Page Text
________________
તરિયા-લેલી
૧૦૬૦
તર્ક-લ(-ળ) તરિયા-લેલી સ્ત્રી. સિ. તરી દ્વારા ઊંડા પાણીમાં વહાણ સ્ત્રી.[+ સં. યવ-સ્થા] જુવાન ઉંમર, જવાની, યૌવનાવસ્થા વગેરેનું અધ્ધર રહેતું લંગર
તરુણી સ્ત્રી. [૪] જવાન શ્રી, યુવતિ તરિયાળું ન. લીંભાડે પકવવાની જમીન, તળિયાળું તરુ-તલ(ળ) ન. સિ.] ઝાડના થડ આસપાસની નીચેની જગ્યા તરિયું વિ. સિ. ત્રિ દ્વારા ત્રણ પ્રકારનું. (૨) ત્રીજ તરુતલ(-ળ)-વાસી વિ. સિં, પું] ઝાડની નીચે રહેનારું તરિયર ન. કડી. (શિહ૫.)
તરુરાજ પું, ન. [૪] બહુ મેટું વૃક્ષ કે એક જાતનું વૃક્ષ, તરિયા . સિ, ત્રિ દ્વાર] ત્રણને પાસે કે આંક. (૨) (૨) (લા.) વડનું ઝાડ. (૩) તાડનું ઝાડ, (૪) શીમળાનું ઝાડ ટેળામાં જુદી વિચારસરણીને માણસ. (૩) વિ. પું. તરુવર ન. [સ, પૃ.] ઉત્તમ કે મેટું વૃક્ષ, જુઓ “તરુ-રાજ.” ત્રણ દિવસને અંતરે આવતો તાવ. [પાવરધો, તારુ, તારે તરે (ત) જ એ “વે.' તરિયા . જિઓ “તરવું' + ગુ. ઈયું' કુ. પ્ર.] તરવામાં તરેહવું અ. ક્રિ. [રવા. જોશભેર આવવું. તરેહવું ભાવે, તરિયા પુ. ચાખામાં રહી ગયેલો આખો કાંગરને દાણે. ક્રિ, તરેઢાવવું છે., સ. કિ. (૨) ડાંગરને છોડ
[(લ.) કેડીની એક રમત તરેહાટ પું. [જ “તરેડવું' + ગુ. “આટ” ક. પ્ર.) તરેડીને તરિકે (- ) પું. જિઓ ‘તરિ' + કે'] આવવું એ. (૨) કેટે, છણકે તરિયાળ ન. જુઓ ‘તરીશું.'
તરેરવું (તરે:૨૬) અ. ક્રિ. [વા] લાંબે સાદે રડવું. તરવું તરિંગ (તરિક) ન. [સૌ.] ઘોડાંના પલાણની પાછળ (ત) ભાવે., જિ. તરાવવું (ત) પ્રે.. સ. ક્રિ. ખુલે ભાગ, ડેછું. (૨) ઘોડાને તંગ
તરેરાટ (તરેરાટ) મું. જિઓ “તરેરવું' + ગુ. “આટ' 5 પ્ર.] તરી જુઓ “તરિ.'
| (લા.) તરવરાટ, તેજીવાળી હિલચાલ, ચંચળતા, ચપળતા. તરી સી. જિઓ “તર ૮. પ્રા. રિમા-ગુજએ “તર. (૨) છણકે, છાકટે, તરેડાટ તરીકે સી. [જ “તરવું+ગુ. “ઈ' કે. પ્ર.] (પાણીમાં તરેરાવવું, તરાવું (તરા) જ “તરેરવું” માં.. તરીને આવેલો નદી વગેરે) કાંપ
તરેરી (તરી) સ્ત્રી. જિઓ “તરેરવું' + ગુ. ઈ' કુ. પ્ર.] તરીકે ૧. [સ, ત્રિ દ્વારા] જ “તેરી.”
જુઓ ‘તરેરાટ.’ તરી સ્ત્રી વિ.] દરિયાઈ માર્ગ, સમુદ્રમાર્ગ
તરે (તર રૂ) વિ. જિઓ ‘તરવું + ગુ, “ઉ” કે પ્ર.] તરીકે ક્રિ. વિ., નામ. [અર. “તરીક” + ગુ. “એ” ત્રિી. વિ, (લા.) કણકે નાખનારું. (૨) ગુસ્સે થનારું
પ્ર] રૂપે, સ્વરૂપે (૨) ને સ્થાને, ની જગ્યાએ તરેલિયું ન. જિઓ ‘તરેલું' + ગુ. ઈયું ત. પ્ર.] જુઓ તરીકે પું. [અર. તરીક] રાહ, રસ્ત, રીત, પદ્ધતિ, લિવું.” પરિપાટી [સી-કસ્ટમ્સ' તરેલું જ “તરીશું.'
[ગળ, ભાતભાતનું] તરી જકાત જી. જિઓ તરી જકાત.”ી દરિયાઈ જકાત, તરેહ (તરે ) જ ‘તરહ.” [૦ તરેહનું (૦ તરેકનું) ભાતીતરીઝ છું. કપડામાં મુકાતે ત્રાંસે કાપ
તરેહ-વાર (તરે વાર) વિ. [+ ફા.પ્રત્યય]ભાતભાતનું, ભાતીગળ તરીતું (તુરડી) શ્રી. એ નામની એક વનસ્પતિ
તરે ૫. આંખની કીકી ખાલી થવું, માગ દે] તરીપાર ક્રિ. વિ. જિઓ “તરી+ સં] દરિયાપાર, તરો ખું. [સી.] માગ, મગન, માર્ગ. [દેવ (.પ્ર.) સમુદ્રના સામે કાંઠે (અંગ્રેજી રાજ્યમાં આંદામાન બેટમાં તરોઈ સ્ત્રી. એક શાક, તુરિયું
[ગારાને ઢગલો મેકલવાની સજા થતી- એ રીતે). (૨) તડીપાર, હદપાર તરાદિ કું. વાસણ તૈયાર કરવા કુંભારે કરેલ તરીકે જુએ તરાપો'-ત્રાપ.”
તરો-તાજગી સ્ત્રી. ફિ.] તાજાપણું, તાજ૫ [હિકમત તરીમ-તરાક સ્ત્રી. [અર. તુમ્હરા ] ધામધૂમ
તદત,દ સ્ત્રી. [અર. ત૨ ૬ ] (ખેતીવિષયક) કળા, તરી૨ કિ. વિ. અનુક્રમે ક્રમવાર
તરો પણ ન સુતારનું એ નામનું એક ઓજાર તરી(ર)લું ન. [સં. ત્રિ દ્વારા ચક્કી કે કેશ ચલાવતી વખતે તોપે ૫. [સુ], જે પું. જઓ “ત્રો. બળદની જોડના ડેકમાં નખાતું ચોગઠ ધૂંસરું. (૨) વધારાનું તાવ (ડ) સ્ત્રી. સમઝતી, ખુલાસે [બરેબરિયું ધંસરું. (૩) ત્રણ જડી બળદનું જૂથ
તાવ, યુિં વિ. [+ ગુ. ઈયું' “ત. પ્ર] સમેવઢિયું, ત૬ ન. સિં...] વૃક્ષ, ઝાડ
તાવવું, તરવું અ. જિ. જેઓ “વું.' ત-કદંબ (કદમ્બ) ન. સિં, પું.] ઝાડેને સમૂહ, વૃક્ષરાજિ તરે અ. કિ. તરવાવું (પગનાં તળાનું) તરુ-કેટર ન. [૪] ઝાડની ગપાલ, વૃક્ષની બખેલ તર્ક છે. સિં.] કહપના, અનુમાન. (૨) સંભાવના, કહ, ત૬-છંદ (-ઝુડ) ન. [+જ “ઝુંડ.] જ ‘તરુ-કદંબ.' ‘હાઈપેથિસિસ' (રા.વિ.), (૩) વિચાર, “થિયરી.' (૪) તરુણ વિ. સિ.] જવાન, જોબનવંતું. (૨) ૫. યુવક, તર્કશાસ્ત્ર, ન્યાયશાસ્ત્ર, ‘લૅજિક.” [૦ થડ (.અ.) વિચાર વાનિયો
આવ. ૦ ચલાવો (રૂ. પ્ર.) કહપના કરવી. (૨) તરુણતા સ્ત્રી. [સં.] જવાની, યૌવન, તરુણાવસ્થા,
સંભાવના કરવી] તરુણ વયસ્ક વિ. [સં.], તરુણ વયી વિ. [+ સં. વાર્ ત૨ વિ. [ઓ ‘તર્ક.'] જ ‘તુ.”
» ગુ. “વય” + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] જુવાનીમાં આવેલું, તર્ક-થિત વિ. સં.] વિચારથી પરપણે જવાન, યૌવનારૂઢ
તર્કાલ(-ળ) સ્ત્રી, સિં. + સં, ન] કલ્પનાઓ અને હરણાઈ સી. [સ. તથા + ગુ. “આઈ' ત. પ્ર.], તરુણાવસ્થા સંભાવનાઓનું ખુલાસો ન થાય તેવું જાળું Jain Education International 2010_04 For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |