધ) જએ બહિસંબંધ,' અહિંઃસીમા જ અહિસ્સીમા.'
અહિઃસ્તર પું. [સં. વૃહત્ + રસ] બહારના થર, ઉપરના થર અહિઃસ્થ વિ. [સં. ચર્િ +સ્ય] બહાર રહેલું બહિ:સ્થાન વિ. [સં. વ્ + સ્થાન] .હારનું ઠેકાણું બહિઃસ્થિત વિ. [સં. ચર્િ + ચિત્ત] જુએ ‘બહિ:સ્થ.’ અહિપ પુ.સં. હિસ + સ્પર્શ] બહારના સ્પર્શ,
બહારથી અડકવું એ, બાલ સ્પર્શ બહિઃસ્વરૂપ ન. [સં. ધિક્ + SI] બહારનું સ્વરૂપ, બહારના દેખાવ, ખાર્થ સ્વરૂપ
બહુ વિ. સં.] ઘણું, પુષ્કળ, ખ વિપુલ, (સંખ્યા તેમ જથ્થા કે માપમાં). [॰ કરી (રૂ.પ્ર.) કમાલ કરી. જજ થઇ (૩.પ્ર.) હૃદઆવી ગઈ, બસ. ૦ થયું (રૂ.પ્ર.) ખસ, હાં.. ♦ સારું (રૂ.પ્ર.) ઠીક, ભલે] બહુકારણુતા . [×.] ધણાં કારણ હયાત હોવાપણું, એવર-ડિટર્મિનેશન’ (ભું, ગા.)