Page Text
________________
પ્રવર્તાવવું
૧૫૦૪
પ્રવૃત્તિ-યુગ
પ્રવર્તાવવું છે, સ. ક્રિ.
નથી મળતો તેવા પ્રકાર.) (પુષ્ટિ.) પ્રવર્તાવવું, પ્રવર્તાવું જએ પ્રવર્ત'માં. [(૨) ફેલાવેલું પ્રવાહ-પુષ્ટિ વિ. [સં] સંસારમાં રચ્યુંપણું રહેતું હોવા પ્ર-વર્તિત વિ. [સં] પ્રવૃત્ત કરાવેલું. (૨) અમલમાં મુકાવેલું. છતાં જેના ઉપર પ્રભુની કૃપા છે તેવું (છાનો એક પ્રકાર). પ્ર-વર્ધન ન. [સં.] અભિવૃદ્ધિ, સારો એ વધારો પ્ર-વર્ધમાન વિ. [સં.] વધતું જતું
પ્રવાહ-બદ્ધ વિ. [સં.] સતત પ્રવાહ ચાહયા કરે તેવું પ્ર-વર્ષણ ન. [સં.] વરસાદ, વર્ષા
પ્રવાહ-ભંગ (-ભ4) પું. [સં] નદી વગેરેને પ્રવાહ તુટી પ્ર-વહણ ન. [૪] નહેર, કેનાલ.” (૨) મછ, હોડી. જો એ-અટકી પડવો એ (૩) પાલખી. (૪) સિગરામ
[ઠગ, ઠગાર પ્રવાહ-રોધક વિ. [સં.] પ્રવાહને રોકનારું પ્ર-વંચક (-વ>ચક) વિ. [૪] છેતરપીંડી કરનાર, વંચક, પ્રવાહિત વિ. [સં] વહેવડાવેલું, વહેતા પ્રવાહરૂપ પ્ર-વચન (-૧૨-ચન)ન., -ના સ્ટી. [સં.] છેતર પીંડી, ઠગાઈ, છળ પ્રવાહિત સ્ત્રી, [સં] પ્રવાહીપણું, વહેતા રહેવાપણું પ્ર-વંચિત (વચિત) વિ. સં.] છેતરાયેલું, ઠગાયેલું પ્રવાહી વિ. સિં] વહ્યા કરતું, ચાલુ વહેતું. (૨) (લા.) પ્ર-વાત છું. [૪] સખત પવન, વાવડ
જ-મમરણના ફેરા ફર્યા કરે તેવું, પ્રવાહમાગ. (પુષ્ટિ.) પ્રવાદ પું. [સં.] લોકમાં ચાલતી નિંદા, કાપવાદ, બદનામી પ્રવાહી પદ્ય ન. સિં. પ્રવદિન = પ્રારિ ] છંદે બંધન પ્ર-વારણ સ્ત્રી. [સં.] પરિકમાં
વિનાનું વધી જતું લખાણ, ‘બ્લેન્ક વર્સ' (બ.ક.ઠા.) પ્ર-વાલ(-ળ) છું. [સં.નવે અંકુર, કેટે, ફણગે. (૨) પ્રવાહેલ્થ વિ. [+સં. લક્ષ્ય પ્રવાહમાંથી ઊભું થનારું ન. એક પ્રકારનું દરિયાઈ ૨ન, પરવાળું
પ્ર-વાહ વિ. [સં.] વહન કરવા જેવું, (૨) ઉઠાવી લેવાવા પાત્ર પ્રવાહ-૫ છું. સિં] પરવાળાંને બેટ
પ્રવાળ જુઓ “પ્રવાલ.” પ્રવાલ-ભમ મી. [સ, ન.] પરવાળાંની ખાખ. (વૈધક.) પ્રવાળી જુએ “પ્રવાલી.” પ્રવાલી(-ળી) વિ. [સ, j] પરવાળાંને લગતું. (૨) (લા.) પ્રવિવિધુ વિ (સં.] પ્રવેશ કરવાની ઈચ્છાવાળું, પ્રવેશ ગુલાબી રંગનું
કરવા માગતું, દાખલ થવા ચાહતું પ્રવાસ પું. [૪] મુસાફરી, યાત્રા
પ્ર-વિષ્ટ વિ. [સ.] જેણે પ્રવેશ કર્યો હોય તેવું, દાખલ પ્રવાસકથા સ્ત્રી. [સં.] મુસાફરીનું ખ્યાન, પ્રવાસ-વર્ણન થયેલું, અંદર આવેલું પ્રવાસ-ખર્ચ પું, ન. (સં. + જુઓ “ખર્ચ.'] મુસાફરીમાં થતા પ્ર-વીણ વિ. [સં.] નિપુણ, કુશળ, દક્ષ, હોશિયાર, કાબેલ ખર, મુસાફરી-ખર્ચ
[વ્યવસ્થા પ્રવીણતા સ્ત્રી. સિં] પ્રવીણ હોવાપણું પ્રવાસન ન. [સ.] દેશનિકાલ કરવું એ. (૨) પ્રવાસ- પ્રવીણું ઝી. [+ ગુ. “ઈ' અરીપ્રત્ય] પ્રવીણ સ્ત્રી. (૬. ડા.) પ્રવાસ-પત્ર . ., ન.] મુસાફરીનો ખ્યાલ આપતો પ્ર-વીર વિ, પું. [સે.] શુરવીર, “હીરો' (હિ. ગ.) સંબંધીઓ જોગ લખેલો પત્ર [પ્રવાસનું શેખન પ્રવૃત્ત વિ. સં.] પ્રવૃત્તિમાં રહેલું, કામમાં મચેલું, નવરાશ પ્રવાસ-પ્રિય વિ. સં.] જેને મુસાફરીન શેખ છે તેવું. વિનાનું. (૨) ચાલુ રહેલું પ્રવાસ-ભળ્યું-થ્થુ) ન. (સં. + જુઓ “ભળ્યું.'] મુસાફરીમાં પ્રવૃત્તિ સ્ત્રી. [સં.] હિલચાલ. (૨) કામકાજમાં મસ્યા રહેવું થતા ખર્ચને અંગે મળતું વળતર
એ, વ્યવસાય-જીવન. (૩) સાંસારિક દુનિયાદારીનો વ્યવહાર પ્રવાસ-વર્ણન, પ્રવાસ-વૃત્ત ન. [સં.] જ “પ્રવાસકથા.” પ્રવૃત્તિ-કારણ વિ. [સ.) ગતિશીલ, “સ્ટિમ્યુલસ' (કે. હ.) પ્ર-વાસિત વિ. સિં] દેશનિકાલ કરેલું
પ્રવૃત્તિ-ક્ષેત્ર ન. સિં.] કામધંધાનું સ્થળ પ્રવાસિની વિ., સી. [સં.] પ્રવાસી સમી, સ્ત્રી યાત્રા પ્રવૃત્તિ-ગાન ન. [સં.] પ્રવૃત્તિ વિશેનું સૂચન. (ના. દ.) પ્રવાસી વિ. [સં., મું] પથિક, યાત્રી, મુસાફર. (૨) પ્રવૃત્તિ-ધર્મ મું. [સં.] દુનિયાદારીનાં કામ કરતાં પ્રભુભક્તિ પરદેશમાં જઈ વસનારું
તેમજ ધાર્મિક કર્મો કરતા જવાને જેમાં ક્રમ હોય તેવી પ્રક્રિયા પ્રવાસી ક્ષમતા કી, સિં, ગુ. સમાસ કેટલા મુસાફરો પ્રવૃત્તિ-નિમિત્ત ન. મિ. કામધંધાનું કારણ કે બહાનું (૨) સમાઈ શકે એવી પાત્રતા
વ્યવહારરૂપ કારણ. (જેન.) (૩) વિ. જએ “પ્રવૃત્તિ-કાર.” પ્રવાસી-ગૃહ ન. સિં, પું, ન., ગુ. સભાસ] પથિકાશ્રમ, પ્રવૃત્તિ-નિરુદ્ધ વિ. [સં. નિદ્ર-પ્રવૃત્તિ જેની હિલચાલ ધર્મશાળા, મુસાફરખાનું
રેકતી જતી હોય તેવું, “ઇન્ટરમિટન્ટ' (કિ. ઘ.). પ્ર-વાસ્થ વિ. [સં.] દેશનિકાલ કરવા જેવું
પ્રવૃત્તિ-પરાયણ, પ્રવૃત્તિમય વિ. [૩] રચ્યું-પ... રહેનારું પ્ર-વાહ છું. [સં.] ઝરો નદી વગેરેમાં થી પાણીનું વહેતું રહેવું પ્રવૃત્તિમય તો સ્ત્રી, સિં] પ્રવૃત્તિમય વાપણું એ, ત, વહેણ, ધારા. (૨) (લા.) સતત ચાલ્યા કરવું પ્રવૃત્તિ-માન વિ. [સ, માન , મું] જાઓ “પ્રવૃત્તિ-પરાયણ' એ (કામ વગેરે), (૩) શેરડીના વાડ કરતા હોય ત્યારે – “એકટિવ.' બાવા સાધુ બાળકે વગેરેને અપાતા શેરડીના સાંઠા પ્રવૃત્તિમાર્ગ કું. સિં] જુઓ “પ્રવૃત્તિ-ધર્મ.' “ઍટિસિઝમ' પ્રવાહન ન. [૪] પ્રસારણ, ‘ટ્રાન્સમિશન'
પ્રવૃત્તિમાંગ વિ. [૪., પૃ.],–ગય વિ. સં.] પ્રવૃત્તિપ્રવાહ-નિરાધ છું. [૪] વહેણનું અટકી પડવું એ
માર્ગમાં રહેનારું, “ઓપ્ટિમિસ્ટ' (તેવું, પ્રવૃત્તિ-લક્ષણ પ્રવાહ-પતિત વિ. સિં] પાણીના વહેણમાં પડેલું. (૨) પ્રવૃત્તિ-મૂલક વિ. [સં.] જેના મૂળમાં પ્રવૃત્તિ રહેલી હોય (લા.) જન્મ-મરણરૂપી પ્રવાહમાં પડેલું (જેઓને મેક્ષ પ્રવૃત્તિ-યુગ પું. [, કામકાજ તેમ કામધંધે કરવાને
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |