Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 439

પિત-નીસ
૧૪૦૪
પેથી-જ્ઞાની
કરી ખેતરને જ પાડેલો ભાગ
રહેવી.(૨) ડરવું, બીવું. ૦ કાઢી ના(નાંખવું, છૂટી જવું, પોતનીસ વિ., મું. [ફા.1 જ પિત-દાર.'
ફાટી જવું (રૂ. પ્ર) હિંમત ગુમાવવી. ૦ કાઢીને ઊભાં પેતનું ન. જિઓ “પતવું' દ્વારા સર૦ વ્રજ. “પતને.'] રહેવું (જેનું), ૦માથે લેવું (રૂ. પ્ર.) નાગાઈ કે ડાંડાઈ ભેજન કરતાં પહેલાં પાતળ મકવાના સ્થળે અને પછી કરવી).
[સ્ત્રીપ્રત્યય. ઉપાડયા બાદ કરવામાં આવતું પાણથી લીંપણ. (પુષ્ટિ.) પતી અહી. [જઓ પોત' + ગુ. ‘ઈ '] ધોતી, ધોતિયું પતિ-પતિ ! [સં.] વહાણને માલિક
પતીકડી સી. [જ પતી + ગુ. ” સ્વાર્થે તે. પ્ર. પોતપોતાનું વિ. જિઓ પોતે,'–દ્વિર્ભાવ + ગુ. “નું' છે. + “ઈ' પ્રત્યય.] જઓ પોતડી,
વિ.ના અર્થનો અનુગ.] સો સૌના પંડનું, સૌનું પોતીકું પોતીકા-વટ (-2) સી. જિઓ પોતીકું' + ગુ. ‘ટ’ પતિ-પતા-માં કેિ વિ. [જ એ પતે,”-દિર્ભાવ + ગુ. “માં” ત. પ્ર.] જાઓ “પતા-વટ.” સા.વિ.ના અર્થને અનુગ] સૌ સૌની અંદર અંદર, સૌમાં પિતા ન. [સં. પોત ગુ. ઈયું ત. પ્ર.) એ પિતિયું.”
[કે પંડ, સો જાતે, સ્વયં પોતીકુ* વિ. [જ એ પોતે' + ગુ. “ઈકુ' ત. પ્ર.] જ એ પિત-પતે સર્વ [જ પિતે,'દ્વિર્ભાવ.] દરેક જણાની જાત “પિતાનું.” પિત બંદર (-બદ૨) ન. જિઓ પિત+બંદર.'] આહ- પોતું ન. [સં. પોત + . “G” ત. પ્ર.] પિતવા માટે
બંદર, ગૌણ બંદર, “સબર્ડિનેટ પેર્ટ' [પાતડી.' કપડાનો ટુકડો, લુછણું. (૨) (લા.) ખાંડને કેળો . (૩) પેતરડી સ્ત્રી. [જ “પિતડી' + ગુ. “૨ મધ્યગ.] જુએ નાળિયેરની ચેટલી. (૪) તેલનું ચીથરું. [ કરવું (રૂ.પ્ર.) પોતરી સી. [જ એ પોતરો”+ ગુ. “ઈ' સંપ્રત્યય.] રંગવા-ઘોળવા પિતું ફેરવવું. ૦ફેરવવું, મારવું, ૦ ભરવું પુત્રની પુત્રી, પૌત્રી
[...] પુત્રને પુત્ર, પૌત્ર (રૂ. પ્ર.) કરેલું ધૂળમાં મેળવવું] પિતરો છે. સિં. ઊંત્ર, અર્યા. તદભવ + ગુ. એ” સ્વાર્થે પોતુ ન. [સં, પૌત્ર પ્રા. વોત્તમ-1 પિતરું, પુત્રનું બાળક પિતલી સી. જિઓ પિતw+ ગુ. “હું” સ્વાર્થે ત. પ્ર. + પોતું ન. જિઓ પોત’ + ગુ. “ઉ' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] મહેઈ' પ્રત્યય.] જઓ પોતડી.’
સૂલ તરીકે ઉઘરાવેલી રકમનું ભરણું પેતલે પે જિઓ પોતવું' દ્વારા.] પિતાનું
પતું ન. ઓ પીતું'–પિયું.' પત ફિ. [સં. પ્રારા પ્રા. પત્તમ-દ્વાર] પહોંચવું. પોતે સર્વ. [ ઓ “પત +ગુ. “એ” ટી. વિ, પ્ર.] જાતે, પિતાવું ભાવે.. પતાવું ., સક્રિ
પંડે, સ્વયં, ખુદ, આપો-આપ. (૫. વિ અને . વિ. પિત૬૨ સક્રિ. સિં. ૬ ધાતુના વિકાસમાં] પતનું કરવું. બંનેમાં આ રૂપ સમાન) (૨) પાણીથી સાફ કરવું. (૩) દીવાલે ચુનો ખડી વગેરેનું તૈયું ન. ખીચડી કે ભાતમાં નાખી બાંધી કરવામાં આવતું પ્રવાહી લગાવવું (કચડાથી કે પોતાથી). પોતાળું કમૅણિ, થેપલું. (૨) ઘી કે તેલને લોઢીમાં દોરો આપી કરાતું જિ. પિતાવવું પ્રેસ ક્રિ.
[સબ ડિવિઝન” ઘઉંના લોટનું પિલું પિત હિસે ૫. જિઓ પિત' + “હિસ્સો.' ગૌણ ભાગ, પિથકી સી. [સં.] આંખને એક રોગ, આંજણી પિતાવું જ “પિત”માં.
પથ ન. ઘેસરીમાં ઘસીને સમભાગે રાખવા માટે પોતાની મેળે ક્રિ. વિ. [જ એ “પ”+ ગુ. “નું' છે.વિ.ના લેખન ખીલ
અર્થને અનુગ + “એ' ત્રી. વિ., પ્ર. + મેળે.”] પોતે, જાતે, પોથવું સ. કિ. ગળામાં પહેરવાનું ઘરેણું દોરીથી ગૂંથવું. પંડે, સ્વયં
પથાવું કર્મણિ, કિં. પથાવવું એ સક્રિ. પિતાનું વિ. જિઓ પોતે' + ગુ. નું' છે.વિ.ના અર્થને પથા-જ્ઞાન ન. [એ “પાથું' + સં.], પિથા-પાંડિત્ય અનુગ.] પતીકું, જાતનું, પંડ, સ્વકીય
(-પાણ્ડિત્ય ન. [+સં] પુસ્તકિયું જ્ઞાન, પોપટિયું જ્ઞાન પિતાપુ ન. જિઓ “'+ ગુ. “' ત. પ્ર.] પિતાપણું. પેથાવવું, પથાવું જ ‘પાથર્વમાં. અમિ-તા, અહંભાવના. (૨) વ્યક્તિત્વ
પથાળવું અ ક્રિ. નાસી જવું, ભાગી છૂટવું, પલાયન થઈ પિતારો છું. [જ એ પોતાનું દ્વારા પોતું ફેરવવાની ક્રિયા જવું. પથાળવું ભાવે, કિ પતાવટ ) રરરી. જિઓ પોતે' 4 ગ. વટ ત. પ્ર.] પથી' કી. [સં. પતિ -પ્રા. ૬થમા, વોરિયમ] છટાં પોતાપણું, પિતાપું, પિતકાવટ
પાનાંની (જની) હસ્તલિખિત પુસ્તિકા, (૨) એવી પોથીપિતાવવું જ પોતવું'માં.
ને લૂગડામાં વીંટી બાંધી કરેલી બંધનાત્મક સ્થિતિ. [૦ પિતા- જુઓ પિતવું-માં.
માંનાં રીગણ (રૂ. પ્ર.) પારકાને માત્ર કરવાનો ઉપદેશ પતિયા-છાટ વિ. [જએ પતિયું” + “છાટવું.'] (લા.) (પિતાને માટે નહિ)] બાયેલું, નમાલું, નામર્દ
પોથી સી. પઈની વેલ પતિયા-દાસ પું. જિઓ “પતિયું” + સં.] પાતડી-દાસ પોથી સી. રંગારની રાતા રંગની જ ના પ્રકારની પડી. પતિય ન. (સં. વત + ગુ. “ઈયું' ત. પ્ર. નાનું ધોતિયું, [૦ મૂકવી (રૂ. પ્ર.) દાંત રાતા કરવા પોથીનું ૨ મૂકવું. પંચિકું, પિતડી. [વાં કાઢવાં, યાં કાઢી નાંખવાં, પાથ-જ્ઞાન ન. જિઓ પોથી' + સં] જ પથા-જ્ઞાન.”
યાં છુટવાં, ત્યાં છુટી જવાં, ત્યાં ફાટી જવાં, -વાં પથી-જ્ઞાની, પેથી-૫તિ (-પણિત) વિ. [+ સં. પું.] હાથમાં રહેવાં (કે લેવાં) (-૨:વાં) (રૂ. પ્ર.) હિંમત જતી માત્ર પુસ્તકિયા જ્ઞાનવાળું, વેદિયું